Μεταρρύθμιση της άμεσης φορολόγησης των εισοδημάτων συνιστά ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, μέσα από την έκθεση για τη νομισματική πολιτική, υποστηρίζοντας ότι η ενίσχυση της προοδευτικότητας του φορολογικού συστήματος μπορεί να εξουδετερώσει τη φορολογική διάβρωση (fiscal drag), συμβάλλοντας παράλληλα σε μια δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών και σε βελτίωση της εισπραξιμότητας των φόρων.
Η ΤτΕ ανοίγει τη συζήτηση για την τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας εστιάζοντας στο φαινόμενο της φορολογικής διάβρωσης, δηλαδή στην αθόρυβη αύξηση της επιβάρυνσης των φορολογουμένων λόγω πληθωρισμού, χωρίς αντίστοιχη ενίσχυση της αγοραστικής τους δύναμης. Η παρέμβαση του κεντρικού τραπεζίτη αποκτά ιδιαίτερη σημασία τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή που το οικονομικό επιτελείο έχει βάλει στο τραπέζι των συζητήσεων τις αλλαγές στην άμεση φορολογία οι οποίες θα οδηγήσουν σε αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος.
Στην έκθεσή της, η ΤτΕ προειδοποιεί ότι η φορολογική διάβρωση υπονομεύει τη δικαιοσύνη και τη βιωσιμότητα της φορολογικής πολιτικής, καθώς οδηγεί σε αυξημένη φορολογία χωρίς ουσιαστική βελτίωση της φοροδοτικής ικανότητας, πλήττοντας κυρίως τα μεσαία και χαμηλά εισοδήματα. Η στρέβλωση γίνεται ιδιαίτερα εμφανής όταν οι αμοιβές αυξάνονται ονομαστικά, λόγω πληθωρισμού ή συλλογικών διαπραγματεύσεων, χωρίς να ακολουθούν ανάλογες διορθώσεις στα φορολογικά όρια. Η ΤτΕ δεν προτείνει ρητά την καθιέρωση μόνιμου μηχανισμού τιμαριθμικής αναπροσαρμογής αλλά επισημαίνει ότι με δεδομένο τον περιορισμένο δημοσιονομικό χώρο, η διαχείριση της φορολογικής διάβρωσης απαιτεί προσεκτική ισορροπία μεταξύ της ελάφρυνσης των φορολογουμένων και της διατήρησης των δημοσίων εσόδων.
Συστάσεις
Με το μήνυμα ότι «η διατήρηση της μακροοικονομικής, δημοσιονομικής και πολιτικής σταθερότητας θα πρέπει να αποτελεί βασική στόχευση της οικονομικής πολιτικής» ο Γιάννης Στουρνάρας μεταξύ άλλων συνιστά:
- Παροχή στοχευμένων φορολογικών κινήτρων σε νεοφυείς επιχειρήσεις και επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη.
- Αξιολόγηση και επαναπροσανατολισμό των δημόσιων πόρων από τομείς με χαμηλή παραγωγικότητα προς εκείνους που προσφέρουν πολλαπλασιαστικά οφέλη στην οικονομία και την κοινωνία.
- Αποφυγή μέτρων αποσπασματικού και βραχυχρόνιου χαρακτήρα στη διαχείριση των δαπανών.
- Για τη χορήγηση επιδομάτων να λαμβάνονται κριτήρια και πέραν των εισοδηματικών, λόγω απόκρυψης εσόδων.
- Βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και μετάβαση σε οικονομία μέσης και υψηλής εντάσεως τεχνολογίας.
- Απλοποίηση του κανονιστικού πλαισίου για τις επιχειρήσεις με μείωση γραφειοκρατίας, περιορισμό των εμποδίων εισόδου και εξόδου των επιχειρήσεων, βελτίωση του χωροταξικού σχεδιασμού και απλοποίηση των διαδικασιών χρήσης γης.
- Ενίσχυση του κράτους δικαίου και βελτίωση της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος με την επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης.
- Περισσότερες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και αναβαθμίσεις του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης χρειάζονται πρόσθετες δράσεις περιορισμού του ενεργειακού κόστους.
- Για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος θα πρέπει τα προγράμματα επιδότησης στεγαστικών δανείων ή ενοικίου να συνδυαστούν με δραστικές πρωτοβουλίες τόνωσης της προσφοράς ακινήτων.
Ο Γιάννης Στουρνάρας βλέπει ότι παρά τη συνεχιζόμενη πρόοδο, οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας εξακολουθούν να περιβάλλονται από σημαντικές αβεβαιότητες και κινδύνους, τόσο εξωτερικούς όσο και διαρθρωτικού χαρακτήρα.
