Από μια «ψηφιακή τροχιά» γύρω από τον πλανήτη, επιστήμονες του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Μονάχου κατάφεραν να αποτυπώσουν κάθε κτίριο στη Γη σε τρεις διαστάσεις. Πρόκειται για το GlobalBuildingAtlas, τον πρώτο παγκόσμιο χάρτη που παρουσιάζει με πρωτοφανή λεπτομέρεια τα 2,75 δισεκατομμύρια κτίρια του πλανήτη – από τις μητροπόλεις μέχρι τα πιο απομονωμένα χωριά.
Με βάση δορυφορικά δεδομένα από το 2019 και προηγμένους αλγορίθμους αναγνώρισης, κάθε κτίσμα αποδίδεται σε πλέγμα 3×3 μέτρων, επαρκές ώστε να υπολογιστούν το ύψος, ο όγκος και η χωροθέτησή του στο περιβάλλον.
Η κλίμακα του εγχειρήματος είναι εντυπωσιακή. Μέχρι σήμερα υπήρχαν χάρτες περίπου 1,7 δισεκατομμυρίων κτιρίων, με πολύ χαμηλότερη ευκρίνεια. Το νέο σύνολο δεδομένων όχι μόνο αυξάνει τον αριθμό κατά ένα δισεκατομμύριο, αλλά προσφέρει ανάλυση τριάντα φορές υψηλότερη, επιτρέποντας μια πραγματικά τρισδιάστατη κατανόηση του ανθρώπινου αποτυπώματος. Το 97% των κτιρίων αποδίδεται ως LoD1 μοντέλα – απλοποιημένες αλλά ακριβείς τρισδιάστατες μορφές που καταγράφουν γεωμετρία και υψομετρία.
Πέρα από την τεχνολογική καινοτομία, ο χάρτης αναδεικνύει μια νέα, βαθιά ανθρώπινη διάσταση: το πώς ζούμε, πού κατοικούμε και πώς αναπτύσσονται οι πόλεις μας. Για πρώτη φορά, οι επιστήμονες μπορούν να υπολογίσουν με ακρίβεια τον «όγκο κτιρίων ανά κάτοικο» – έναν νέο δείκτη που αποκαλύπτει με εντυπωσιακή καθαρότητα τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες.
Περιοχές με άνετες κατοικίες, ευρείς δρόμους και ψηλά κτίρια εμφανίζονται με πολύ υψηλότερους όγκους ανά άτομο. Αντίθετα, στις πυκνοκατοικημένες, φτωχότερες γειτονιές, ο όγκος μειώνεται δραματικά, σκιαγραφώντας τις ανισότητες με τρόπο που οι παραδοσιακοί 2D χάρτες δεν μπορούσαν ποτέ να αποτυπώσουν.
Η σημασία του έργου είναι τεράστια και για τον Παγκόσμιο Νότο. Για δεκαετίες, οι διαθέσιμες δορυφορικές εικόνες ευνοούσαν τις ανεπτυγμένες περιοχές, αφήνοντας μεγάλα κενά σε Αφρική, Νότια Αμερική και Νοτιοανατολική Ασία.
Η ομάδα του TUM έθεσε ως στόχο την καθολική κάλυψη – και το πέτυχε. Για πρώτη φορά έχουμε έναν πραγματικά παγκόσμιο, ισορροπημένο χάρτη του δομημένου περιβάλλοντος. Η εξέλιξη αυτή μπορεί να μεταμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο κυβερνήσεις, οργανισμοί και ερευνητές σχεδιάζουν υποδομές, παρακολουθούν την αστική εξάπλωση ή εντοπίζουν ανεπίσημους οικισμούς πριν αυτοί παγιωθούν.
Ο χάρτης, ανοικτός σε όλους, δεν αποτελεί μόνο εργαλείο για ειδικούς. Ο καθένας μπορεί να εξερευνήσει τη γειτονιά του, να μελετήσει την ανάπτυξη της πόλης του ή να χρησιμοποιήσει τα δεδομένα για δική του έρευνα.
Σε μια εποχή όπου οι πόλεις μεγαλώνουν ταχύτερα από ποτέ και το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει σε αστικά κέντρα έως το 2050, το GlobalBuildingAtlas λειτουργεί σαν καθρέφτης της ανθρωπότητας – και ταυτόχρονα σαν οδηγός για όσα πρέπει να χτίσουμε στο μέλλον.
