Ρίζας Σωτήρης

Η νέα αμερικανική πολιτική έναντι της Ουκρανίας προκάλεσε την επίκληση στον δημόσιο διάλογο ιστορικών σταθμών που θεωρούνται ιστορικά προηγούμενα κατάλληλα για την ανάλυση των εξελίξεων του παρόντος. Το Μόναχο σηματοδοτεί μια επονείδιστη συμφωνία μεγάλων δυνάμεων σε βάρος ενός μικρού κράτους, της Τσεχοσλοβακίας, το 1938. Παρέμεινε συνώνυμο της επιζήμιας υποχωρητικότητας των δυτικών δημοκρατιών, τότε της Βρετανίας […]

Η Νέα Δημοκρατία έδωσε τρία βασικά στοιχεία στην ελληνική πολιτική κατά την πεντηκονταετία της Δημοκρατίας της Μεταπολίτευσης. Το πρώτο ήταν η θεσμική αρχιτεκτονική, η εγκαθίδρυση και εδραίωση της Δημοκρατίας το 1974-75. Το δεύτερο ήταν η ανάδειξή της σε σταθερό πολιτικό φορέα της κεντροδεξιάς του κομματικού συστήματος. Το πέτυχε συναιρώντας τη συντηρητική παράδοσή της, που προέρχεται […]

Η Τουρκική Δημοκρατία ήταν συνέπεια της οριστικής επίλυσης του ανατολικού ζητήματος, της διάλυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Συνιστούσε ένα νέο υπόδειγμα που αντλούσε νομιμοποίηση από την έννοια του έθνους και της κοσμικής εξουσίας. Αποκήρυσσε τον ανατολικό κόσμο της παράδοσης και της ακινησίας και φιλοδοξούσε να ενσωματωθεί στον νεωτερικό κόσμο της Δύσης, της κίνησης. Ο απολογισμός δεν […]

Δεν υπάρχουν εκλογές που να μην έχουν χαρακτηριστεί κρίσιμες. Στην πολιτική επιστήμη η κρισιμότητα καθορίζεται περιοριστικά. Η αναμέτρηση είναι κρίσιμη αν σηματοδοτεί μια διαρκή, σε βάθος χρόνου, αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών, των κυρίαρχων αξιών. Αυτό σημαίνει όμως ότι πρέπει να μεσολαβήσει μια ακόμα αναμέτρηση ώστε να διαπιστωθεί αν η προηγούμενη είχε μονιμότερα χαρακτηριστικά. Συχνά, στον […]

Η συζήτηση για τον αν η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν το γεγονός που προκάλεσε την πτώση της δικτατορίας υποκρύπτει μια βαθύτερη ένταση που αφορά τον διφυή χαρακτήρα της Δημοκρατίας της Μεταπολίτευσης. Η Μεταπολίτευση μπορεί να προσληφθεί με δύο τρόπους. Από τη μια πλευρά, είναι εξέλιξη που διαμορφώθηκε, διαδικασία που σχεδιάστηκε και πραγματοποιήθηκε αριστοτεχνικά από τον […]

Του Σωτήρη Ριζά διευθυντή Ερευνών, Κέντρο Ερεύνης της Ιστορίας του Νεωτέρου Ελληνισµού της Ακαδηµίας Αθηνών Το στερεότυπο που επικρατεί για το επάγγελμα του ιστορικού είναι ότι πρόκειται για μια «άνετη» και «ευγενή» ενασχόληση η οποία δεν επιφέρει ιδιαίτερο φυσικό ή ψυχικό φόρτο. Οι ιστορικοί μπορούν να είναι κριτικοί ή κομφορμιστές, λιγότερο ή περισσότερο πολιτικοποιημένοι, μπορούν να […]

Το Κέντρο αναδύθηκε ως πολιτικός χώρος το 1945, μετά τα Δεκεμβριανά. Προσδιοριζόταν έναντι της συντηρητικής παράταξης, που είχε σημείο αναφοράς τον θρόνο, ως η δημοκρατική παράταξη, αυτή που ήταν ταυτισμένη με τη Δημοκρατία του Μεσοπολέμου, και έναντι της κομμουνιστικής Αριστεράς ως αστικό κόμμα. Κορμός του ήταν ο βενιζελισμός, οι Φιλελεύθεροι. Από το 1950 και μετά […]