ΟΠΟΙΟΣ ΞΕΦΥΛΛΙΣΕΙ ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΛΙΓΕΣ
ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΚΑΠΟΙΑ ΝΟΥΒΕΛΑ
ΤΗΣ ΔΑΦΝΗΣ ΝΤΙ ΜΩΡΙΕ, ΚΑΤΑΝΟΕΙ
ΑΜΕΣΩΣ ΓΙΑΤΙ ΥΠΗΡΞΕ Η
ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΕΚΕΙΝΩΝ ΑΚΡΙΒΩΣ
ΤΩΝ ΣΚΗΝΟΘΕΤΩΝ- ΤΟΥ ΑΛΦΡΕΝΤ ΧΙΤΣΚΟΚ, ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΣ ΡΕΓΚΠΟΥ ΣΥΝΗΘΙΖΑΝ ΝΑ ΕΚΜΑΙΕΥΟΥΝ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ, ΕΝΙΟΤΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΗΘΙΚΗ ΑΥΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΘΕΑΤΗ ΣΤΑ ΔΡΩΜΕΝΑ. ΤΟ ΙΔΙΟ ΑΠΑΙΤΟΥΣΕ ΚΑΙ Η ΔΑΦΝΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΗΣ
Θυμάμαι ότι πρωτοπιάστηκα στον ιστό της Δάφνης Ντι Μωριέ πριν από καμιά εικοσαριά χρόνια, όταν έπεσε στα χέρια μου η Ταβέρνα της Τζαμάικα. Πολύ καιρό αργότερα έτυχε να δω και την ομώνυμη προπολεμική ταινία του Χίτσκοκ και, παρά τα πενιχρά κινηματογραφικά μέσα της εποχής, καθώς και την ενοχλητικά μελοδραματική χρήση της μουσικής (ένα συμφωνικό έργο που καπέλωνε κάθε πλάνο), να ξαναφέρω στη μνήμη μου την υποβλητική ατμόσφαιρα του μυθιστορήματος. Υποβολή- αυτή είναι η λέξη κλειδί στο έργο της Δάφνης Ντι Μωριέ. Χωρίς προσφυγή σε εξεζητημένα αφηγηματικά τερτίπια (αντίθετα, αφηγείται απλά, σχεδόν απλοϊκά) και με πλοκή μάλλον αδύναμη, καταφέρνει να σε γραπώνει και να σε πείθει για την αληθοφάνεια των ιστοριών τηςιστορίες που, αν τις καλοεξετάσεις κατόπιν, μακριά από τη σαγήνη της, θα τις βρεις ελάχιστα αληθοφανείς. Ανάλογη υποβολή, τόσο σε ισχύ όσο και σε υφή, έχω συναντήσει μονάχα στα βιβλία των αδελφών Μπροντέ, ιδίως στην Τζέην Έυρ και στα Ανεμοδαρμένα ύψη. Ουσιαστικά η Δάφνη Ντι Μωριέ δεν είναι παρά μία ρομαντική, αργοπορημένη κατά έναν αιώνα.

Ο Νίκολας Ρεγκ

Ο Άλφρεντ Χίτσκοκ τίμησε το έργο της, μεταφέροντας στον κινηματογράφο την Ταβέρνα της Τζαμάικα, τη Ρεβέκκα και τα Πουλιά, αλλά ήταν ο Νίκολας Ρεγκ με το Μην κοιτάζεις τώρα (όπως είναι ο πρωτότυπος τίτλος τού Μετά τα μεσάνυχτα ) που απομακρύνθηκε περισσότερο και ταυτόχρονα, κατά τρόπο οξύμωρο, απέδωσε πιστότερα το πνεύμα της. Αυτή η σύντομη νουβέλα, γραμμένη το 1971- όταν η Ντι Μωριέ έκλεινε τα εξήντα τέσσερα της και συμπλήρωνε ήδη σαράντα χρόνια αδιάκοπης παρουσίας στα βρετανικά γράμματα- μπορεί να διαβαστεί με διάφορους τρόπους. Ως μια ταξιδιωτική περιπέτεια, στη μακρά αγγλοσαξονική παράδοση αφηγημάτων «τι τραβάνε οι Βρετανοί εκτός Βρετανίας». Ως μια μεταφυσική ιστορία τρόμου. Ως παρωδία των πνευματιστικών δοξασιών ή του ρασιοναλιστικού σκεπτικισμού (ανάλογα με την οπτική γωνία που θα διαλέξει ο αναγνώστης). Ως πικρό σχόλιο πάνω στην οδύνη της απώλειας. Ο Ρεγκ το 1973, με αλησμόνητους ερμηνευτές τον Ντόναλντ Σάδερλαντ και την Τζούλι Κρίστι, ανέδειξε στο πανί όλες τις μεταβλητές της νουβέλας, συν μία ακόμη: την ίδια τη Βενετία, όχι ως απλό ντεκόρ της ιστορίας, μα ως στοιχείο της πλοκής. Οι αλλαγές του Ρεγκ (στην ταινία, λόγου χάριν, η κορούλα του ζευγαριού έχει πνιγεί, ενώ στη νουβέλα έχει πεθάνει από μηνιγγίτιδα), αντί ν΄ αποδυναμώσουν, ενδυναμώνουν το αποτέλεσμα.

Η πλοκή της ιστορίας ξεκινάει τόσο τρυφερά και ανάλαφρα όσο ένα

Δάφνη Ντι Μωριέ

ΜΕΤΑ ΤΑ ΜΕΣΑΝΥΧΤΑ

ΝΟΥΒΕΛΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΓΩΓΩ ΑΡΒΑΝΙΤΗ ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΜΕΛΑΝΙ 2008 ΣΕΛΙΔΕΣ 130

μητρικό σκούντημα που ξυπνάει το παιδί για να πάει σχολείο. Ο Τζον και η Λόρα, ένα ζευγάρι Βρετανών που ξεσκάει στη Βενετία, καλαμπουρίζει με τερατολογίες γύρω από την ταυτότητα δύο ηλικιωμένων διδύμων γυναικών στο διπλανό τραπέζι. Σύντομα θα πληροφορηθούμε ότι το καλαμπούρι δεν είναι και τόσο αβίαστο, ενέχει ως έναν βαθμό υστερία και μελαγχολία, δηλονότι το ζευγάρι ακόμη πενθεί για τον αδόκητο θάνατο της Κριστίν, της μικρής του κόρης (ο αδερφός της, ο Τζόνι, είναι εσώκλειστος σε οικοτροφείο στην Αγγλία). Η ατμόσφαιρα θα βαρύνει έτι περαιτέρω, μόλις η μία από τις δίδυμες ισχυριστεί ότι βλέπει το φάντασμα της Κριστίν στο πλευρό των γονιών της, ευδιάθετο και… παρεμβατικό: ανησυχεί για το μέλλον, ιδίως του πατέρα της. Ο Τζον αρνείται να πάρει στα σοβαρά τις πνευματιστικές μπούρδες, αλλά η Λόρα τσιμπάει, εντυπωσιασμένη από την ακριβή περιγραφή της πεθαμένης κορούλας της. Το πράγμα αγριεύει- ή καταντάει εντελώς γελοίο, σύμφωνα με τη γνώμη του Τζον- όταν η δίδυμη-μέντιουμ (τυφλή, σημειωτέον) εντοπίζει πνευματιστικές ικανότητες στον ρασιοναλιστή πατέρα και προτρέπει το ζευγάρι να φύγει πάραυτα από τη Βενετία για να γλιτώσει από θανάσιμο κίνδυνο.

Δεν μας επιτρέπεται να επεκταθούμε σε αποκαλύψεις. Μπορούμε ωστόσο να σας διαβεβαιώσουμε ότι, ανεξάρτητα από το αν θα συμφωνήσετε ή θα διαφωνήσετε με τη λύση του μυστηρίου (διότι στο δίλημμα πνευματισμού-σκεπτικισμού η Δάφνη Ντι Μωριέ παίρνει τελικά θέση), θα απολαύσετε μία από τις πιο καλογραμμένες ιστορίες τρόμου. Δείτε και την ταινία του Ρεγκ- το 2004 επανακυκλοφόρησε ψηφιοποιημένηγια να διπλασιάσετε την απόλαυση.

Τελευταία Νέα