Στους αγροτικούς και κτηνοτροφικούς οικισμούς των Βαλκανίων, στους σλαβικούς πληθυσμούς, υπήρχε μια παράξενη, για τα σημερινά δεδομένα, μορφή κοινωνικής οργάνωσης, η ζάντρουγκα.

Η ζάντρουγκα ήταν μια εσωστρεφής μεγάλη οικογένεια, που προνοούσε για το σύνολο των αναγκών των μελών της. Ηταν οργανωμένη σε πατριαρχική βάση και απαρτιζόταν από αδέλφια, ξαδέλφια, γαμπρούς, αλλά και μακρινότερους συγγενείς. Ηταν μια μικροκοινωνία, όπου το συμφέρον των μελών της ήταν η υπέρτατη αρχή.

Βέβαια, με το πέρασμα του χρόνου το φαινόμενο ατόνησε και επικράτησαν οι νεωτερικές μορφές κοινωνικής οργάνωσης. Σήμερα έχει πλήρως εξαλειφθεί.

Μοιάζει όμως να αναβιώνει μια νέα εκδοχή της ζάντρουγκα από τον αριστεροδέξιο κυβερνητικό συνασπισμό των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Συστηματικά και μεθοδευμένα διορίζονται σε θέσεις του κρατικού μηχανισμού συγγενείς και φίλοι μελών και στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμα και όταν έχουν καταφανώς ελλιπή προσόντα. Ακόμα και όταν δεν έχουν καμία σχέση με το αντικείμενο που καλούνται να διοικήσουν, όπως ο πρώην ιδιοκτήτης συνεργείου βουλκανιζατέρ που ανέλαβε να διευθύνει κρατικό νοσοκομείο. Υπάρχει μια μεγάλη σειρά από συγκεκριμένες καταγγελίες, με ονοματεπώνυμα, που δεν διαψεύστηκαν.

Το φαινόμενο έχει πάρει τέτοια έκταση, που πρόσφατα προκάλεσε την αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με στέλεχος να δηλώνει, αναφερόμενο στην τοποθέτηση μόνιμων γραμματέων και διευθυντών πενταετούς θητείας στο Δημόσιο: «Υπάρχουν δύο τρόποι να το κάνεις: είτε το κάνεις σωστά είτε ακολουθείς τους κανόνες στα χαρτιά και διορίζεις φίλους του υπουργού…».

Εσχάτως, διεφάνησαν κάποιες σοβαρές τεχνικές δυσκολίες στο όλο εγχείρημα. Οπως ομολόγησε σε συνεδρίαση της Βουλής ο υφυπουργός Παιδείας, Ερευνας και Θρησκευμάτων Δημήτρης Μπαξεβανάκης, «δεν βρίσκουμε, για πολλές θέσεις, ανθρώπους πρόθυμους να αναλάβουν αυτές τις θέσεις ευθύνης. Μην ανησυχείτε». Η αιτία για αυτή την αδυναμία στελέχωσης του κρατικού μηχανισμού είναι αμιγώς ιδεολογική κατά τον υφυπουργό: «Οι αριστεροί άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται στην μεγάλη τους πλειοψηφία για τις καρέκλες». Είχε πλειοδοτήσει, στην ίδια συνεδρίαση, ο βουλευτής Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, υποστηρίζοντας ότι «επειδή σας βλέπω πάρα πολύ ανήσυχους ότι «με αυτό το νομοσχέδιο θα κομματικοποιήσουμε την Εκπαίδευση», θέλω να σας πω το εξής. Ο δικός μας ο κόσμος είναι απρόθυμος να αναλάβει διοικητικές θέσεις».

Από τα παραπάνω προκύπτουν δύο σημαντικά ζητήματα:

Πρώτον, η χρήση όλου του φάσματος των πελατειακών πρακτικών, που κάνει τα «παλαιά» κόμματα να μοιάζουν με ερασιτέχνες. «Τουλάχιστον οι άλλοι ντρέπονταν όταν ήθελαν κάτι εμφανώς παράνομο και δεν το ζητούσαν» είπε ανώτατο στέλεχος υπουργείου. «Είναι θέμα πολιτικής βούλησης» είναι η στερεότυπη απάντηση.

Δεύτερον, παρά τα πραγματολογικά δεδομένα για κομματικούς διορισμούς, τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ διαψεύδουν το γεγονός, με την επίκληση του ηθικού πλεονεκτήματος της Αριστεράς.

Ενας θρησκευόμενος φίλος, σίγουρα θα αναφωνούσε:

ουαί υμίν γραμματείς και Φαρισαίοι υποκριταί…

Ο Πέτρος Παπασαραντόπουλος είναι εκδότης και συγγραφέας