Οι διχαστικές μεζούρες της ηθικής

Λίγες πολιτικές φράσεις έχουν συζητηθεί τόσο όσο το περιβόητο «ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό». Και δικαίως, αφού η απάντηση βρίσκεται στην πολιτική που διαμορφώνει τις κοινωνίες και τις ισορροπίες δυνάμεων και συνδιαμορφώνει, τελικά, τους νόμους. Είναι νομοτελειακό άρα όσο αλλάζουν οι συνθήκες, η συζήτηση για τα όρια του νόμιμου και του ήθικου να υπάρχει πάντα σε μια κανονική, έστω και προβληματική, δημοκρατία, όπου οι άνθρωποι θα απολαμβάνουν την ελευθερία ακόμη και μιας παρεκτροπής. Είναι προκλητική ίσως αλλά χρήσιμη η παραδοχή της «απόλαυσης», αφού αυτές τις μέρες όρια νόμου κι ηθικής πάνε πακέτο με μια άλλη πολυσυζητημένη επίκληση, του ηθικού πλεονέκτηματος της Αριστεράς. Κι εκεί τα πράγματα μπλέκονται γλυκά, για όσους τους συμφέρει να τα μπλέκουν. Είτε με αφορμές μικρότερες, όπως οι επενδύσεις του ευρωβουλευτή σε διαμερίσματα, είτε πολύ σοβαρότερες, όπως οι συζητήσεις υπουργών και συζύγων τους με αστυνομικούς για τη σύλληψη δημοσιογράφων ή υπουργών με επιχειρηματίες, για τις εκκρεμείς δικαστικές περιπέτειές τους.