Τι παρήγαγε η αλλόκοτη σύνοδος κορυφής στην Αλάσκα μεταξύ του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, καταζητούμενου από τη διεθνή κοινότητα για εγκλήματα πολέμου;
Καταρχάς, εικόνες. Το κόκκινο χαλί για τον Πούτιν, που ενθουσίασε την εκπρόσωπο του ρωσικού ΥΠΕΞ Ζαχάροβα. Το χειροκρότημα του Τραμπ για τον εισβολέα εναντίον της ανεξάρτητης Ουκρανίας. Την κοινή βόλτα τους με μια πολυτελή λιμουζίνα.
Αλλά κυρίως, την επεξηγηματική εικόνα του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών, Λαβρόφ, με το μπλουζάκι που έγραφε ΕΣΣΔ, Ενωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών. Δηλαδή: πάλι με χρόνια με καιρούς… Ή: η Ολοκληρωτική Αυτοκρατορία αντεπιτίθεται.
Παρότι δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς έχουν συμφωνήσει Τραμπ και Πούτιν, εικάζουμε ότι κι οι δυο προωθούν ένα σχέδιο προσάρτησης εδαφών από την Ουκρανία. Η Αμερική του Τραμπ, δηλαδή, φαίνεται να δικαιώνει την επιθετικότητα της Ρωσίας.
Κι ας βομβαρδίζει η Ρωσία κτίρια στις ουκρανικές πόλεις σκοτώνοντας αμάχους. Κι ας έχει απαγάγει βίαια περισσότερα από 20 χιλιάδες παιδιά Ουκρανών. Κι ας βασανίζει μαζικά αιχμαλώτους πολέμου.
Ο Τραμπ κλείνει τα μάτια στο διεθνές δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα – τις θεμελιώδεις αξίες του δυτικού κόσμου.
Ωστόσο, ακόμα και έτσι, δεν γίνεται να προσπεράσει κανείς τις θεμελιώδεις αυτές αξίες. Και το πλαίσιό τους θέτει ζητήματα στον ίδιο τον Τραμπ, που ήδη, μετά τη σύνοδο κορυφής, βρίσκεται υπό πίεση.
Μπορεί ο Τραμπ να ήλπιζε ότι ο ρώσος εισβολέας θα υπέκυπτε στην κολακεία του. Μπορεί να πίστευε ότι η φιλική στάση της Αμερικής στη Ρωσία θα ήταν λόγος τερματισμού του πολέμου.
Αλλά η επιθετικότητα της Ρωσίας έχει κυρίως εσωτερικές αιτίες. Την υποκινούν οι ρωσικές αυτοκρατορικές παραδόσεις, η ευρασιατική ιδεολογία και οι αξιώσεις σε πρώην εδάφη της Τσαρικής Αυτοκρατορίας και της Σοβιετικής Ενωσης.
Κι αυτό το όνειρο της αυτοκρατορικής παλινόρθωσης ενός ολοκληρωτισμού δεν είναι δημοφιλές ούτε στην Αμερική ούτε στην Ευρώπη. Κανείς δεν θέλει μια απειλή στη γειτονιά του, πλην όσων διακηρύσσουν τον αντιδυτικισμό τους – της κομμουνιστικής Αριστεράς και της ψεκασμένης Ακροδεξιάς.
Αυτό ισχύει όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρώπη και για την Αμερική. Ο Τραμπ, δηλαδή, ήδη ξέρει ότι στην πολιτική του, «να ξεμπερδεύουμε με το θέμα της Ουκρανίας», θα υπάρξουν σοβαρές αντιδράσεις στην αμερικανική κοινωνία.
Που θα επιφέρουν πλήγματα στο κύρος το οποίο προσπαθεί να θεμελιώσει. Και μια μόνιμη ρετσινιά, ότι «χαϊδεύει» έναν δικτάτορα.
Απέναντι στη στάση αυτή φαίνεται να οργανώνεται η αντίδραση της Ευρώπης. Η ευρωπαϊκή υποστήριξη στον Ζελένσκι είναι μονόδρομος. Αν οι Ευρωπαίοι μετέβαλλαν τη στάση τους, η Ουκρανία θα χανόταν. Και μαζί θα αναζωπυρώνονταν νέες αυτοκρατορικές απειλές.
Αυτές τις απειλές η Ευρώπη δεν μπορεί να τις επιτρέψει. Επειδή αν δικαιωθούν δεν θα πληγεί μόνο η Ουκρανία αλλά, κυρίως, οι γενικές αρχές της παγκόσμιας τάξης.
