Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά σε αυστηρότερα μέτρα για τα παλαιά αυτοκίνητα, με στόχο τον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και την ανανέωση του στόλου οχημάτων στην Ευρώπη. Το νέο πλαίσιο περιλαμβάνει αυξημένους τεχνικούς ελέγχους, ζώνες χαμηλών εκπομπών στις πόλεις και υψηλά πρόστιμα για τα ρυπογόνα οχήματα, φέρνοντας ιδιαίτερη πίεση στην Ελλάδα, που διαθέτει τον πιο γερασμένο στόλο στην Ε.Ε.
Ο γερασμένος στόλος της Ελλάδας
Η μέση ηλικία των αυτοκινήτων στην Ελλάδα ξεπερνά τα 17 χρόνια, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος φτάνει τα 11 έτη. Περισσότερα από τέσσερα στα δέκα οχήματα είναι κάτω από το πρότυπο Euro 4, συμβάλλοντας σε υψηλές εκπομπές ρύπων σε μεγάλες πόλεις όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη και η Πάτρα. Οι ειδικοί προειδοποιούν για περιβαλλοντικές και οικονομικές συνέπειες, καθώς τα νέα μέτρα θα επηρεάσουν κυρίως τα νοικοκυριά που στηρίζονται στα μεταχειρισμένα οχήματα.
Το νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο
Μεταξύ των βασικών μέτρων περιλαμβάνονται:
Υποχρεωτικός ετήσιος τεχνικός έλεγχος εκπομπών για αυτοκίνητα άνω των 10 ετών, με real-time μετρήσεις.
Δημιουργία ζωνών χαμηλών εκπομπών (LEZ) σε όλες τις μεγάλες πόλεις, με απαγόρευση εισόδου σε οχήματα κάτω του Euro 5 ή 6.
Αυτόματη επιβολή προστίμων έως 300€ ανά ημέρα παράβασης μέσω καμερών.
Πρόστιμα έως 500€ για μη συμμόρφωση σε ελέγχους ή καθυστερήσεις πληρωμών.
Σε επαναλαμβανόμενες παραβάσεις, δυνατότητα δέσμευσης ή απόσυρσης του οχήματος.
Κατηγορίες προτύπων Euro και πώς εντοπίζονται
Η κατηγοριοποίηση των οχημάτων καθορίζει τα επιτρεπόμενα επίπεδα εκπομπών:
Euro 1: από 31/12/1992
Euro 2: από 1/1/1997
Euro 3: από 1/1/2001
Euro 4: από 1/1/2006
Euro 5: από 1/1/2011 έως 31/12/2014
Euro 6: από 1/1/2015
Euro 6d-TEMP: από 1/9/2017
Η κατηγορία Euro αναγράφεται στην άδεια κυκλοφορίας (θέση V9) και μπορεί να εμφανίζεται και με κωδικούς κανονισμών. Οι ιδιοκτήτες μπορούν να διασταυρώσουν τις πληροφορίες μέσω της άδειας ή της πλατφόρμας gov.gr.
Επιπτώσεις στην αγορά μεταχειρισμένων
Η ελληνική αγορά μεταχειρισμένων αναμένεται να δεχθεί σημαντικό πλήγμα. Προβλέπεται απαγόρευση εισαγωγής και πώλησης οχημάτων Euro 4 και παλαιότερων, αυστηρότεροι τεχνικοί έλεγχοι και υποχρέωση πλήρους ψηφιακού ιστορικού συντήρησης. Οι περιορισμοί θα επηρεάσουν τις τιμές και τη διαθεσιμότητα, ενώ πολλά νοικοκυριά θα χρειαστεί να επενδύσουν σε σύγχρονα ή ηλεκτρικά οχήματα.
Τα επόμενα βήματα για την Ελλάδα
Για να αποφευχθούν κοινωνικές εντάσεις και κυρώσεις από την Ε.Ε., η Ελλάδα καλείται να εφαρμόσει μέτρα στήριξης για τους ιδιοκτήτες παλαιών αυτοκινήτων. Αυτά περιλαμβάνουν κίνητρα για αγορά ηλεκτρικών ή Euro 6+ οχημάτων, προγράμματα απόσυρσης με μπόνους έως 1.000 ευρώ και ειδικά σχήματα leasing για χαμηλά εισοδήματα ή επαγγελματίες.
