Η Αθήνα σίγουρα αξίζει καλύτερα

Ηταν η εμφάνιση του αυτοκινήτου που αλλοίωσε τη φυσιογνωμία και τη λειτουργία των πόλεων στις αρχές του περασμένου αιώνα. Το αυτοκίνητο κυριάρχησε στην πόλη. Τα επόμενα όμως χρόνια η παρουσία του στα αστικά κέντρα θα γίνεται ολοένα και λιγότερο σημαντική. Η στροφή προς το ποδήλατο ή «καθαρά» μέσα μαζικής μεταφοράς όπως το τραμ αναμένεται να απελευθερώσει πολύτιμο δημόσιο χώρο. Επιπλέον η επερχόμενη εμφάνιση του αυτοκινήτου δίχως οδηγό θα συμβάλει ακόμη περισσότερο στην αποσυμφόρηση των οδικών αξόνων. Οι σύγχρονες τάσεις αστικού σχεδιασμού αντιμετωπίζουν τη μεταβλητότητα των παραπάνω παραμέτρων δίνοντας έμφαση στη μεταβλητότητα και τη διαρκή επαναξιολόγηση των δεδομένων. Σε αντίθεση με τα master plans του παρελθόντος, η σύγχρονη πολεοδομία επιδιώκει να αφομοιώσει τον παράγοντα του χρόνου. Να προχωρήσει δηλαδή δοκιμάζοντας, αντί να εφαρμόσει μεγαλόπνοες οριστικές μελέτες. Με βάση τα παραπάνω θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς πως το νέο σχέδιο του Δήμου Αθηναίων για τον Μεγάλο Περίπατο αποτελεί μια ορθή στρατηγική για το μέλλον της πόλης. Οι πιλοτικές παρεμβάσεις που ανακοινώθηκαν θα μπορούσαν να δώσουν την αφορμή για σχεδιαστικούς πειραματισμούς, για την εφαρμογή δηλαδή ευφάνταστων σημειακών παρεμβάσεων από νέους αρχιτέκτονες ή συλλογικότητες της πόλης, που θα είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν τις ιδέες τους δίχως το άγχος της αποτυχίας. Γνωρίζουμε πλέον πως η δημιουργία του δημόσιου χώρου προϋποθέτει οραματικό κεντρικό σχεδιασμό αλλά και ευέλικτες παρεμβάσεις «από κάτω προς τα πάνω». Δυστυχώς τίποτε από όλα αυτά δεν συμβαίνει. Αντί της μετατροπής της πόλης σε ένα εργοτάξιο δημιουργικών ιδεών, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τα συνήθη κλισέ του μίζερου παρελθόντος. Πορτοκαλί κολωνάκια, άστοχα βαμμένες ασφάλτινες επιφάνειες, τυχαία τοποθετημένα παγκάκια, πρόχειρα τοποθετημένο «πράσινο» μέσα σε ζαρντινιέρες και βέβαια φοίνικες, για τους οποίους είχαμε να ακούσουμε από τη δεκαετία του 1980…