Ριζικές αλλαγές φέρνει το νέο πλαίσιο στο κληρονομικό δίκαιο, καταργώντας την εξ αδιαιρέτου συνιδιοκτησία, τα γνωστά «αδελφομοίρια», που συχνά οδηγούσαν σε διαφωνίες, εγκατάλειψη ακινήτων και δικαστικές διαμάχες.
Σύμφωνα με το νέο καθεστώς, κάθε ακίνητο θα περνά σε έναν και μοναδικό κληρονόμο, ενώ οι υπόλοιποι δικαιούχοι θα αποζημιώνονται με χρήματα ή άλλα περιουσιακά στοιχεία ίσης αξίας. Αν δεν υπάρξει συμφωνία, το δικαστήριο θα καθορίζει το ύψος της αποζημίωσης, εξασφαλίζοντας τη διαφάνεια και τη δικαιοσύνη.
Αλλαγές στα ποσοστά κληρονομιάς
Σε περιπτώσεις όπου υπάρχει ένας γονέας και ένα παιδί, το ποσοστό του επιζώντος συζύγου αυξάνεται από 25% σε 33%. Όταν υπάρχουν περισσότερα παιδιά, παραμένει 25% για τον σύζυγο και 75% για τα τέκνα. Ο επιζών σύντροφος, ακόμη και χωρίς γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης, διατηρεί το δικαίωμα παραμονής στην κοινή κατοικία για τουλάχιστον τρία χρόνια.
Προστασία για ζευγάρια χωρίς γάμο
Όταν δεν υπάρχουν συγγενείς ή παιδιά, ο επιζών σύντροφος μπορεί πλέον να κληρονομήσει ολόκληρη την περιουσία, αποτρέποντας τη μεταβίβασή της στο Δημόσιο. Παράλληλα, οι ιδιοκτήτες ακινήτων μπορούν πλέον να πουλήσουν εν ζωή το ακίνητό τους και να συνεχίσουν να κατοικούν σε αυτό μέσω συμφωνίας ή μίσθωσης.
Πρακτικός οδηγός – Ερωτήσεις και απαντήσεις
Ιδιόγραφες διαθήκες: Παραμένουν σε ισχύ, με απαίτηση έλεγχου γνησιότητας σε ορισμένες περιπτώσεις.
Ηλικία σύνταξης διαθήκης: Μειώνεται στα 16 έτη, δίνοντας τη δυνατότητα σε περισσότερους να ρυθμίσουν τη μεταθανάτια διάθεση της περιουσίας τους.
Άτομα με αναπηρία: Δίνεται η δυνατότητα χρήσης τεχνολογικών μέσων για σύνταξη διαθήκης.
Περιορισμοί για νοσηλευόμενους: Απαγορεύεται η σύνταξη διαθήκης υπέρ προσώπων που εργάζονται ή διοικούν το ίδρυμα όπου νοσηλεύεται ο διαθέτης.
Αυτοδίκαιη κληρονομική ανικανότητα: Οι καταδικασμένοι για σοβαρά εγκλήματα κατά του διαθέτη αποκλείονται από την κληρονομιά.
Κληρονομικές συμβάσεις: Δύο τύποι θεσπίζονται για καλύτερη διαχείριση περιουσίας και αποφυγή συγκρούσεων.
Αλλαγές στην εξ αδιαθέτου διαδοχή
Ο επιζών σύζυγος λαμβάνει πλέον 33% όταν υπάρχει ένα παιδί και 25% όταν υπάρχουν περισσότερα. Αν δεν υπάρχουν τέκνα, προηγείται των γονέων και των άλλων συγγενών. Τα ζευγάρια με σύμφωνο συμβίωσης αποκτούν τα ίδια δικαιώματα με τους συζύγους, ενώ ζευγάρια χωρίς σύμφωνο μπορούν να κληρονομήσουν πλήρως αν δεν υπάρχουν άλλοι συγγενείς, εφόσον αποδείξουν τουλάχιστον τρία χρόνια συμβίωσης.
Ευθύνη για χρέη
Ο νέος νόμος διαχωρίζει πλήρως την κληρονομική από την προσωπική περιουσία του κληρονόμου, μειώνοντας σημαντικά τις αποποιήσεις.
Οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις
Η μεταρρύθμιση ενισχύει την ασφάλεια δικαίου, διευκολύνει τη συνέχιση οικογενειακών επιχειρήσεων και ενεργοποιεί ανενεργές περιουσίες. Παράλληλα, αυξάνει τη ρευστότητα στην αγορά ακινήτων, περιορίζει τις δικαστικές αντιπαραθέσεις και προσαρμόζει το δίκαιο στις σύγχρονες μορφές οικογένειας, ενισχύοντας τον σεβασμό στη βούληση του διαθέτη.
