Παπασαραντόπουλος Πέτρος

Μια εβδομάδα έχει απομείνει για τις πρόωρες εκλογές στη Γερμανία, και το κομματικό τοπίο μοιάζει να είναι παγιωμένο. Οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU) προηγούνται με ποσοστό γύρω στο 30% και ακολουθεί η ακροδεξιά Εναλλακτική (AfD) με ποσοστό γύρω στο 20%. Επονται οι Σοσιαλδημοκράτες με 15% και οι Πράσινοι με 13%. Η προεκλογική εκστρατεία σημαδεύτηκε από τις πρωτοφανείς […]

Εάν πριν από λίγα χρόνια κάποιος με ρωτούσε ποια ήταν η χειρότερη χρονιά του 21ου αιώνα δεν θα δίσταζα να πω το 2016. Η νίκη του Τραμπ στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ και το Brexit δημιούργησαν τεράστια ανασφάλεια για τον πλανήτη. Σήμερα όμως, περπατώντας το 2025, μάλλον θα έλεγα ότι η άθλια χρονιά για τη […]

Εως πρόσφατα, οι εκλογικές αναμετρήσεις κρίνονταν εν πολλοίς στον στρατηγικό χώρο του Κέντρου. Τα κόμματα εξουσίας προσπαθούσαν αμφίπλευρα να εμβολίσουν τον χώρο αυτό και οι πιθανότητες εκλογικής επιτυχίας αυξάνονταν εάν αυτή τους η στρατηγική έβρισκε ανταπόκριση. Κλασική περίπτωση η επιτυχία της Νέας Δημοκρατίας και του Κυριάκου Μητσοτάκη στις εκλογές του 2019 και του 2023. Ομως, […]

Πριν από λίγες ημέρες, στη Βουλγαρία, το ακροδεξιό κόμμα Αναγέννηση κατέθεσε τροπολογία σε νόμο προκειμένου να «απαγορευτεί η ΛΟΑΤΚΙ προπαγάνδα στα σχολεία», κατά τα πρότυπα ενός ουγγρικού νόμου που συνάντησε έντονες αντιδράσεις στα όργανα της Ευρωπαϊκής Eνωσης. Οι νόμοι αυτοί έχουν μεγάλες ομοιότητες με την αντίστοιχη ρωσική νομοθεσία. Η πρόταση εγκρίθηκε στο βουλγαρικό κοινοβούλιο με […]

Οι ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024 επιβεβαίωσαν τις προβλέψεις εκείνων των αναλυτών που έβλεπαν άνοδο της Ακροδεξιάς, όχι όμως τόσο μεγάλη που να απειλεί το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Η άνοδος αυτή είναι η τρίτη συνεχόμενη σε ευρωεκλογές και είναι σίγουρο ότι η αντιμετώπισή της πρέπει να είναι πρώτη σε προτεραιότητα για τα κόμματα που υποστηρίζουν τη […]

Η νίκη της Νέας Δημοκρατίας στις εκλογές της 21ης Μαΐου 2023 είναι σαρωτική. Πρόκειται για προσωπικό θρίαμβο του Κυριάκου Μητσοτάκη που δεν μπόρεσαν να ανιχνεύσουν ούτε οι δημοσκοπήσεις ούτε το exit poll. Αντίστοιχα, είναι πρωτοφανής η συντριβή του ΣΥΡΙΖΑ, που δεν είχε προβλέψει κανείς πολιτικός αναλυτής ή δημοσκόπος. Το βουβό κλίμα ήταν τελικά μια απόφαση […]

Οι επικείμενες εκλογές, στη σκιά του δυστυχήματος των Τεμπών, πέραν της λαϊκής εντολής, θα σηματοδοτήσουν την πορεία της χώρας μέσα σε ένα ιδιαίτερα αβέβαιο διεθνές περιβάλλον. Εισαγωγικά, πρέπει να επισημάνουμε ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα μεταιχμιακή. Ιστορικά, αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στη Δύση και την Ανατολή. Νοοτροπιακά, φαντασιώνεται ότι είναι ο περιούσιος λαός, ενώ συχνά επανέρχεται […]

Στη μακρινή δεκαετία του ’80 εμφανίστηκε στην Ελλάδα το υβριδικό φαινόμενο του αυριανισμού, που ήταν η σκωληκοειδής απόφυση της αριστερόστροφης ιδεολογίας της Μεταπολίτευσης. Η εφημερίδα «Αυριανή» και ο ιδρυτής της Γιώργος Κουρής εισήγαγαν ένα νέο λεξιλόγιο στον δημόσιο λόγο καθώς και μια νέα κοσμοαντίληψη. Υποστήριζε φανατικά τον Ανδρέα Παπανδρέου και σπίλωνε όλους τους πολιτικούς του […]

Στα χρόνια της κρίσης και των μνημονίων σταδιακά διαμορφώθηκε στην Ελλάδα ένας νέος ανθρωπότυπος, τον οποίο αποκαλούμε συμβατικά «αντισυστημικό». Ο ανθρωπότυπος αυτός πίστευε ακράδαντα ότι την κρίση στην Ελλάδα την έφεραν τα μνημόνια και αποκήρυσσε μετά βδελυγμίας το πασιφανές πλέον ότι η κρίση έφερε τα μνημόνια. Στη συνέχεια, στην πύκνωση του πολιτικού χρόνου της τελευταίας […]

Ρωσοφιλία και αντιδυτικισμός, οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Στον όχι και τόσο μακρινό Ιανουάριο του 2017, σε όσους ερωτήθηκαν «ποια χώρα θεωρούν περισσότερο φιλική προς την Ελλάδα», η Ρωσία ήταν η πρώτη επιλογή με ποσοστό 43%. Ακολουθούσαν οι ΗΠΑ με μεγάλη διαφορά στο 16% και η Γερμανία στο 13% (newsit.gr). Βαθιές οι ιστορικές ρίζες […]

Η υπερψήφιση της τροπολογίας για το μπλόκο στο «κόμμα Κασιδιάρη» από τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ, την οποία καταψήφισαν ΚΚΕ, Ελληνική Λύση και ΜέΡΑ25, με τον ΣΥΡΙΖΑ να δηλώνει «παρών», έχει πολλαπλές διαστάσεις. Ο πολιτικός διάλογος επικεντρώθηκε στη συνταγματικότητα ή μη της συγκεκριμένης τροπολογίας, με τις δύο πλευρές να αναπτύσσουν σειρά εύλογων […]

Πρόκειται ίσως για τη σημαντικότερη διχογνωμία στην Ευρώπη από όταν άρχισε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Ο πρόεδρος Ζελένσκι ζητά με δραματικούς τόνους να σταλούν στην Ουκρανία το συντομότερο δυνατόν τα γερμανικά άρματα μάχης Leopard 2 και ο γερμανός καγκελάριος Σολτς κωλυσιεργεί. Οι υπουργοί Εξωτερικών των Βαλτικών χωρών, Εσθονίας, Λετονίας και […]

Η έντονη δημοσιότητα που έλαβε στην Ελλάδα η σύλληψη της αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Εύας Καϊλή, για πιθανολογούμενη δωροληψία από το Κατάρ, έχει θολώσει τη μεγάλη εικόνα, που είναι η συστηματική προσπάθεια κρατών με ανελεύθερα καθεστώτα να αλώσουν από τα μέσα τους ευρωπαϊκούς θεσμούς δωροδοκώντας πολιτικούς αξιωματούχους. Για μια ακόμα φορά εκδηλώνεται στη χώρα μας […]

Τον τελευταίο καιρό το αστυνομικό δελτίο σχεδόν μονοπωλεί την επικαιρότητα. Βιασμοί, δολοφονίες, παιδεραστίες, σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων, σαρωτικοί έλεγχοι στην Κιβωτό του Κόσμου είναι στην ημερήσια διάταξη. Τα κοινωνικά προβλήματα διεκδικούν μεγάλο μέρος της ειδησεογραφίας, πολλές φορές σε βάρος της πολιτικής επικαιρότητας. Εχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να αναλύσουμε τον τρόπο που αντιμετωπίζονται αυτά τα φαινόμενα από τα […]

Οι ΗΠΑ και ο πρόεδρος Μπάιντεν έχουν σταθεί από την πρώτη στιγμή, χωρίς ενδοιασμούς, στο πλευρό της Ουκρανίας και του προέδρου Ζελένσκι. Αυτή η στάση είχε την επιδοκιμασία της συντριπτικής πλειοψηφίας των Δημοκρατικών, των Ρεπουμπλικανών και των αμερικανών πολιτών. Ο πολεμικός εξοπλισμός που οι ΗΠΑ έχουν στείλει υπερβαίνει το σύνολο του εξοπλισμού που έχει σταλεί […]

Η εκλογική επιτυχία της Τζόρτζια Μελόνι και του κόμματός της, καθώς και η διαφαινόμενη ανάληψη της πρωθυπουργίας στην Ιταλία, έθεσαν με επίταση το πρόβλημα του εντοπισμού της πολιτικής της φυσιογνωμίας. Πολλοί αναλυτές έσπευσαν να χαρακτηρίσουν το κόμμα Αδέλφια της Ιταλίας ως φασιστικό, μεταφασιστικό, νεοφασιστικό. Πρόκειται για μια απλουστευτική αντίληψη, αυτό που ο Κας Μούντε αποκαλεί […]

Οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης για 21 μέτρα οικονομικής στήριξης, με παροχές και επιδόματα, συνολικού ύψους 5,5 δισ., έρχονται να προστεθούν στα 50 δισ. που έχουν δοθεί μέχρι σήμερα από την κυβέρνηση σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Βλέποντας τη μεγάλη εικόνα αυτών των παροχών, είναι σαφές ότι πρόκειται για μείζονα κεϊνσιανής έμπνευσης δημοσιονομική παρέμβαση […]

Στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜKΔ), ιδιαίτερα στο πολιτικοποιημένο τμήμα του facebook, επικρατεί μεγάλη αναταραχή μετά τη γνωστοποίηση της παρακολούθησης του τηλεφώνου του Νίκου Ανδρουλάκη και τις παραιτήσεις Δημητριάδη και Κοντολέοντος στις 5 Αυγούστου 2022. Στα ΜΚΔ είχε δημιουργηθεί ένας διακριτός χώρος που μορφοποιήθηκε σταδιακά όταν η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας κινδύνευσε σοβαρά από τις πολιτικές […]

Ο Τόμας Μαν στο εμβληματικό «Μαγικό βουνό» (γραμμένο το 1924) βάζει τον Σεπτεμπρίνι να υποστηρίξει ότι «Δεν υπάρχει μη πολιτική. Ολα είναι πολιτική», κάτι που προκαλεί την αμηχανία του βασικού ήρωά του, του Χανς Κάστορπ. Εκτοτε, αυτή η αντίληψη γνώρισε ιδιαίτερη δημοφιλία στις δυτικές κοινωνίες, ιδίως στην Αριστερά, και έγινε κεντρικό πολιτικό σύνθημα στον γαλλικό […]

Στις 8 ημέρες που μεσολάβησαν ανάμεσα στο βράδυ της 26ης προς 27η Ιουνίου 2015 (εξαγγελία) και στην ημέρα του δημοψηφίσματος στις 5 Ιουλίου αποτυπώθηκε ένα φαινόμενο που συγκροτεί τη μεγαλύτερη ίσως παθογένεια της ελληνικής κοινωνίας. Πρόκειται για τη φαντασιακή απόδραση από την πραγματικότητα, έτσι όπως την έχουν σκιαγραφήσει με ενάργεια οι Θάνος Βερέμης και Ιωάννης […]

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία συνοδεύτηκε από ένα αξιοσημείωτο φαινόμενο τόσο στη Ρωσία όσο και στις ουκρανικές περιοχές που κατέλαβε. Πρόκειται για την αναβίωση των κομμουνιστικών συμβόλων, ως ισχυρού ιδεολογικού μηχανισμού των εισβολέων και του καθεστώτος Πούτιν. Εμβληματική στιγμή για τη λενινιστική παλινόρθωση είναι η απόφαση Πούτιν το 2000, όταν έγινε πρόεδρος της Ρωσίας, για […]

Το είδος της αντιπολίτευσης που ασκεί ο ΣΥΡΙΖΑ θα αποτελέσει αντικείμενο μελέτης για πολλούς πολιτικούς επιστήμονες μελλοντικών γενεών που θα κληθούν να αξιολογήσουν τα ακόλουθα πραγματολογικά στοιχεία: Η πολιτική πρακτική του ΣΥΡΙΖΑ, μετά την εκλογική ήττα του 2019, συμπυκνώνεται σε μια συλλήβδην καταγγελία της κυβερνητικής λειτουργίας. Οποιαδήποτε κυβερνητική απόφαση, ενέργεια ή εξαγγελία καταγγέλλεται και δαιμονοποιείται. […]

Στις εκλογές της 6ης Μαΐου 2012 συντελέστηκε η μεγαλύτερη αποστοίχιση (dealignment) ψηφοφόρων στην Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία. Ο κυρίαρχος δικομματισμός κατέρρευσε και εμφανίστηκε ένας νέος πολιτικός αναδασμός. Ο κυρίαρχος δικομματισμός κατατροπώθηκε και έδωσε τη θέση του σε μια Βουλή που κανένα κόμμα από τα τρία πρώτα δεν ξεπερνούσε το 20%. Το ΠΑΣΟΚ είδε το ποσοστό 43,92% […]

Στα δώδεκα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα βίωσε μια πρωτοφανή συμπύκνωση του πολιτικού χρόνου. Η κρίση, η πανδημία και η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είναι μείζονος σημασίας γεγονότα που παράγουν, στο επίπεδο των ιδεών, νέες αντιλήψεις, στερεότυπα, νοοτροπίες και συμπεριφορές. Επιχειρώντας την αποκωδικοποίηση αυτών των νέων φαινομένων, εύκολα διαπιστώνει κανείς την έξαρση του αντιδυτικισμού. Η χώρα […]