Η υπόθεση των σκουπιδιών έδωσε άλλη μια ευκαιρία στα κόμματα εξουσίας να εξηγήσουν τι κράτος θέλουν πραγματικά:

Το κράτος –βροντοφώναξαν –είναι αρμόδιο για τα σκουπίδια. Εκεί πρέπει να δίνει προτεραιότητα. Οφείλει να προστατεύει τους εργαζόμενους στα σκουπίδια πριν από τους άλλους. Αν μείνουν και λεφτά για επιστήμονες, επιτελικές λειτουργίες, κράτος – στρατηγείο και άλλα συναφή, το βλέπουμε ή τουλάχιστον δεν το αποκλείουμε. Ετσι, ο ΣΥΡΙΖΑ από τις λίγες θέσεις προσλήψεων του τελευταίου Μνημονίου, δίνει προτεραιότητα στους συγκεκριμένους συμβασιούχους για τις συγκεκριμένες συμβάσεις. Το ίδιο είχε κάνει η κυβέρνηση Καραμανλή διά του σημερινού Προέδρου της Δημοκρατίας, που μονιμοποίησε στρατιές συμβασιούχων Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης. Είχε προηγηθεί το ΠΑΣΟΚ έχοντας αναγάγει την κομματική ένταξη σε βασικό προσόν. Και οι τρεις κόπτονται για να αποδείξουν εμπράκτως το ίδιο πράγμα: ότι το Δημόσιο υπάρχει ωσάν το αποκούμπι εκείνου που διαθέτει κομματική προσήλωση –αλλά λίγα άλλα προσόντα. Και θα προσαρμόσει το τι εργασίες αναλαμβάνει το Δημόσιο προκειμένου να βολέψει όσους περισσότερους από τους πιστούς μπορεί.

Η συνεπής εφαρμογή επί τριάντα χρόνια μας έφερε στη χρεοκοπία ενώ τώρα μας διατηρεί εκεί. Αυτό όμως αφορά μόνο τον τελικό λογαριασμό –το γενικό δημοσιονομικό πρόβλημα. Συντηρείται το μεγάλο κράτος με συνεχή φορολογική αφαίμαξη. Το τι κάνει ένα τέτοιο κράτος προκύπτει από το τι μπορεί να κάνει ένας οργανισμός με τα χαρακτηριστικά που κατέληξε να έχει.

Και εκεί, δυστυχώς, έγκειται το πιο δηλητηριώδες αποτέλεσμα: Το κράτος που χτίσαμε δεν είναι μόνο μεγάλο. Κυρίως είναι ανίκανο. Είναι ένα κράτος που στελεχώθηκε με κριτήριο την αποκομιδή των σκουπιδιών. Ενα κράτος που φτιάχτηκε για να μαζεύει σκουπίδια δεν πρέπει να μας παραξενεύει ότι καταλήγει ένα κράτος για τα σκουπίδια.

Υπάρχει πλήθος μεθόδων διαχείρισης απορριμμάτων –καλύτερες, πιο περιβαλλοντικά υπεύθυνες, πιο τεχνολογικά προηγμένες. Το κράτος από όλες τις εναλλακτικές διαλέγει μία από τις πλέον δαπανηρές, σπάταλες και οπισθοδρομικές. Τι άλλο να κάνει, αφού το κριτήριό του δεν είναι το αποτέλεσμα αλλά η εξαγορά επιρροής;

Κάθε φορά που προσλαμβάνεται κάποιος για να μαζεύει σκουπίδια δεν προσλαμβάνεται ένας επιστήμονας που θα είχε τη δυνατότητα να διοικήσει το κράτος και να του αλλάξει όψη. Η συμπίεση των αμοιβών και η ισοπέδωση κινήτρων κατέληξαν να σημαίνουν ότι η εργασία στο Δημόσιο είναι κατάλληλη μόνο για ήσσονα προσπάθεια και βόλεμα. Οσοι αναζητούμε τις υπηρεσίες που οφείλει να μας προσφέρει το Δημόσιο εισπράττουμε αδιαφορία, ταλαιπωρία και καγχασμούς. Οι νέοι επιστήμονες που στην Ευρώπη χρησιμοποιούν μια θέση σε δημόσιο οργανισμό για εφαλτήριο σταδιοδρομίας εδώ απογοητεύονται και ψάχνουν να κάνουν το ίδιο στο εξωτερικό.

Εχουμε ήδη φτάσει στον μιθριδατισμό: το να μην προσλαμβάνεις επιστήμονες προκειμένου να προσλάβεις οδοκαθαριστές μάς φαίνεται φυσιολογικό, ίσως και κοινωνικά ευαίσθητο. Και έτσι, λύνουμε τα φρένα για νέους εθνικούς κατήφορους…

Η Αντιγόνη Λυμπεράκη είναι πανεπιστημιακός και μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του Ποταμιού