«Δεν νοείται μια δημοκρατία στην Ευρώπη- και μάλιστα σε μια χώρα που θεωρείται πηγή της δημοκρατίας- να μην αναγνωρίζει ένα βασικό ανθρώπινο δικαίωμα: το δικαίωμα στην ευτυχία και το δικαίωμα να ολοκληρωθεί αυτή μέσα από μια οικογένεια».

Περισσότερο από υπέρμαχος της καθιέρωσης του συμφώνου ελεύθερης συμβίωσης και για τα ομόφυλα ζευγάρια δηλώνει στα «ΝΕΑ» η Αντρεα Γκίλμπερτ, από την οργανωτική επιτροπή του Αthens Ρride και μέλος της Επιτροπής του Παρατηρητηρίου για τα Δικαιώματα του Ελσίνκι.

Η Ελλάδα είναι μια από τις τελευταίες χώρες στην Ευρώπη- όπως για παράδειγμα και η Ιρλανδία- που δεν έχουν υιοθετήσει το σύμφωνο και για ομόφυλους εκτός από ετερόφυλους συντρόφους, όταν άλλα κράτη έχουν ήδη προχωρήσει στην καθιέρωση και πολιτικού ή θρησκευτικού γάμου.

Το πάγιο αίτημα των ομόφυλων ζευγαριών ήρθε στο προσκήνιο μετά την ανακοίνωση του υπουργού Δικαιοσύνης Χάρη Καστανίδη πως θα προωθηθεί το επόμενο διάστημα νομοθετική ρύθμιση με την οποία θα επεκτείνεται και γι΄ αυτά το δικαίωμα υπογραφής συμφώνου ελεύθερης συμβίωσης.

«Το υπουργείο Δικαιοσύνης- διότι αποτελεί μια δέσμευση παλαιότερη και προεκλογική εξαγγελία του ΠΑΣΟΚσε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Ισότητας έχει ήδη προχωρήσει στη διαμόρφωση μιας νομοπαρασκευαστικής επιτροπής η οποία θα κάνει τις σχετικές προτάσεις» ανέφερε συγκεκριμένα ο κ. Καστανίδης την περασμένη Παρασκευή (στον Βήμα FΜ 99,5). «Κατ΄ αρχάς είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Το ότι η σημερινή κυβέρνηση θέλει να συμπεριλάβει και τα ομόφυλα ζευγάρια είναι προς τιμήν της» σημειώνει και ο Δημήτρης Τσαμπρούνης, μέλος ενός από τα δύο ζευγάρια που παντρεύτηκαν το 2008 στην Τήλο. Για «δειλή, αλλά θετική εξέλιξη» κάνει λόγο και ο Νίκος Χατζητρύφων της Σύμπραξης κατά της Ομοφυλοφοβίας που δραστηριοποιείται στη Θεσσαλονίκη. «Αποτελεί ένα μόνο μέρος για την αναγνώριση των δικαιωμάτων των ομόφυλων οικογενειών» προσθέτει.

Ενδεικτικό μάλιστα είναι πως η καθιέρωση του συμφώνου ελεύθερης συμβίωσης μεταξύ ομοφύλων έχει ευρύτατη αποδοχή στους πολίτες, καθώς σύμφωνα με έρευνα της Κάπα Research για το Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας, περισσότεροι από 6 στους 10 δηλώνουν υπέρ.

Απόλυτη ισότητα

Οι διεκδικήσεις ωστόσο των ομόφυλων ζευγαριών δεν σταματούν εδώ. «Διεκδικούμε απόλυτη ισότητα και αυτό σε θεσμικό επίπεδο επιτυγχάνεται με τον γάμο. Δεν θέλω να μηδενίσω ότι είναι θετικό η καθιέρωση του συμφώνου, αλλά όταν οι Πορτογάλοι θεσπίζουν τον πολιτικό γάμο, είναι πιο προοδευτικοί από εμάς;» αναρωτιέται ο κ. Τσαμπρούνης, ο οποίος εκτιμά ότι θα δικαιωθούν από τα δικαστήρια για τον γάμο που τέλεσαν.

Πλήρη εξίσωση των δικαιωμάτων ζητά και ο κ. Χατζητρύφων. «Αναμένουμε την πλήρη εξίσωση όπως ορίζει και η ελληνική νομοθεσία που δεν διακρίνει φύλο για τη σύναψη γάμου, καθώς γίνεται αναφορά μόνον στον όρο μελλόνυμφοι» αναφέρει.

Ο γάμος στη Γερμανία

Πρόσφατο παράδειγμα, και μάλιστα δημόσιου αξιωματούχου, αποτελεί ο γάμος του υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας και αρχηγού του Κόμματος των Ελέυθερων Δημοκρατών Γκίντο Βεστερβέλε. Ο γερμανός πολιτικός ανέβηκε τα σκαλιά του… δημαρχείου στη Βόννη την περασμένη Παρασκευή με τον επί χρόνια αγαπημένο του Μίχαελ Μοντς. Είναι ο πρώτος γερμανός αξιωματούχος της κυβέρνησης ο οποίος δηλώνει επίσημα τις σεξουαλικές του προτιμήσεις.

Ελλείψεις σε εργατικά και ασφαλιστικά δικαιώματα

ΕΛΛΙΠΕΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΤΑΙ από τις διάφορες οργανώσεις ακόμη και το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης που ισχύει εδώ και δύο χρόνια για τα ετερόφυλα ζευγάρια. Οπως επισημαίνουν, η επιλογή αυτού του τρόπου επικύρωσης της ύπαρξης οικογένειας δεν παρέχει δικαιώματα σε εργατικά και ασφαλιστικά θέματα.

Αυτό προκύπτει και από πρόσφατη εγκύκλιο του ΙΚΑ, κατόπιν γνωμοδότησης και του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. «Σχετικά με την ένταξη ή μη στα μέλη οικογένειας, όπως προσδιορίζονται από την ασφαλιστική νομοθεσία, κατ΄ εφαρμογήν του Αστικού Κώδικα, των προσώπων που συνάπτουν Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης, προκύπτει ερμηνευτικά ότι τα πρόσωπα αυτά δεν εμπίπτουν στα μέλη οικογένειας» αναφέρεται στη σχετική εγκύκλιο.

Πρακτικά αυτό συνεπάγεται πως εάν το ένα μέλος του ζευγαριού δεν εργάζεται, δεν δικαιούται να λαμβάνει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από το ΙΚΑ ως προστατευόμενο μέλος του συντρόφου του. Παράλληλα, στη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου γίνεται αναφορά και σε έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων του ΙΚΑ, με το οποίο «εκφράστηκε η άποψη ότι οι συμβαλλόμενοι σύντροφοι δεν μπορούν να θεωρηθούν σύζυγοι και να δικαιωθούν των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων».

Ψήφισμα για ίση μεταχείριση από το Ευρωκοινοβούλιο

ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ Ευρωπαϊκής Ενωσης η πρώτη εμπεριστατωμένη αναφορά στα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων περιλαμβάνεται σε έκθεση του 1994, που είναι γνωστή ως έκθεση Roth, από το όνομα της γερμανίδας ευρωβουλευτού Claudia Roth η οποία τη συνέταξε. Βάσει αυτής της έκθεσης εγκρίθηκε ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ίση μεταχείριση ομοφυλόφιλων και λεσβιών στην Ε.Ε.

Ιδιαίτερη μνεία στα μέτρα που πρέπει να λάβουν οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών «για την καταπολέμηση των διακρίσεων που βασίζονται στο φύλο, τη φυλή ή εθνική καταγωγή, θρησκεία ή πίστη, ανικανότητα, ηλικία ή σεξουαλικό προσανατολισμό» γίνεται εξάλλου και στη Συνθήκη του Αμστερνταμ του 1999.

Στην Ελλάδα η πρώτη απόπειρα να θεσπιστεί σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια έγινε τον Σεπτέμβριο του 2009 με πρόταση νόμου του ΠΑΣΟΚ, η οποία όμως τότε είχε απορριφθεί από την αρμόδια Επιτροπή της Βουλής.