Ο φιλελευθερισμός και το εμβόλιο

Η απόφαση του Τζο Μπάιντεν να στηρίξει το άνοιγμα της πατέντας των εμβολίων είναι συμβατή με την εικόνα ενός ηγέτη που έχει διακηρύξει ένα νέο πολύ μεγάλο κράτος και μια εξωτερική πολιτική που θα παίρνει θέση και σε ζητήματα που άπτονται των αρχών που θα όφειλαν να προστατεύουν οι φιλελεύθερες δημοκρατίες. Πρόκειται για μια αλλαγή παραδείγματος. Αν αναλογιστούμε τι απέμεινε από την εποχή του Ρίγκαν και της Θάτσερ, θα διαπιστώσουμε πως ακόμη και σε συνθήκες κρίσης επιβίωσε η ορθοδοξία της οικονομίας και της αγοράς που όλο και περισσότερο άφηνε απ’ έξω την πολιτική. Το αποτέλεσμα ήταν ότι μας διέφυγε η κοσμοϊστορική κατάρρευση του δήθεν άρρηκτου δεσμού της ελεύθερης οικονομίας με τη φιλελεύθερη δημοκρατία και τις ατομικές ελευθερίες που αποδεικνύεται πέραν πάσης αμφιβολίας με το παράδειγμα της Κίνας. Μας διέφυγε επίσης ότι η ελεύθερη αγορά δεν πρέπει μόνο να λέγεται ελεύθερη, πρέπει και να είναι. Το παράδειγμα της πατέντας των εμβολίων είναι χαρακτηριστικό. Τα εμβόλια αναπτύχθηκαν με δημόσιο χρήμα που επένδυσαν τα ισχυρά κράτη. Αναπτύχθηκαν από τις φαρμακευτικές, δηλαδή από μια ολιγοπωλιακή αγορά που είναι ούτως ή άλλως ισχυρά ελεγχόμενη από κράτη και υπερεθνικούς οργανισμούς. Ακόμη περισσότερο τώρα, η αγορά των εμβολίων στην παγκόσμια κρίση της πανδημίας θυμίζει όσα έχουμε διαβάσει στην ιστορία για την αμυντική αγορά σε μεγάλους πολέμους. Πού ακριβώς βλέπουμε «ελεύθερη αγορά» σε αυτό το σχήμα; Ο επενδυτής ωστόσο έχει δικαιώματα και αυτό, ναι, είναι φιλελεύθερο.