Η αναζήτηση ενός άγνωστου πλανήτη στο ηλιακό μας σύστημα απασχολεί τους αστρονόμους για περισσότερο από έναν αιώνα. Μια πρόσφατη μελέτη προτείνει έναν νέο πιθανό υποψήφιο, τον οποίο οι επιστήμονες ονόμασαν Πλανήτη Υ.
Ο πλανήτης δεν έχει εντοπιστεί άμεσα, αλλά συνάγεται από τις ασυνήθιστες τροχιές ορισμένων μακρινών αντικειμένων στη Ζώνη Kuiper, έναν εκτεταμένο δακτύλιο παγωμένων σωμάτων πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, κάτι άγνωστο φαίνεται να επηρεάζει και να επηρεάζει αυτές τις τροχιές.
«Μια εξήγηση είναι η παρουσία ενός αόρατου πλανήτη, πιθανώς μικρότερου από τη Γη και μεγαλύτερου από τον Ερμή, που περιστρέφεται στο βαθύ εξωτερικό ηλιακό σύστημα», δήλωσε ο Amir Siraj, αστροφυσικός και υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον. «Αυτό το άρθρο δεν είναι η ανακάλυψη ενός πλανήτη, αλλά σίγουρα είναι η ανακάλυψη ενός γρίφου για τον οποίο ένας πλανήτης είναι η πιθανότερη λύση». Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters.
Ο Πλανήτης Υ προστίθεται στη μακρά λίστα υποθετικών πλανητών που έχουν προταθεί τα τελευταία χρόνια. Όλοι θεωρείται ότι ενδέχεται να βρίσκονται στη Ζώνη Kuiper — εκεί όπου βρίσκεται και ο Πλούτωνας, ο οποίος από το 2006 έχει ταξινομηθεί ως νάνος πλανήτης.
Η δυσκολία εντοπισμού ενός τέτοιου σώματος οφείλεται στο ότι η Ζώνη Kuiper είναι μια σκοτεινή και απομακρυσμένη περιοχή του ηλιακού συστήματος. Ωστόσο, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η κατάσταση θα αλλάξει με τη λειτουργία του νέου Vera C. Rubin Observatory, το οποίο θα ξεκινήσει σύντομα τη δεκαετή χαρτογράφηση του νυχτερινού ουρανού.
«Πιστεύω ότι μέσα στα πρώτα δύο με τρία χρόνια θα υπάρξει οριστική απάντηση», σημείωσε ο Siraj. «Εάν ο Πλανήτης Υ βρίσκεται στο οπτικό πεδίο του τηλεσκοπίου, θα μπορέσουμε να τον εντοπίσουμε άμεσα».
Από τον Πλανήτη Χ στον Πλανήτη Υ
Μετά την ανακάλυψη του Ποσειδώνα το 1846, οι αστρονόμοι συνέχισαν να αναζητούν έναν ακόμη πλανήτη, γνωστό στις αρχές του 20ού αιώνα ως Πλανήτης Χ — όνομα που καθιέρωσε ο αστρονόμος Percival Lowell. Ο Lowell πίστευε ότι οι ανωμαλίες στις τροχιές του Ποσειδώνα και του Ουρανού οφείλονταν σε ένα άγνωστο, μακρινό σώμα.
Όταν το 1930 ανακαλύφθηκε ο Πλούτωνας, θεωρήθηκε αρχικά ότι επρόκειτο για τον Πλανήτη Χ. Ωστόσο, αργότερα διαπιστώθηκε πως η μάζα του ήταν πολύ μικρή για να εξηγήσει τις παρατηρούμενες ανωμαλίες. Τη δεκαετία του 1990, τα δεδομένα του διαστημοπλοίου Voyager 2 έδειξαν ότι ο Ποσειδώνας είχε μικρότερη μάζα από ό,τι υπολογιζόταν, εξηγώντας έτσι τις διαταραχές χωρίς την ανάγκη ύπαρξης επιπλέον πλανήτη.
Η συζήτηση αναζωπυρώθηκε το 2005, όταν οι αστρονόμοι Mike Brown και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν την Έρις — ένα παγωμένο σώμα ελαφρώς μεγαλύτερο από τον Πλούτωνα, επίσης στη Ζώνη Kuiper. Η ανακάλυψη αυτή οδήγησε στην υποβάθμιση του Πλούτωνα σε νάνο πλανήτη.
Το 2016, ο Brown και ο Konstantin Batygin παρουσίασαν την υπόθεση ύπαρξης ενός ακόμη σώματος, του Πλανήτη Εννέα, με μάζα πέντε έως δέκα φορές μεγαλύτερη από της Γης και τροχιά περίπου 550 φορές πιο μακρινή από την απόσταση Γης–Ήλιου.
Οι θεωρίες για κρυμμένους πλανήτες ποικίλλουν, από σώματα μεγέθους Άρη έως έναν «σούπερ Πλούτωνα». Ο Siraj επισημαίνει ότι η αναζήτηση του Πλανήτη Εννέα ή Υ παραμένει αντικείμενο έντονης επιστημονικής διαμάχης. «Νομίζω ότι είναι μια πολύ συναρπαστική συζήτηση και αυτό αποτέλεσε το κίνητρο για τη δική μας έρευνα», ανέφερε. «Είμαστε τυχεροί που ζούμε σε μια εποχή όπου τέτοιες ανακαλύψεις είναι εφικτές».
Πηγή: CNN
