Η Σουηδία ανακοίνωσε ότι θα τερματίσει την οικονομική βοήθεια προς τη Ζιμπάμπουε, την Τανζανία, τη Μοζαμβίκη, τη Λιβερία και τη Βολιβία, προκειμένου να απελευθερώσει πόρους για την ενίσχυση της Ουκρανίας στον πόλεμο κατά της ρωσικής εισβολής. Η απόφαση συνοδεύεται από το κλείσιμο τριών σουηδικών πρεσβειών.

Οι πρεσβείες της Σουηδίας στη Βολιβία, στη Λιβερία και στη Ζιμπάμπουε θα διακόψουν τη λειτουργία τους, καθώς η αναπτυξιακή βοήθεια αποτελούσε την κύρια δραστηριότητά τους, όπως δήλωσε ο υπουργός Διεθνούς Συνεργασίας, Μπένζαμιν Ντούσα.

Η εφαρμογή των αλλαγών θα γίνει σταδιακά και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2026.

«Η κυβέρνηση σχεδιάζει να αυξήσει τη βοήθεια προς την Ουκρανία κατά τουλάχιστον 10 δισεκατομμύρια κορώνες (περίπου 913 εκατ. ευρώ)… Αυτό σημαίνει ότι τώρα αφιερώνουμε σχεδόν το 20% της συνολικής μας βοήθειας σε αυτόν τον συγκεκριμένο σκοπό», ανέφερε ο Ντούσα.

Τα τελευταία 25 χρόνια, η σουηδική συνδρομή προς τις τέσσερις αφρικανικές χώρες έχει ξεπεράσει τα 50 δισεκατομμύρια κορώνες, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.

Αλλαγή προσανατολισμού στη σουηδική αναπτυξιακή πολιτική

Η σκανδιναβική χώρα, παραδοσιακά γενναιόδωρος δωρητής από τη δεκαετία του 1970, αλλάζει πορεία μετά την ανάληψη της εξουσίας από τη συντηρητική κυβέρνηση το 2022, η οποία στηρίζεται από ακροδεξιό, αντιμεταναστευτικό κόμμα.

Η νέα στρατηγική στοχεύει εν μέρει στη μείωση της μετανάστευσης και στην επιτάχυνση των απελάσεων, προτεραιότητες για τη Στοκχόλμη. Ήδη, η Σουηδία σταμάτησε τη βοήθειά της προς το Ιράκ το 2023 και επιδιώκει να θέσει όρους στη βοήθεια προς τη Συρία.

«Για πολύ καιρό, η σουηδική βοήθεια ήταν πολύ διασκορπισμένη. Λειτουργούσαμε σαν καταβρεχτήρας, κάτι που οδήγησε σε έλλειψη ελέγχου», δήλωσε ο Ντούσα, προσθέτοντας: «Σε πολλές περιπτώσεις, δεν γνωρίζουμε καν αν αυτή είχε χρησιμότητα».

Αντιδράσεις από ανθρωπιστικούς οργανισμούς

Η Τανζανία έχει λάβει συνολικά 70 δισεκατομμύρια κορώνες (περίπου 6,4 δισ. ευρώ) από το 1962, ωστόσο ο υπουργός υποστήριξε ότι «χώρες, ιδιαίτερα στην Αφρική, έχουν αναπτύξει μια πραγματική εξάρτηση από τη βοήθεια (…) η οποία μπορεί να οδήγησε αυτές τις χώρες να μην προβούν σε τόσες μεταρρυθμίσεις όσες θα θέλαμε να δούμε».

Πολλοί οργανισμοί και ειδικοί αμφισβητούν αυτή τη θέση. «Πρόκειται για την εγκατάλειψη δημοκρατικών κινημάτων που υποστηρίζουμε εδώ και πολύ καιρό με καλά αποτελέσματα», δήλωσε στο σουηδικό πρακτορείο TT ο Ματίας Μπρουνάντερ, γενικός γραμματέας της ΜΚΟ Diakonia, που δραστηριοποιείται στην Τανζανία.

Αντίστοιχα, η Τζούλια Σαλκ, αξιωματούχος της οργάνωσης WaterAid, σημείωσε ότι «δυστυχώς, η πολιτική της κυβέρνησης έχει ως αποτέλεσμα τη μεταφορά της βοήθειας σε άλλους τομείς. Για παράδειγμα, για την προώθηση του σουηδικού εμπορίου, των σουηδικών εταιρειών ή ακόμη και των απελάσεων».