Μέσα σε μόλις μία εβδομάδα τέσσερα σοβαρά περιστατικά εν ώρα εργασίας σε δήμους της Αττικής είχαν ως αποτέλεσμα να χάσει μία δημοτική υπάλληλος τη ζωή της και άλλοι δύο να τραυματιστούν. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα εργατικά ατυχήματα και οι επιθέσεις σε εργαζόμενους στην Τοπική Αυτοδιοίκηση παρουσιάζουν, δυστυχώς, αυξητική τάση.

Λίγο πριν από τις 7 το πρωί της πρώτης Παρασκευής του Ιουνίου ένα ταξί «καρφώθηκε» στο πίσω μέρος απορριμματοφόρου στην παραλιακή λεωφόρο, σκοτώνοντας ακαριαία μια 65χρονη υπάλληλο στην καθαριότητα του Δήμου Αλίμου, η οποία εκείνη τη στιγμή βρισκόταν στο συγκεκριμένο σημείο. Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά, ο νεαρός οδηγός στο ύψος της λεωφόρου Καλαμακίου μπήκε στη δεξιά λωρίδα, όπου ήταν σταθμευμένο το απορριμματοφόρο για αποκομιδή, και χωρίς να πατήσει καθόλου φρένο προσέκρουσε στο βαρύ όχημα, χτυπώντας την υπάλληλο. Σοκαριστική λεπτομέρεια: η 65χρονη αντικαθιστούσε σε εκείνη τη βάρδια εκτάκτως συνάδελφό της που απουσίαζε, ενώ το τελευταίο διάστημα είχε καταθέσει τα χαρτιά της για σύνταξη.

Αρνητικό ρεκόρ

Την τελευταία δεκαετία έχουν καταγραφεί περισσότερα από 86 θανατηφόρα ατυχήματα και 140 πολύ σοβαρά στην Αυτοδιοίκηση, με κάποιους εργαζόμενους να είναι βαριά τραυματισμένοι, να έχουν υποστεί ακρωτηριασμούς ή ακόμα να έχουν καθηλωθεί σε αναπηρικό αμαξίδιο. Κι αυτά, σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στους ΟΤΑ, είναι όσα γίνονται γνωστά, «καθώς πολλά από τα θανατηφόρα ατυχήματα στην Αυτοδιοίκηση δεν καταγράφονται ως εργατικά αλλά ως τροχαία ή ότι ο θάνατος οφείλεται σε παθολογικά αίτια. Οταν ένας δημοτικός υπάλληλος εργάζεται σε συνθήκες καύσωνα και παθαίνει ανακοπή, δεν είναι εργατικό ατύχημα;», αναρωτιέται, μιλώντας στα «ΝΕΑ», ο γραμματέας Οργανωτικού της Εκτελεστικής Επιτροπής ΠΟΕ – ΟΤΑ Χρήστος Ευθυμίου.

Σε ανακοίνωσή της η ΠΟΕ – ΟΤΑ στα τέλη Απριλίου είχε επισημάνει πως «η χώρα μας και φέτος, όπως και τα τελευταία χρόνια, εξακολουθεί να καταγράφει αρνητικό ρεκόρ σε θανατηφόρα και βαριά ατυχήματα. Μια ανησυχητική καταγραφή για χώρα της ΕΕ, που οι δείκτες της διαμορφώνονται και από τον καθημερινό βαρύ φόρο αίματος των εργαζομένων των ΟΤΑ. Εκατοντάδες ανθρώπινες απώλειες, οφειλόμενες στην αναλγησία των νεοφιλελεύθερων κυβερνητικών πολιτικών (και) για τα θέματα Επαγγελματικής Υγείας και Ασφάλειας».

Οπως τονίζει ο Χρ. Ευθυμίου, το σοβαρότερο πρόβλημα είναι η ατιμωρησία. «Γνωρίζουν οι αιρετοί πως δεν πρόκειται να υπάρξει κάποια συνέπεια για τα ατυχήματα αυτά. Την ίδια στιγμή, μιλάμε για ένα γερασμένο προσωπικό στην Αυτοδιοίκηση, το οποίο δεν ανανεώνεται ηλικιακά και οι όποιες… ενισχύσεις μέσω προγραμμάτων ΔΥΠΑ αφορούν εργαζόμενους 55-72 ετών. Πώς θα εργαστούν αυτοί οι άνθρωποι σε δύσκολες συνθήκες, με τι δυνάμεις και, το κυριότερο, χωρίς εκπαίδευση και ιατρικές εξετάσεις;», αναρωτιέται. Προσθέτει, δε, πως ύστερα από επεξεργασία των δεδομένων που έχει η Ομοσπονδία διαπιστώθηκε πως όταν έγιναν το 2019 οι περίπου 3.000 προσλήψεις με την προκήρυξη 3Κ στην Αυτοδιοίκηση, μειώθηκε το ποσοστό των ατυχημάτων, «γιατί ήρθε… νέο αίμα, νέοι σε ηλικία εργαζόμενοι».

Αφανείς ήρωες της πόλης

Ο ίδιος τονίζει πως οι εργαζόμενοι στους ΟΤΑ βρίσκονται αντιμέτωποι και με ακραίες επιθέσεις και συμπεριφορές που βάζουν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Απόδειξη, τα τρία περιστατικά των τελευταίων ημερών στον Δήμο Αθηναίων.

Μετά την επίθεση που δέχθηκαν δύο υπάλληλοι – σε διαφορετικά περιστατικά – της Υπηρεσίας Πρασίνου από τοξικοεξαρτημένα άτομα στο κέντρο της πόλης, λίγα 24ωρα αργότερα, στην  περιοχή του Αγίου Νικολάου Αχαρνών, ένα ΙΧ με τρεις επιβάτες θέλησε να προσπεράσει το απορριμματοφόρο του δήμου, το οποίο έκανε αποκομιδή. Οι επιβάτες βγήκαν από το όχημα και άρχισαν να φωνάζουν, κλιμακώνοντας την ένταση. Δυστυχώς, σύμφωνα με ανακοίνωση του δήμου, η λεκτική επίθεση μετατράπηκε σε σωματική βία, με γροθιές και κλωτσιές σε έναν εργαζόμενο.

«Οι εικόνες που είδαμε είναι σοκαριστικές, ακραίας βίας. Αυτοί οι άνθρωποι αξίζουν τον σεβασμό μας. Αυτοί οι εργαζόμενοι είναι οι αφανείς ήρωες της πόλης. Πολύ λίγες φορές λέμε ένα “ευχαριστώ” σε αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι κάνουν τη δουλειά τους, είναι βιοπαλαιστές. Τις περισσότερες φορές ακούνε μόνο παράπονα», δήλωσε ο δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας.

Οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα του Δήμου της Αθήνας

  • 2.865 εκ των οποίων 1.800 άνδρες και 1.065 γυναίκες εργάζονται συνολικά στη διεύθυνση καθαριότητας του Δήμου Αθηναίων.
  • 2.000 είναι μόνιμοι και με συμβάσεις αορίστου χρόνου, ενώ οι 865 συμβασιούχοι. Από αυτούς, οι 328 προσλήφθηκαν φέτος με οκτάμηνες συμβάσεις, ενώ διεκδικούν δικαστικά τη μονιμότητά τους.
  • 52-58 ετών είναι ο μέσος όρος ηλικίας των εργαζομένων στην καθαριότητα του Δήμου.
  • 107 υπάλληλοι καθαριότητας είχαν – τον Μάιο του 2025 – διαγνωσμένα από γιατρό ζητήματα υγείας που έχουν να κάνουν με την εργασία τους και δεν τους επιτρέπουν να δουλέψουν σε βαριές εργασίες.
  • 80-100 άτομα συνταξιοδοτούνται κατά μέσο όρο ετησίως, χωρίς οι θέσεις αυτές να καλύπτονται με νέες προσλήψεις.
  • 7 μέρες την εβδομάδα σε 24ωρη βάση εκτείνονται οι βάρδιες των υπαλλήλων καθαριότητας. Κάθε βάρδια διαρκεί 7 – 8 ώρες.

Πηγή: Δήμος Αθηναίων

Αυτοί που λερώνουν τα χέρια τους κάνοντας την πιο «καθαρή» δουλεία

Χαρά Ταμουρίδου

εργάτρια αποκομιδής στην ανακύκλωση του Δήμου Αθηναίων

«Πρέπει να έχεις μάτια και στην πλάτη»

Το επάγγελμά μας είναι ο ορισμός του επικίνδυνου και ανθυγιεινού. Επικίνδυνο είναι κυρίως λόγω έλλειψης οδηγικής παιδείας. Πρέπει να εργαζόμαστε και ταυτόχρονα να έχουμε οξυμμένες όλες μας τις αισθήσεις. Να κοιτάμε τριγύρω μας. Ο ΚΟΚ δεν τηρείται από τους οδηγούς, δεν κρατούν την προβλεπόμενη απόσταση από το απορριμματοφόρο. Μηχανάκια, πατίνια, ποδήλατα περνάνε ανάποδα και ξυστά. Οδηγοί σταθμεύουν μπροστά στους κάδους και δεν μπορούμε να τους αδειάσουμε ή σε στροφές και δεν χωράει το όχημα να στρίψει. Πρέπει να έχεις μάτια και στην πλάτη. Δεν υπάρχει υπομονή και ψυχραιμία από τους οδηγούς. Λαμβάνουμε και σχόλια του τύπου: «Τι ώρα είναι αυτή που βγαίνετε;». Η επικινδυνότητα δεν περιορίζεται μόνο στον δρόμο. Πολλοί εναποθέτουν ακατάλληλα απορρίμματα στους κάδους. Εχει τύχει να σηκώσω κάδο και να είναι γεμάτος με πυροσβεστήρες και ευτυχώς πρόλαβα πριν κατέβει το μαχαίρι και γίνει οτιδήποτε. Πετούν επικίνδυνα χημικά, ακόμα και λάμπες φθορίου. Πετάνε αναμμένα κάρβουνα, έχουμε πάρει ακόμα και φωτιά. Εμείς, φυσικά, οφείλουμε να φορούμε μάσκα και γυαλιά.

Θα έλεγα πως η αμοιβή μας δεν αντιστοιχεί στη συνεισφορά μας. Το κομμάτι της επικινδυνότητας δεν πληρώνεται, γιατί αν πάθεις κάτι και είναι ανεπανόρθωτο, τι να σου κάνουν τα λεφτά; Φυσικά, είναι επιλογή μου να κάνω αυτή τη δουλειά. Οι περισσότεροι από εμάς, όμως, όταν φτάνουν να βγουν στη σύνταξη, έχουν προβλήματα υγείας – στη μέση και στο αναπνευστικό είναι τα συχνότερα. Πάντα υπήρχε κοινωνικός ρατσισμός απέναντι στο επάγγελμά μας. Πλέον, μπορώ να πω ότι αρχίζουμε και λαμβάνουμε από τον κόσμο επικρότηση.

Βίκυ Παπασπύρου

εργάτρια οδοκαθαρισμού Δήμου Αθηναίων

«Τον κίνδυνο τον νιώθεις κάθε μέρα»

Οταν η βάρδια μου ξεκινάει στις 6.30 το πρωί, ο επιστάτης δίνει κάποιες οδηγίες, σε περίπτωση που έχει προκύψει κάτι έκτακτο, ειδάλλως πηγαίνω σε κεντρικά σημεία, τα οποία μας έχουν υποδείξει και θα πρέπει να είναι καθαρά για το ευρύ κοινό. Μετά μπαίνω μέσα στα στενά. Εχουμε να αντιμετωπίσουμε συχνά κάποιες εξωπραγματικές απαιτήσεις ανθρώπων, όπως για παράδειγμα να τους καθαρίζουμε τα σκαλοπάτια του σπιτιού τους. Υπάρχει έλλειψη σεβασμού και περιφρόνηση. Μας βάζουν την ταμπέλα του δημοσίου υπαλλήλου που «τεμπελιάζει». Δεν θα έλεγα ότι υπάρχει ρατσισμός, ωστόσο.

Τον κίνδυνο στη δουλειά τον νιώθεις κάθε μέρα: στον δρόμο από τα οχήματα και τώρα τελευταία από τα πατίνια που δεν ακούγονται καν. Μέσα στα πάρκα υπάρχουν τοξικομανείς και μου έτυχε ένα επεισόδιο που ένας έπαθε κρίση όταν είδε το κίτρινο γιλέκο που φορούσα. Και φυσικά, είμαστε εκτεθειμένοι σε κίνδυνο όταν μαζεύουμε τα σκουπίδια με τα χέρια μας.

Μία ώρα δουλειά δική μας αντιστοιχεί σε δύο και τρεις ώρες σε μια άλλη δουλειά. Εγώ επιλέγω αυτή τη δουλειά και τη θέλω: η καθαριότητα μας αφορά όλους. Ολοι πρέπει να συμβάλλουμε προς αυτό. Και εμείς και οι πολίτες που θα συντηρούν την καθαριότητα που προσφέρουν οι εργάτες. Τη δουλειά μας τη θεωρώ κοινωνικό έργο. Είμαστε η καρδιά του δήμου.

Γιώργος Παξιμαδάκης

οδηγός απορριμματοφόρου Δήμου Ιλίου

«Υπάρχει “τοξικός” κόσμος που μας βρίζει»

Είμαι στη δουλειά αυτή 32 ολόκληρα χρόνια. Τέσσερις το ξημέρωμα ξεκινά η βάρδια μου. Αυτό σημαίνει άστατος ύπνος, διαφορετικό ωράριο από τον μέσο εργαζόμενο. Από τη φύση της είναι μια επικίνδυνη δουλειά, αρχικά γιατί είσαι στον δρόμο. Η δουλειά μας απαιτεί συνεργασία: ο οδηγός να προσέχει τους εργάτες που έχει πάνω στο όχημά του, αλλά και εκείνοι να είναι προσεκτικοί στον δρόμο. Πώς θα ανέβουν, πώς θα κατέβουν. Να έχουν τον νου τους στα διερχόμενα οχήματα. Ο οδηγός του απορριμματοφόρου πρέπει να έχει μάτια και στην πλάτη. Είναι θέμα ευθύνης.

Οι δυσκολίες της δουλειάς είναι πολλές. Πέραν των καιρικών συνθηκών, υπάρχει πολύ σοβαρό πρόβλημα με τους οδηγούς στον δρόμο: δεν δίνουν τη σημασία που πρέπει. Προσπερνούν πολλές φορές σε ακατάλληλα σημεία ή πλησιάζουν πολύ κοντά στο απορριμματοφόρο. Γι’ αυτό εγώ, ως οδηγός, οφείλω να είμαι διπλά προσεκτικός. Υπάρχει «τοξικός» κόσμος που μας βρίζει. Αυτό συμβαίνει συχνά όταν, για παράδειγμα, είμαστε σε έναν κεντρικό δρόμο και το όχημα σταματήσει για να αδειάσει κάδους. Αυτό να διαρκέσει 1-2 λεπτά; Ο μέσος οδηγός δεν έχει πολλές φορές την υπομονή να μας περιμένει να κάνουμε τη δουλειά μας. Φωνάζει, κορνάρει, βρίζει. Μου έχει συμβεί στο παρελθόν σε διασταύρωση, με αφορμή το ποιος έχει προτεραιότητα, να έρθουν στην πόρτα του οχήματος να την κλωτσάνε και να βρίζουν, στην ουσία χωρίς λόγο.

Παρ’ όλα αυτά, αν μπορούσα να γυρίσω τον χρόνο πίσω, την ίδια δουλειά θα έκανα πάλι.

Κώστας Σαϊτάνης

Υπεύθυνος οδοκαθαρισμού 3ου Διαμερίσματος Αθήνας

«Με βροχή, με κρύο, με καύσωνα»

Παραπάνω από το μισό της ζωής μου κάνω αυτή τη δουλειά. Κανένας δεν έγινε σκουπιδιάρης γιατί το διάλεξε. Κάνω αυτή τη δουλειά για να ζήσω. Στην πορεία, όμως, την αγαπάμε αυτή τη δουλειά γιατί προσφέρουμε και κάνουμε κοινωνικό έργο. Παλιά στις γειτονιές περιμένανε να περάσει ο ταχυδρόμος και τώρα περιμένουν τον οδοκαθαριστή. Μας λένε «καλημέρα» και έχει αναπτυχθεί μια ωραία φιλική σχέση, όταν οι κάτοικοι βγαίνουν το πρωί να πάνε στη δουλειά τους. Ισως κάποιοι και την πρώτη «καλημέρα» τους κάθε πρωί να τη λένε στον οδοκαθαριστή.

Με το πρώτο φως της ημέρας ξεκινάμε. Ενας εργαζόμενος στον οδοκαθαρισμό ξεκινά με τη σκούπα και καθαρίζει τον δρόμο. Τα πιεστικά μηχανήματα βγαίνουν νωρίς πριν ανοίξουν τα εμπορικά καταστήματα. Είναι χειρωνακτική η εργασία και έχει περπάτημα. Κατά μέσο όρο ένας οδοκαθαριστής περπατά 6-7 χιλιόμετρα την ημέρα, ενώ παράλληλα κάνει τη δουλειά του. Με βροχή, με κρύο, με καύσωνα. Πλέον οι περισσότεροι εργαζόμενοι είναι μεγάλοι σε ηλικία, άνω των 58 ετών, και αυτό τους δυσκολεύει περισσότερο.

Οι υπάλληλοι της καθαριότητας χαίρουν της εμπιστοσύνης του κόσμου. Οι πολίτες τούς αγαπούν και τους σέβονται. Ειδικά το καλοκαίρι, βγαίνουν από τα καταστήματά τους και τους προσφέρουν νερό, και το κάνουν με την καρδιά τους. Υπάρχουν κάποια μεμονωμένα περιστατικά ρατσιστικά εις βάρος τους, αλλά είναι η εξαίρεση.

Ρωξάνη Μπέη

Αντιδήμαρχος Καθαριότητας και Ανακύκλωσης Δήμου Αθηναίων

«Η καθαριότητα είναι ευθύνη και στάση ζωής»

Μιλάμε συχνά για το «αυτονόητο» της καθαρής πόλης. Ομως ξεχνάμε ότι το αυτονόητο αυτό δεν υπάρχει από μόνο του. Το διασφαλίζουν καθημερινά οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα, συχνά κάτω από δύσκολες, εξαντλητικές συνθήκες. Και την ίδια στιγμή, εμείς – πολίτες, φορείς, υπηρεσίες – δεν αναρωτιόμαστε πάντα αν κάνουμε το δικό μας μερίδιο: αν πετάμε σωστά τα απορρίμματα, αν σεβόμαστε τον δημόσιο χώρο, αν συνεργαζόμαστε μαζί τους όταν βρισκόμαστε ο ένας απέναντι στον άλλον στον δρόμο όπου εργάζονται. Η δουλειά τους είναι θεμέλιο για τη σωστή λειτουργία της πόλης μας. Χωρίς αυτούς, η καθημερινότητα δεν θα μπορούσε να κυλήσει ομαλά. Κι όμως, παραμένουν συχνά αόρατοι, ενώ η προσφορά τους είναι πολύτιμη. Ηρθε η ώρα να τους δούμε. Οχι απλώς με ευγνωμοσύνη, αλλά με ευθύνη. Να τους στηρίξουμε έμπρακτα και να θυμόμαστε πως η καθαριότητα δεν είναι υπόθεση μόνο κάποιων άλλων. Είναι ευθύνη και στάση ζωής όλων μας.