Το ημερολόγιο έδειχνε 14 Μαρτίου 1954. Το νεότευκτο πλοίο «Αγαμέμνων», που λίγους μήνες πριν είχε ναυπηγηθεί στη Γένοβα και είχε δοθεί στην Ελλάδα ως μέρος των πολεμικών επανορθώσεων από την Ιταλία, έφτανε στο λιμάνι της Σαντορίνης, δεύτερο σταθμό του παρθενικού του ταξιδιού. Στο κατάστρωμα βρισκόταν ο δρ Κόνραντ Αντενάουερ, καγκελάριος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Και πλάι του, σε ρόλο ξεναγού, ο καθηγητής Αρχαιολογίας, Σπύρος Μαρινάτος, ο οποίος μερικά χρόνια αργότερα θα έγραφε μία από τις κορυφαίες σελίδες των αρχαιολογικών χρονικών, αποκαλύπτοντας τον οικισμό του Ακρωτηρίου.
Στο νησί οι δρόμοι ήταν στολισμένοι με ελληνικές και γερμανικές σημαίες. Οι κάτοικοι φορούσαν τα καλά τους. Και οι εκλεκτοί καλεσμένοι χαιρετούν τον κόσμο με φόντο το γραμμένο στα γερμανικά πανό «Herzlich Willkommen» (Σας καλωσορίζουμε θερμά), δέκα μόλις χρόνια μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Αυτή την ιδιαίτερης βαρύτητας ιστορική επίσκεψη που είχε πολιτιστική αφορμή – ο γερμανός καγκελάριος ήθελε να δει τις ανασκαφές στη Σαντορίνη του θείου του, καθηγητή, Φρειδερίκου Χίλερ φον Γκέρτρινγκερ – κατέγραψε με τον φακό του ο φωτογράφος που είχε αψηφήσει τις απαγορεύσεις επί Κατοχής και είχε καταγράψει τους εξαθλιωμένους από την πείνα ανθρώπους, Δημήτρης Χαρισιάδης.
Kαι είναι αυτά τα στιγμιότυπα (αδημοσίευτα ορισμένα εξ αυτών) που συνθέτουν το ένα από τα τρία πανόδετα άλμπουμ με φωτογραφίες του. Και μαζί με τα άλλα δύο που ανήκουν στον δικηγόρο και συλλέκτη Δημήτρη Τσίτουρα αποτελούν το περιεχόμενο του δίγλωσσου (ελληνικά – αγγλικά) λευκώματος «Η Σαντορίνη του Δημήτρη Χαρισιάδη», το οποίο αποτελεί τον όγδοο τόμο που εκδίδεται από το Αρχείο Θηραϊκών Μελετών.
Προσωπικότητες
Κι αν το τρίτο σύνολο φωτογραφιών είναι εκείνο που φέρει έντονο ιστορικό ενδιαφέρον, το περιεχόμενο των άλλων δύο δεν είναι διόλου αδιάφορο. Στις λήψεις του Χαρισιάδη το 1949 μπορεί να δει κάποιος προσωπικότητες της εποχής: από τον Σπύρο Μαρκεζίνη (στον οποίο ανήκαν και τα άλμπουμ μέχρι να περάσουν στα χέρια του Δημήτρη Τσίτουρα) έως τον ιδρυτικό εκδότη των «ΝΕΩΝ» Δημήτρη Λαμπράκη, με τη σύζυγό του Ελζα, και τα παιδιά τους Χρήστο και Λένα, αλλά και τους ανθρώπους του νησιού με τις μπαλωμένες βράκες, πλάι στα στοιβαγμένα δίχτυα τους και τα γαϊδουράκια τους.
Τα ασπρόμαυρα στιγμιότυπα από τη Σαντορίνη των μέσων του 20ού αιώνα συνοδεύουν τρία χρονογραφήματα του Σπύρου Μελά για το ταξίδι του Αντενάουερ, κείμενο του καθηγητή Θεόδωρου Κουτρούμπα για το ιστορικό πλαίσιο της επίσκεψης του γερμανού καγκελάριου, της Αλίκης Τσίργιαλου από το Μουσείο Μπενάκη για τον Χαρισιάδη και το αρχείο του (ανήκει στις συλλογές του μουσείου) και της Ελένης Χέλμη-Μαρκεζίνη για τις προσωπικές της αναμνήσεις από τον φωτογράφο.
