Ο Αύγουστος λειτουργεί και ως προθάλαμος για τα κόμματα του προοδευτικού χώρου, που βλέπουν την επόμενη πολιτική σεζόν ως περίοδο προετοιμασίας για τις εκλογές που έρχονται.

Κυρίως, όμως, όλοι κατανοούν πως αυτό το φθινόπωρο δεν θα πλήξουν: το άνισο πολιτικό τοπίο που αντικατοπτρίζεται ακόμα στις δημοσκοπήσεις αναγκάζει όλες τις πλευρές να πάρουν τις αποφάσεις τους όσον αφορά τον τρόπο που θα κινηθούν στον δρόμο προς τις κάλπες. Και ως εκ τούτου, ξετυλίγονται σενάρια που αφορούν τις διεργασίες των πολιτικών δυνάμεων, τη στοχοθεσία της κάθε πλευράς, αλλά και τον τρόπο και τον χρόνο ενεργοποίησης σημαντικών παικτών που αυτή τη στιγμή έχουν επιλέξει να βρίσκονται στον πάγκο.

Δεν έχει υπάρξει πιο ρευστό πεδίο τα τελευταία δέκα χρόνια – και αυτό στην πράξη σημαίνει ότι κάθε πλευρά μπορεί να ελπίζει πως ο σχεδιασμός της θα πετύχει.

Στη ΔΕΘ το αφήγημα του ΠΑΣΟΚ

O εορτασμός της 3ης Σεπτέμβρη, στα 51 χρόνια από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ φέτος δεν σηματοδοτεί απλώς την έναρξη της πολιτικής σεζόν. Για το ΠΑΣΟΚ είναι ένα σημείο εκκίνησης μιας νέας επικοινωνιακής και πολιτικής προσπάθειας – αυτή που απαιτείται για να πείσει πως μπορεί να θεωρείται η βασική εναλλακτική επιλογή διακυβέρνησης της χώρας απέναντι στη ΝΔ, πως έχει το πολιτικό προσωπικό και την ικανότητα να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις μιας κυβερνητικής θητείας.

Η επέτειος, επομένως, είναι και ένα δείγμα γραφής που έχει αποδέκτες όχι μόνο το Μέγαρο Μαξίμου, αλλά και άλλους επίδοξους διεκδικητές στον προοδευτικό χώρο που εκτιμάται πως θέλουν να βγουν μπροστά το επόμενο διάστημα. Εκτός από ένα τραπέζι συζήτησης και το ζήτημα του δημογραφικού, στο οποίο θα είναι αφιερωμένη η εκδήλωση, ο Ανδρουλάκης θα θέσει το αφήγημα του κόμματος, τον προεκλογικό του στόχο, αλλά και τον τρόπο που θα τον πετύχει. Ο βασικός κορμός αυτού του κυβερνητικού σχεδίου θα παρουσιαστεί στη ΔΕΘ, στην ομιλία και τη συνέντευξη Τύπου του προέδρου του ΠΑΣΟΚ στο πλαίσιο της Διεθνούς Εκθεσης, για πρώτη φορά ύστερα από 16 χρόνια ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, στις 13-14 του μήνα.

Η παρέμβαση του Αλέξη Τσίπρα

Η Θεσσαλονίκη τον Σεπτέμβριο, ωστόσο, είναι σταθμός και για τον χώρο πέραν του ΠΑΣΟΚ. Με την παρουσία του στο συνέδριο του Economist στις 5 Σεπτεμβρίου, ο Αλέξης Τσίπρας δημιουργεί ένα συμβολικό δίπολο με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος θα παρουσιάσει το κυβερνητικό πακέτο παροχών μια μέρα μετά.

Στην παρέμβασή του, έχει στόχο να απαντήσει στο αν η Ελλάδα «έχει μάθει από τα λάθη του παρελθόντος» και αν το πολιτικό σύστημα είναι ικανό «να υποστηρίξει μια οικονομία που διαμορφώθηκε από την Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση» – να θέσει, λένε οι πιο καχύποπτοι, τα βασικά σημεία μιας πλατφόρμας που θα μπορούσε να αποδειχθεί σε επόμενο βήμα ο κορμός μιας νέας πολιτικής προσπάθειας. Δεδομένα, δε, τα όσα πει θα σχολιαστούν λίγα εικοσιτετράωρα μετά από τον Μητσοτάκη, ενισχύοντας αυτή την αίσθηση πως μεταξύ τους δεν αποκλείεται να υπάρξει και ένας τρίτος γύρος μετά το 2019 και το 2023.

Στις 10 και τις 11 του μήνα, πάντως, στη Θεσσαλονίκη για τη δική του παρουσία στη ΔΕΘ θα βρεθεί και ο Σωκράτης Φάμελλος, για την πρώτη φορά που θα κληθεί να απαντήσει και ερωτήσεις που αφορούν τη φημολογία για τα όσα έπονται στον ορίζοντα για τον ΣΥΡΙΖΑ, σε συνάρτηση με τις αποφάσεις που θα πάρει και ο Τσίπρας για το πολιτικό του μέλλον.

Για τον πρώην πρωθυπουργό, ωστόσο, άλλος είναι ο βασικός σταθμός μέχρι το τέλος του έτους: η συγγραφή του βιβλίου του για τα χρόνια του ως πρωθυπουργός. Με αυτό έχει καταπιαστεί όλο το καλοκαίρι και, αν τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα, αναμένεται να εκδοθεί μέχρι να μπει το 2026. Το βιβλίο, που επί της ουσίας θα είναι ο πρώτος απολογισμός του Τσίπρα για την κυβερνητική του θητεία και η ευκαιρία να διατυπώσει ολόκληρο το αφήγημά του για όσα συνέβησαν (ενδεχομένως να κάνει και λίγη αυτοκριτική), μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για περιοδείες που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τους ενδεχόμενους πρώτους πυρήνες ανά την Ελλάδα.

Μέχρι, πάντως, την έκδοση του βιβλίου, δεν πρέπει να αναμένεται καμία ανακοίνωση για τη δημιουργία νέου φορέα – αν και δεν θα λείψουν παρεμβάσεις σε επίπεδο Ινστιτούτου.

Η προσέγγιση ΣΥΡΙΖΑ – Νέας Αριστεράς

Το άνοιγμα της Βουλής και η εκπεφρασμένη διάθεση των κομμάτων της αντιπολίτευσης να επαναφέρουν προτάσεις Προανακριτικής για τον Μάκη Βορίδη και τον Λευτέρη Αυγενάκη δημιουργεί εκ των πραγμάτων ακόμα ένα πεδίο κοινοβουλευτικής συνεργασίας μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Νέας Αριστεράς, το οποίο θα μπορούσε να επεκταθεί το ερχόμενο φθινόπωρο – όχι, όπως θα είκαζε κανείς, ως προάγγελος μιας κίνησης Τσίπρα, αλλά παρά το ότι αυτή θα υπάρξει.

Κι αυτό γιατί δεν είναι λίγοι τόσο μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ όσο και στη Νέα Αριστερά εκείνοι που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο έχουν αντιληφθεί πως δεν πρόκειται να είναι ευπρόσδεκτοι σε ένα ενδεχόμενο νέο σχήμα με επικεφαλής τον πρώην πρωθυπουργό.

Και σε επίπεδο θεωρητικό, όμως, κινητικότητα υπάρχει: κατά τον Οκτώβριο αναμένονται τα πρώτα αποτελέσματα από την απόπειρα συνεννόησης τεσσάρων ινστιτούτων του ευρύτερου κεντροαριστερού χώρου να παραδώσουν, στο πλαίσιο που έχει τεθεί δημόσια και από τη Λούκα Κατσέλη, τα βασικά σημεία-αρχές πάνω στα οποία θα μπορούσε να καταρτιστεί ένα κοινό πρόγραμμα από τα προοδευτικά κόμματα.

Μια απόπειρα καθόλου εύκολη – και στην οποία δεν συμμετέχουν όλοι οι υπάρχοντες επιστημονικοί φορείς ούτε εκείνοι που ενδεχομένως προκύψουν –, αλλά αυτοί που όντως έχουν ενταχθεί στην προσπάθεια (μεταξύ των οποίων το «Νίκος Πουλαντζάς» και το «ΕΝΑ») φαίνεται πως ανταποκρίνονται θετικά και στην προσπάθεια συνεννόησης του ΣΥΡΙΖΑ με τη Νέα Αριστερά.