Τον τελευταίο χρόνο αυξήθηκε το ποσοστό των Ρώσων που δεν επιθυμούν να ζουν στην χώρα ξένοι που ανήκουν σε διάφορες εθνότητες , σύμφωνα με δημοσκόπηση που πραγματοποίησε το ανεξάρτητο κέντρο ερευνών Levada-Centr. Την πρώτη θέση στις «ανεπιθύμητες» εθνότητες κατέχουν οι Ρομά (το ποσοστό αυξήθηκε από το 17% στο 32% μέσα σ’ έναν χρόνο), ακολουθούν οι Κινέζοι (από το 15% έφθασε στο 31%) και οι Βιετναμέζοι (από το 12% στο 26%), όπως μεταδίδει το ρωσικό vedomosti.

Η κοινωνιολόγος Καρίνα Πιπία αποδίδει την αύξηση των ξενοφοβικών διαθέσεων κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες μέσα σ’ έναν χρόνο σε κοινωνικούς και οικονομικούς λόγους, κυρίως στη δυσαρέσκεια που προκάλεσε η απόφαση της κυβέρνησης για την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, αλλά και στην επιδείνωση των καταναλωτικών και κοινωνικών διαθέσεων.

Αυξήθηκε επίσης το ποσοστό των Ρώσων που ενστερνίζονται την ιδέα « Η Ρωσία για τους Ρώσους» (από 10% σε 19%), το οποίο αξίζει να σημειωθεί μειώνονταν από το 2014 και μετά .

Το 39% επίσης των ερωτηθέντων εμφανίζεται να αντιμετωπίζει με ανοχή τις αγγελίες που αφορούν την μίσθωση κατοικιών ή την προσφορά εργασίας στις οποίες διατυπώνονται όροι διακρίσεων ως προς την εθνότητα (το ποσοστό αυτό στην Μόσχα φθάνει το 63%).

Εκτός των άλλων αυξήθηκε από το 58% στο 67% το ποσοστό των Ρώσων που πιστεύουν ότι η κυβέρνηση πρέπει να περιορίσει τις εισροές μεταναστών.

Η Καρίνα Πιπία εξηγεί ότι οι ξενοφοβικές τάσεις στην κοινή γνώμη διαφοροποιούνται ανάλογα με την κοινωνική και πολιτική κατάσταση που επικρατεί. «Η δυσμενής αντιμετώπιση προς τους ξένους πολίτες και ευρύτερα προς διάφορα κράτη, κατά την διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλου (Mundial-2018) κατέγραψε μια θετική δυναμική, κάτι που επιβεβαίωσε έμμεσα η βελτίωση της στάσης των Ρώσων έναντι των ΗΠΑ και της ΕΕ το καλοκαίρι του 2018. Αυτή η ξενοφοβία προς το εξωτερικό (προς τις ΗΠΑ και ΕΕ) που ήταν αισθητή την περίοδο 2014-2017, είχε εκτοπίσει την περίοδο εκείνη την εθνοτική ξενοφοβία που κυριαρχούσε έως το 2014. Τώρα ωστόσο στην θέση της αρνητικής στάσης προς την Δύση επανέρχεται η βασική ξενοφοβία προς τις εθνικές μειονότητες».

Ο διευθυντής του ερευνητικού κέντρου «Σοβά» Αλεξάντρ Βερχόφσκι λέει ότι η αύξηση αυτή των ξενοφοβικών διαθέσεων δεν είναι τυχαία. « Προφανώς σχετίζεται με τις επερχόμενες οικονομικές δυσκολίες. Η ανησυχία που δημιουργείται με αφορμή τις δυσκολίες αυτές, μπορεί να στραφεί και προς τον εξωτερικό εχθρό, αλλά και προς τις άλλες εθνότητες. Τις περιόδους που ενισχύονταν οι αντιδυτικές διαθέσεις, μειώνονταν οι ξενοφοβικές τάσεις προς τις εθνότητες, ενώ σήμερα φαίνεται ότι οι αντιδυτικές τάσεις έχουν εκτονωθεί» λέει ο Βερχόφσκι

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 τα επίπεδα των αντιδυτικών διαθέσεων και της ξενοφοβίας προς τις εθνότητες διαδέχονταν οι μεν τις δε. «Αυτό ενδεχομένως να σχετίζεται με το ότι η αντιδυτική προπαγάνδα έχει αποκτήσει μια λιγότερο υστερική μορφή. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι θα αυξηθούν οπωσδήποτε περαιτέρω οι ξενοφοβικές τάσεις. Είναι επίσης αμφίβολο αν θα μειωθούν ουσιαστικά οι αντιδυτικές διαθέσεις και αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει επαρκής χώρος για να αυξηθούν οι διαθέσεις κατά των εθνοτήτων».

Η Δύση και οι μετανάστες είναι δύο γενικά αποδεκτές πηγές δυσαρέσκειας για τους Ρώσους και ο κόσμος προσπαθεί να αποδώσει σε κάποιους άλλους τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. «Τη δεκαετία του 1990 έφταιγε η κυβέρνηση ( για τις οικονομικές δυσκολίες-σ.σ) , αλλά ο κόσμος τώρα δεν θεωρεί υπεύθυνο τον Βλαντίμιρ Πούτιν» λέει ο Βερχόφσκι και διερωτάται «Υπάρχει όμως το ενδεχόμενο, η δημοτικότητα του προέδρου να πέσει τόσο πολύ που να συμβεί και αυτό;» και απαντά : «Ούτε αυτό είναι όμως σαφές».