Στην αυγή του 21ου αιώνα η Δημοκρατία παλεύει να διατηρήσει την αυτονομία της

και το κύρος της έναντι των δυνάμεων της οικονομίας, της αγοράς και των

παντοδύναμων ΜΜΕ.

Η επιχείρηση «καθαρά χέρια» στην Ιταλία, η παραίτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

εξαιτίας καταγγελιών για σκάνδαλα (σε μια ιστορική καμπή για το ευρωπαϊκό

εγχείρημα) και οι «μαύροι λογαριασμοί» που συγκλονίζουν το

χριστιανοδημοκρατικό κόμμα στη Γερμανία, θέτουν αμείλικτα το μείζον πολιτικό

ζήτημα της διαφάνειας, του ελέγχου και της δημοσιότητας των οικονομικών των

κομμάτων.

Θέτουν το ερώτημα της λειτουργίας της ίδιας της Δημοκρατίας στο ευρωπαϊκό

οικοδόμημα και στα κράτη – μέλη της Ε.Ε. Θέτουν το ερώτημα αν η Δημοκρατία

είναι ακόμα το πολίτευμα για τους πολλούς ή για τους λίγους και ιδιαίτερα τους

έχοντες και κατέχοντες ή τους επιλεγμένους «αχυρανθρώπους» συγκεκριμένων

συμφερόντων ή του «star system».

Για να θωρακίσουμε το δημοκρατικό μας πολίτευμα έναντι των δυνάμεων της αγοράς

και των ΜΜΕ, πρέπει να επεξεργαστούμε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για τον έλεγχο των

οικονομικών των κομμάτων και των πολιτικών, το οποίο θα ενσωματώνεται και θα

εναρμονίζεται με τις εθνικές έννομες τάξεις των κρατών – μελών.

Η Δημοκρατία έχει περάσει στον αστερισμό της διαφήμισης. Όλα χωράνε σ’ ένα

διαφημιστικό πακέτο. Από τα προϊόντα κάποιας εταιρείας μέχρι τον προεκλογικό

αγώνα ενός κόμματος ή υποψήφιου βουλευτή, νομάρχη, δημάρχου. Τα 2/3 των

προεκλογικών εξόδων των κομμάτων πάνε στα ΜΜΕ.

Ο προεκλογικός αγώνας του σαλονιού, μπροστά στην τηλεόραση, χωρίς μίση και

πάθη στις πλατείες, κυριαρχεί. Κυριαρχούν όμως και αυτοί που έχουν το πάνω

χέρι στον έλεγχο των ΜΜΕ.

Και αυτοί που έχουν χρήματα για να έχουν πρόσβαση στα ΜΜΕ. Κι αυτοί που

επιλέγονται να παίξουν ρόλο σε κάποιο υπουργείο ή κέντρα αποφάσεων.

Είναι ένας περιορισμένος κύκλος ανθρώπων απ’ όλα τα κόμματα που έχουν στη

διάθεσή τους σαλόνια στις εφημερίδες, την παρουσία τους στις μικροπολιτικές

στήλες και βέβαια την πρώτη καρέκλα στην TV, στα στρογγυλά τραπέζια ή τα

παράθυρα.

Κοντά στα ΜΜΕ βρίσκονται και τα πανάκριβα εκλογικά κέντρα. Ιδιαίτερα στα

μεγάλα αστικά κέντρα, το κόστος τους είναι πολύ ακριβό. Ο πήχυς, τα όρια των

εκλογικών δαπανών είναι πολύ χαμηλά.

Το ερώτημα επί του πρακτέου:

Τι κάνουμε για να διασφαλίσουμε τις ίσες ευκαιρίες σε κόμματα και υποψήφιους

βουλευτές; Πώς θα διασφαλίσουμε τη διαφάνεια, τον δημόσιο έλεγχο και τη

δημοσιότητα στις πηγές χρηματοδότησης; Πώς θα διασφαλίσουμε την αυτονομία της

πολιτικής και την ίδια τη λειτουργία της Δημοκρατίας;

Ο διάλογος που έχει ξεκινήσει ανάμεσα στα κόμματα και τη κυβέρνηση, οι

προτάσεις της Επιτροπής Οικονομικών και της Επιτροπής Διαφάνειας της Βουλής,

μπορούν να βελτιώσουν τα πράγματα. Στις προσεχείς εκλογές πρέπει να πάμε με

νέο τροποιημένο πλαίσιο:

α. Να υπάρξει νέα συγκρότηση της Επιτροπής Οικονομικού Ελέγχου με ίσο

αριθμό βουλευτών και δικαστών. Βέβαια, να μην πάμε στο άλλο άκρο, από αμιγή

επιτροπή βουλευτών να πάμε σε αμιγή δικαστών. Να πάμε σε δικαστικοποίηση της

πολιτικής ζωής, όπως ουσιαστικά προτείνει η Νέα Δημοκρατία.

β. Αυστηροποίηση των κυρώσεων και δέσμευση για συνταγματική ρύθμιση που

θα προβλέπει την έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα σε περίπτωση υπέρβασης των

εκλογικών δαπανών.

γ. Αναπροσαρμογή των ορίων των εκλογικών δαπανών των υποψήφιων

βουλευτών, διότι τα σημερινά όρια για τα μεγάλα αστικά κέντρα είναι υποκριτικά

και μακριά από την πραγματικότητα.

δ. Απαγόρευση των εκλογικών κέντρων για τους υποψήφιους βουλευτές.

Εκλογικά κέντρα να ανοίγουν μόνο τα κόμματα, αφού σε τελευταία ανάλυση

ψηφίζουμε προγράμματα και θέσεις που εγγυώνται την υλοποίησή τους τα ίδια τα

κόμματα.

ε. Οι νόμοι της αγοράς στην πολιτική διαφήμιση στα ΜΜΕ, πρέπει να

αλλάξουν. Πρέπει να μην ακούγονται οι λίγοι εκλεκτοί, αλλά οι πολλοί εκλεκτοί

του λαού. Να υπάρξει πλαφόν, οροφή τόσο για τα κόμματα όσο και για τους

υποψήφιους βουλευτές. Να υπάρξουν αυστηρές κυρώσεις για όσους παραβαίνουν τους

κανόνες της διαφήμισης.

στ. Μεγαλύτερη διαφάνεια στους χρηματοδότες και στα ποσά. Ναι στη

χρηματοδότηση των κομμάτων από το κράτος, αλλά όχι στα κρατικοδίαιτα κόμματα.

Αυστηρότερες ποινές για τους παραβάτες, τόσο για τους χρηματοδότες όσο και για

τους λαμβάνοντες τα χρήματα. Οι υπόγειες διαδρομές του «μαύρου χρήματος»

διαβρώνουν τα θεμέλια του δημοκρατικού μας πολιτεύματος. Το τελευταίο σκάνδαλο

των Χριστιανοδημοκρατών πρέπει να ανησυχεί όλους μας. Η Δημοκρατία έχει ανάγκη

από την ενεργητική συμμετοχή των πολιτών για να διατηρήσει την αυτονομία και

το κύρος της.

Ο Λουκάς Αποστολίδης είναι αντιπρόεδρος της Βουλής και βουλευτής Βοιωτίας

του ΠΑΣΟΚ.