Ένα απρόσμενο και σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα έρχεται να σοκάρει και να εντυπωσιάσει την κοινότητα της Νέας Ορλεάνης, αλλά και την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Στην αυλή ενός ζευγαριού, η ανθρωπολόγος του Πανεπιστημίου Tulane, Daniella Santoro, μαζί με τον σύζυγό της, Aaron Lorenz, ανακάλυψαν εκκαθαρίζοντας την περιοχή μία επιτύμβια στήλη που χρονολογείται περίπου 1.900 χρόνια πριν.
Η ταφόπλακα φέρει επιγραφή αφιερωμένη σε έναν Ρωμαίο ναυτικό και αποτελεί ανεκτίμητο μνημείο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ανοίγοντας μια συναρπαστική συζήτηση γύρω από το πώς ένα τέτοιο αντικείμενο κατέληξε στη Νέα Ορλεάνη, έναν τόπο γεωγραφικά πολύ μακριά από τις μεταγενέστερες πρωτεύουσες της ρωμαϊκής εξουσίας.
Η στήλη φαίνεται να προέρχεται από τον 1ο ή 2ο αιώνα μ.Χ., περίοδο κατά την οποία η Ρώμη κυριαρχούσε στη Μεσόγειο και το ναυτικό της ήταν το πολυτιμότερο όπλο της. Οι λιτές, αλλά εντυπωσιακές επιγραφές αποδίδουν τιμή σε έναν ναυτικό, πιθανώς μέλος του ρωμαϊκού στόλου, αναδεικνύοντας την προσωπική του ιστορία και τη σημασία του ρόλου του στην αυτοκρατορία.
Η ανακάλυψη έγινε κατά τη διάρκεια μιας απλής εργασίας κηπουρικής στο σπίτι της ανθρωπολόγου και του συζύγου της, όταν έπεσαν πάνω σε αυτό το αρχαίο μαρμάρινο τεχνούργημα κάτω από το έδαφος. Από την πρώτη στιγμή ξεκίνησε μια προσπάθεια διερεύνησης της προέλευσής του καθώς και των νομικών και ηθικών ευθυνών γύρω από την κατοχή και μεταφορά πολιτιστικών θησαυρών.
Η προσπάθεια για επαναπατρισμό
Το εύρημα έχει κινητοποιήσει τον επιστημονικό κόσμο και τις αρμόδιες ιταλικές αρχές, καθώς το αντικείμενο θεωρείται πολιτιστική κληρονομιά της Ιταλίας και της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η διεθνής συνεργασία μεταξύ αμερικανικών και ιταλικών φορέων στοχεύει στην ασφαλή μεταφορά και επανένταξη της στήλης στον τόπο καταγωγής της.
Οι αρχές τόνισαν την σημασία της προστασίας της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και την ανάγκη για ρυθμίσεις που θα αποτρέπουν την παράνομη μεταφορά και κλοπή αρχαιολογικών ευρημάτων. Παράλληλα, δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαιδευτική διάσταση, ώστε τέτοια ευρήματα να εκτίθενται υπεύθυνα και να συμβάλλουν στη γνώση της ιστορίας.
Μια μυστηριώδης πορεία από τη Ρώμη στη Νέα Ορλεάνη
Η παρουσία μιας τόσο παλιάς και σημαντικής επιτύμβιας στήλης στη Νέα Ορλεάνη, μια πόλη με ιστορία που ξεκινά περίπου δύο χιλιετίες μετά τη ρωμαϊκή εποχή, παραμένει ένα μυστήριο. Οι ιστορικοί και αρχαιολόγοι υποθέτουν ότι ίσως μεταφέρθηκε ως κειμήλιο ή δώρο ή ακόμα και ως κομμάτι ιδιωτικής συλλογής μεταγενέστερα, αλλά η ακριβής διαδρομή της μέχρι σήμερα παραμένει προς εξακρίβωση.
Η υπόθεση αυτή αναδεικνύει την πολυπλοκότητα της διαχείρισης αρχαιολογικών ευρημάτων παγκοσμίως και ενισχύει την ανάγκη για συνεργασία μεταξύ χωρών στην προστασία της ιστορίας και του πολιτισμού.
Το ζευγάρι Santana-Lorenz δηλώνει έτοιμο να συνεργαστεί πλήρως με τις αρχές, επιδεικνύοντας σεβασμό προς την πολιτιστική αξία του ευρήματός τους, ενώ το πανεπιστήμιο Tulane αναμένει να ενισχύσει περαιτέρω την έρευνα για το συγκεκριμένο αντικείμενο και την ιστορία του.
Η ανακάλυψη αυτή φέρνει στην επιφάνεια μια σπάνια ιστορία από το παρελθόν που, μετά από σχεδόν δύο χιλιετίες, δικαιούται να βρει τον δρόμο της πίσω στην πατρίδα της και να αποκαλύψει ένα ακόμη κεφάλαιο της μεγάλης ιστορίας της αρχαίας Ρώμης.
