Αναζήτηση
|
|
* ΣΚΟΠΙΑ (Του απεσταλμένου μας)
«Χάσαμε πολύτιμα χρόνια συνεργασίας… Σε πάρα πολύ μικρό χρονικό διάστημα η
συνεργασία μας απέδειξε πόσο μεγάλο είναι το κοινό συμφέρον. Μόνον
κοντόφθαλμοι πολιτικοί θα παραμέριζαν το κοινό συμφέρον για να αρχίσουμε νέους
καβγάδες για το πώς ονομάζεται ποιος και ούτω καθεξής…».
Σε αυτή την ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για την περιοχή των Βαλκανίων και
ιδιαίτερα για την χώρα του, που φιλοξενεί 230.000 αλβανόφωνους πρόσφυγες από
το Κοσσυφοπέδιο και 14.000 άνδρες του ΝΑΤΟ, ενώ η οικονομία της βρίσκεται «στο
χείλος του γκρεμού», ο Πρόεδρος της ΠΓΔ της Μακεδονίας (FYROM) κ. Κίρο
Γκλιγκόροφ μιλάει στα «ΝΕΑ» για όλα και όχι μόνο για το όνομα.
Χαρακτηρίζει «επίμονο άνθρωπο» τον Πρόεδρο της Γιουγκοσλαβίας, παλιό του
σύντροφο και φίλο Σ. Μιλόσεβιτς, και αποφεύγει να κάνει πρόβλεψη για το αν θα
υποχωρήσει και αν θα ξεπερασθεί γρήγορα η κρίση στο Κοσσυφοπέδιο. Επισημαίνει
ότι σε καμία περίπτωση δεν θα επιτρέψει να χρησιμοποιηθεί το έδαφος της χώρας
του για χερσαίες επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ κατά της Γιουγκοσλαβίας, αν και
επαναλαμβάνει την επιθυμία της χώρας του να καταστεί μέλος της Ατλαντικής
Συμμαχίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
|
|
Για τη χώρα μας ο Κίρο Γκλιγκόροφ τονίζει με έμφαση πως ο ρόλος που έχει
σήμερα με την ιδιότητα του μέλους του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η
πολιτική καλής γειτονίας που ακολουθεί στις χώρες των Βαλκανίων, είναι ο
πραγματικός ρόλος της Ελλάδας.
Σε αυτή τη συνέντευξη που μας παραχώρησε στην προεδρική κατοικία του στη Βίλα
Βόντνο, στα Σκόπια, συνέντευξη που κράτησε περισσότερο από μία ώρα, ο 82χρονος
δημιουργός του νεοσύστατου κράτους μόνον μία φορά αποκάλεσε τη χώρα του
«Μακεδονία». Πέντε μήνες πριν από τη λήξη της θητείας του ως προέδρου, εκτιμά
πως το θέμα του ονόματος δεν θα λυθεί στο διάστημα που απομένει μέχρι τον
Οκτώβριο. Δηλώνει, όμως, αισιόδοξος για τις σχέσεις της χώρας του με την
Ελλάδα και στέλνει μήνυμα προς την πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της χώρας
μας για διευρυμένη συνεργασία και ενίσχυση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης, αφού,
όπως καταλήγει, «οτιδήποτε άλλο θα ήταν αφύσικο…».
Ο Πρόεδρος Κίρο Γκλιγκόροφ, μόλις έχει επιστρέψει από μία επίσκεψη σε δύο
μεγάλους καταυλισμούς προσφύγων στο Στένκοβετς 1 και το Μπόγιανε, μας δίνει
με το που καθόμαστε στο σαλόνι και ρωτάμε για την υγεία του το μέγεθος των
προβλημάτων που αντιμετωπίζει:
«Εγώ καλά είμαι, απαντά. Η κατάσταση δεν είναι καλή. Καθόλου καλή…».
ΕΡ.: Κύριε Πρόεδρε, έχετε επαναλάβει το τελευταίο διάστημα ότι η χώρα
σας δεν μπορεί να αντέξει έναν τόσο μεγάλο αριθμό προσφύγων. Πόσο μπορεί να
αντέξει ακόμη με το σοβαρό ενδεχόμενο παράτασης της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο;
ΑΠ.: Εμείς θα έχουμε ανοιχτά τα σύνορα, θα δεχόμαστε τους φυγάδες και θα
συνεχίσουμε και περαιτέρω να υπογραμμίζουμε τα δύο αιτήματά μας προς την
διεθνή κοινότητα. Πρώτον, ότι δεν είναι σωστό 19 χώρες μέλη του ΝΑΤΟ πίσω
τους βρίσκεται και η Ευρωπαϊκή Ένωση να έχουν έναν πόλεμο για να
εξασφαλισθούν τα δικαιώματα των Αλβανών στο Κόσοβο και από την άλλη πλευρά τις
συνέπειες αυτής της οδυνηρής εξόδου να τις φέρουν στις πλάτες τους τρεις
χώρες, τρεις λαοί, τρία μικρά κράτη με αδύνατες οικονομίες. Η Αλβανία, η
«Μακεδονία» και το Μαυροβούνιο. Θεωρώ ότι υπάρχει μία αντίφαση, που είναι
αδύνατον να συνεχιστεί… Με τον τρόπο αυτό περιπλέκονται ακόμη περισσότερο οι
οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν στις χώρες αυτές και από
την άλλη πλευρά οι πρόσφυγες συνεχίζουν να ζουν μέσα σε μία σκληρή πραγματικότητα.
ΕΡ.: Το Μαυροβούνιο ωστόσο που αναφέρατε ως μια από τις τρεις χώρες
είναι το ίδιο μέρος της κρίσης, του προβλήματος, αφού αποτελεί τμήμα της
Γιουγκοσλαβίας το οποίο κι αυτό βομβαρδίζεται.
ΑΠ.: Είναι σωστό ότι και το Μαυροβούνιο βομβαρδίζεται, ωστόσο η πολιτική του
Μαυροβουνίου διαφοροποιείται από την πολιτική της Γιουγκοσλαβίας…
ΕΡ.: Στην περίπτωση που δεν βρεθεί πολιτική λύση και το ΝΑΤΟ προχωρήσει
στην επόμενη φάση, θα επιτρέψετε ή όχι να χρησιμοποιηθεί το έδαφός σας για
χερσαίες επιχειρήσεις εναντίον της Γιουγκοσλαβίας;
ΑΠ.: Εμείς ήδη από την εποχή που προετοιμάζαμε τη συμφωνία για την παραμονή
των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων στην επικράτειά μας καταστήσαμε σαφές ότι δεν θα
επιτρέψουμε το έδαφος της χώρας μας να χρησιμοποιηθεί για επίθεση σε
οποιασδήποτε τρίτη χώρα, συμπεριλαμβανομένης και της Γιουγκοσλαβίας. Αυτό το
επανέλαβα και στον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, τον κ. Σολάνα, και στον στρατηγό
Κλαρκ και το γνωρίζουν και οι δύο πολύ καλά.
ΕΡ.: Η συνεχιζόμενη κρίση στο Κοσσυφοπέδιο φαίνεται να αναθερμαίνει τον
εθνικισμό στα Βαλκάνια. Μπορεί αυτό να αποτελέσει άμεσο κίνδυνο για το μέλλον
της περιοχής και αν ναι σε ποιο βαθμό;
ΑΠ.: Είπατε προηγούμενα πως τα Βαλκάνια είναι μία περιοχή όπου συνεχώς
υπάρχουν συγκρούσεις. Είμαι έτοιμος να υπερασπίσω μία εντελώς αντίθετη άποψη.
Πριν από 50 χρόνια οι μεγαλύτεροι εχθροί στην Ευρώπη ήταν οι Γάλλοι και οι
Γερμανοί και είχαν πολλούς πολέμους μεταξύ τους, συμπεριλαμβανομένων και των
δύο παγκοσμίων πολέμων. Ωστόσο, σήμερα, βρίσκονται σε μία Κοινότητα, η οποία
μετατράπηκε σε Ένωση και μάλιστα έφτασαν στο σημείο τα κράτη αυτά να έχουν και
κοινό νόμισμα. Γιατί άραγε τα Βαλκάνια να μην είναι έτοιμα, αναπτύσσοντας τις
οικονομίες τους, αναπτύσσοντας τη συνεργασία, να μην μπορούν να φτάσουν στο
σημείο ούτως ώστε να αποτελέσουν και αυτά τα κράτη τμήμα της Ευρωπαϊκής
Ένωσης; Όπως εσείς βρήκατε το δικό σας μέλλον στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής
Ένωσης, θεωρώ πως έτσι και τα υπόλοιπα βαλκανικά κράτη θα πρέπει να έχουν την
ευκαιρία να βρουν το δικό τους μέλλον στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ουσιαστικά με τον τρόπο αυτό θα δοθεί απάντηση και στο δικό σας ερώτημα αν
βέβαια μετά την επίλυση της κρίσης στο Κοσσυφοπέδιο θα δοθεί περιθώριο για την
ανάπτυξη και άλλων εθνικισμών… Εάν η Δύση και το ΝΑΤΟ, γενικότερα,
προωθήσουν ένα πρόγραμμα, ένα σχέδιο ανασυγκρότησης των Βαλκανίων, τότε
πιστεύω ότι θα δοθεί μια άλλη εικόνα, ένα άλλο όραμα στις νέες γενιές, ότι
υπάρχει μία άλλη λύση για τα Βαλκάνια και όχι, βέβαια, η λύση των καβγάδων…
ΕΡ.: Πολλοί πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η αλβανική ηγεσία το
έχει εκφράσει και η ίδια φλερτάρει με το όραμα της Μεγάλης Αλβανίας. Μπορεί
αυτό το όραμα να αποτελέσει τον επόμενο εφιάλτη για την περιοχή;
ΑΠ.: Πιστεύω ότι αυτό το «όραμα» δεν είναι υλοποιήσιμο. Τέτοια οράματα
δημιουργίας μεγάλων κρατών είχαν και οι Σέρβοι και οι Κροάτες, ορίστε, τώρα τα
έχουν και οι Αλβανοί. Ωστόσο κανένα από αυτά τα «οράματα» δεν πραγματοποιήθηκε
δεδομένου ότι δεν έγινε ούτε η Μεγάλη Σερβία, ούτε η Μεγάλη Κροατία. Τα
αποτελέσματα αυτών των μεγαλοϊδεατισμών ήταν οι 200.000 νεκροί από τους
πολέμους στα Βαλκάνια, πολλές κατεστραμμένες πόλεις, κατεστραμμένα μνημεία κ.λπ.
ΕΡ.: Ποιο βλέπετε να είναι το μέλλον των προσφύγων που έχουν καταφύγει
στη χώρα σας και που την απειλούν άμεσα με αποσταθεροποίηση;
ΑΠ.: Το καλύτερο γι’ αυτούς είναι να επιστρέψουν στους τόπους όπου γεννήθηκαν.
Γνωρίζω ότι αυτό δεν είναι απλό. Όπως βεβαιώθηκα και ο ίδιος κατά τη σημερινή
μου επίσκεψη στους δύο καταυλισμούς στο Στένκοβετς 1 και στο Μπόγιανε, όλοι οι
πρόσφυγες που συνομίλησα μαζί τους μου είπαν πως δεν έχουν σπίτια πλέον και
πως τα σπίτια τους έχουν καταστραφεί. Αυτό και μόνο καταδεικνύει την ανάγκη
ύπαρξης ενός προγράμματος το οποίο θα εξασφαλίσει τουλάχιστον σπίτια σε αυτούς
τους ανθρώπους.
ΕΡ.: Η Αθήνα έχει ταχθεί υπέρ μιας Διάσκεψης Κορυφής των ηγετών των
βαλκανικών χωρών, όχι μόνον για την «επόμενη ημέρα» αλλά και για την
αντιμετώπιση της κρίσης. Θα μπορούσαν οι βαλκανικές χώρες να προτείνουν ένα
σχέδιο συμφωνίας που θα γινόταν αποδεκτό; Ποια είναι η γνώμη σας;
ΑΠ.: Αμέσως μου έρχεται στο μυαλό η Σύνοδος της Κρήτης, η οποία ξεκίνησε με
πρωτοβουλία του κ. Σημίτη. Οι άνθρωποι στα Βαλκάνια, αλλά και γενικότερα στην
Ευρώπη, πίστευαν πως δεν μπορούσε να υπάρξει μια τέτοια συνάντηση χωρίς να
τεθεί υπό την αιγίδα κάποιου τρίτου. Κατά την άποψή μου, όμως, η συνάντηση
αυτή ήταν πολύ επιτυχής, ο καθένας εξέφρασε ελεύθερα τις σκέψεις του, τις
απόψεις του και ακόμη πώς σκέφτεται τη μελλοντική συνεργασία. Αν από μόνα τους
τα βαλκανικά κράτη αρχίσουν να συζητάνε για την κρίση στο Κοσσυφοπέδιο, αλλά
και γενικότερα για την κατάσταση στην περιοχή μας, νομίζω ότι αυτό θα είναι
μια επιπρόσθετη συμβολή για τη επιτυχία των προσπαθειών που καταβάλλονται. Σε
κάθε περίπτωση, βέβαια, δεν είναι καλό να συζητάνε για την κρίση στο
Κοσσυφοπέδιο όλες οι άλλες χώρες που δεν ανήκουν στα Βαλκάνια εκτός από
τις χώρες της Βαλκανικής…
