Η Νορβηγία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πρωτόγνωρη κρίση ναρκωτικών, καθώς η κατανάλωση κοκαΐνης έχει εκτιναχθεί τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά το τέλος της πανδημίας. Το Οσλο, που συχνά προβάλλεται ως ειδυλλιακή σκανδιναβική πρωτεύουσα, έχει μετατραπεί σε κεντρικό κόμβο διακίνησης, με τις σουηδικές εγκληματικές οργανώσεις να επεκτείνουν τη δράση τους σε όλη τη χώρα.
Η Karin Tandero Schaug, πρόεδρος του συνδικάτου των τελωνειακών υπαλλήλων, προειδοποιεί για ένα «τσουνάμι κοκαΐνης» που σαρώνει τη Νορβηγία. Το σημείο καμπής, όπως επισημαίνει, ήρθε μεταξύ 2021 και 2022, όταν η χρήση της ουσίας άρχισε να θεωρείται «φυσιολογική» σε πάρτι της υψηλής κοινωνίας και της νεολαίας. Το 2023, οι Αρχές κατάσχεσαν 820 κιλά κοκαΐνη σε φορτίο με μπανάνες από τη Νότια Αμερική – μια πρωτόγνωρη ποσότητα για τα δεδομένα της χώρας. Συνολικά, οι κατασχέσεις εκείνη τη χρονιά έφτασαν τους 2,3 τόνους, περισσότερους από όσους είχαν κατασχεθεί συνολικά την προηγούμενη δεκαετία.
Οι τελωνειακές Αρχές αισθάνονται πλέον ανίσχυρες: διαθέτουν μόλις έναν σαρωτή για ολόκληρο το λιμάνι του Οσλο, ενώ το προσωπικό μειώνεται καθώς πολλοί υπάλληλοι πλησιάζουν στη συνταξιοδότηση. Παρά την αύξηση του προϋπολογισμού το 2025, οι ελλείψεις είναι τεράστιες και η νέα ενίσχυση υποδομών θα χρειαστεί χρόνια για να λειτουργήσει. Ταυτόχρονα, η Αστυνομία παραδέχεται ότι οι σουηδικές συμμορίες δραστηριοποιούνται πλέον σε όλες τις περιοχές της Νορβηγίας.
Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στα λιμάνια: η κοκαΐνη διακινείται και μέσω των χερσαίων συνόρων με τη Σουηδία, ακόμη και με σνόουμομπιλ ή πεζή, ενώ διατίθεται ευρέως μέσω κοινωνικών δικτύων, με τις παραγγελίες να παραδίδονται ταχύτερα και ευκολότερα από το αλκοόλ. Ερευνες δείχνουν ότι η κατανάλωση στην ηλικιακή ομάδα 15-34 ετών είναι η τρίτη υψηλότερη στην Ευρώπη, ενώ στο κέντρο του Οσλο – ιδίως στην πολυπολιτισμική συνοικία Γκρένλαντ – το υπαίθριο εμπόριο ναρκωτικών είναι πλέον καθημερινό φαινόμενο.
Οι Αρχές ανησυχούν ότι το μεγαλύτερο στοίχημα δεν είναι μόνο να περιοριστεί η εισαγωγή της ουσίας, αλλά να ανακοπεί η κοινωνική της «κανονικοποίηση». Οπως προειδοποιεί η Schaug, αν δεν αλλάξει η πορεία, η Νορβηγία κινδυνεύει να χάσει τον έλεγχο μιας κρίσης που ήδη αλλάζει τη φυσιογνωμία της κοινωνίας της.
