Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Σύνδεση μέλους
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Η ανασυγκρότηση του κράτους στηρίζεται σε μία βασική παραδοχή: η νέα κανονικότητα που έχει ανάγκη η χώρα για να βγει από την κρίση προϋποθέτει την αποκατάσταση της αξιοπιστίας και της λειτουργίας του κράτους ως ενιαίας δομής οργάνωσης της εξουσίας που θα λειτουργεί με ένα σύστημα κανόνων και σχέσεων στο πλαίσιο της αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας και της προστασίας των δικαιωμάτων των πολιτών. Το σημερινό «αμφισβητούμενο» κράτος δεν προσφέρει καλές υπηρεσίες ούτε στη Δημοκρατία ούτε στους πολίτες. Οι διαχρονικές αγκυλώσεις του, οι διαρθρωτικές ελλείψεις του, αλλά και η ένταση των παθογενειών του που επιδεινώθηκαν τελευταία εξαιτίας του καθεστωτισμού, της κομματικοποίησης και της πελατειακής αντίληψης που υιοθέτησε η προηγούμενη κυβέρνηση, έχουν διαβρώσει την ίδια την ουσία του δημοκρατικού και κοινωνικού Κράτους Δικαίου. Αυτή, περισσότερο από κάθε άλλο, πρέπει να αναταχθεί και να ανασυγκροτηθεί σήμερα.
Το κράτος στη νέα κανονικότητα της χώρας οφείλει να αποδείξει ότι μπορεί να αλλάξει. Μέχρι σήμερα η κρίση νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος οδηγούσε στην ενίσχυση της εκτελεστικής εξουσίας και στην προσπάθεια συρρίκνωσης της διάκρισης των εξουσιών, ενώ έφτανε μέχρι τη χειραγώγηση των δημοκρατικών λειτουργιών. Αύριο, για να αλλάξει το κράτος, δεν αρκεί η περιγραφή νέων ή παλαιότερων αρμοδιοτήτων και δομών ή απλά ο εξορθολογισμός τους. Χρειάζεται πρωτίστως η ένταξή του σε ένα πάγιο σύστημα κανόνων και η ενσωμάτωσή του σε μια οργάνωση εξουσίας που θα ελέγχεται από το δημοκρατικό Κράτος Δικαίου.
Αυτό σημαίνει διαφάνεια, σεβασμός της έννομης τάξης, πραγματική απεξάρτηση της διοικητικής οργάνωσης από την επιρροή του «κρατικοποιημένου» κόμματος - καρτέλ, αξιολόγηση των δομών, λειτουργιών, αποτελεσμάτων, καθώς και του προσωπικού της Δημόσιας Διοίκησης. Ειδικότερα, η αποκέντρωση της διακυβέρνησης σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο με παράλληλη μεταφορά αρμοδιοτήτων και πόρων, καθώς και ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους μπορούν να γίνουν τα κύρια οχήματα για να περιοριστεί το κόστος (και ο χρόνος) της γραφειοκρατίας, προς όφελος «της κοινωνίας των πολιτών».
Σημαίνει και κάτι άλλο εξίσου σημαντικό: ασφάλεια δικαίου ως προς τις σχέσεις του πολίτη με τη Διοίκηση, αλλά και ασφάλεια του πολίτη ως κοινά παραγόμενο κοινωνικό αγαθό, το οποίο οφείλει να εγγυάται το κράτος στη σχέση κανόνων και δικαιωμάτων που οργανώνουν την έννομη τάξη. Σημαίνει, τέλος, πολιτική σταθερότητα και απομάκρυνση κινδύνων ακυβερνησίας, οι οποίοι καραδοκούν όσο ισχύει ακόμα η απλή αναλογική στις εκλογές σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.
Στην πορεία εξόδου από την κρίση, η χώρα καλείται να επουλώσει τα τραύματα της αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας. Η ανασυγκρότηση του κράτους είναι μια αρχή και μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί. Η δημοκρατική παράταξη υπήρξε πάντα εγγυητής των προοδευτικών μεταρρυθμίσεων για τον εκδημοκρατισμό, την αποκέντρωση και τον εκσυγχρονισμό του κράτους, με προωθητικές πολιτικές, ακόμα και σε δύσκολες εποχές. Σήμερα είναι ο καθοριστικός ρυθμιστικός παράγοντας για τη διεύρυνσή τους.
Ο Θεόδωρος Π. Παπαθεοδώρου είναι καθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου