Ο βράχος κύλησε, κύλησε και δεν σταματά.

Ο χρόνος είναι πάντοτε χρόνος που φθείρει.

Κι ο χώρος αυτός, ο ίδιος δεν είναι ούτε και πρέπει.

Αυτό που υπάρχει, υπάρχει μόνο μια φορά.

……………

Αναδρομή δεν έχουν οι μνήμες

Αντώνης Μακρυδημήτρης, Do not go gentle

Εννιά εκατομμύρια αντιστασιακοί κατά της χούντας [1967-74] και έντεκα εκατομμύρια αντιστασιακοί κατά της Ευρώπης [2015-7] συναντώνται σε διάφορες εκδοχές του αριστερο-δεξιού λαϊκισμού. Οι ίδιοι ρόλοι σε άλλο έργο με περίπου όμοιους [αν όχι ντουπλαρισμένους] πρωταγωνιστές.

Η χώρα γερνάει δημογραφικά και γυρνάει πέρα – δώθε για δανεικές αυταπάτες, κι όμως σχεδόν άπαντες [τουλάχιστον κατά 70%] είναι βέβαιοι ότι ουδέποτε οι ίδιοι λάθεψαν [σε ψήφο ή επιλογές] [βλ. έρευνα Κάπα Research, «Το Βήμα της Κυριακής» 23/4/17] κι ότι η κάθε καταστροφή έρχεται από μόνη της (sic), από την κακία των [όποιων] άλλων ή από τη μήνιν των θεών [του Ολύμπου;].

Οι Ελληνες και η Ελλάδα δεν έχουν κέντρο ιστορικο-πολιτισμικού βάρους για να ισορροπήσουν. Δεν συμφωνούμε ούτε στ’ αυτονόητα. Δεν σεβόμαστε κανέναν, δεν πιστεύουμε σε τίποτα, αρνούμαστε εαυτούς και αλλήλους με συνέπεια, όποτε κλυδωνιζόμαστε λόγω κρίσεων, εύκολα να γέρνουμε από δώ κι από κεί νομίζοντας πως φταίει ο μη ούριος άνεμος [και μηδέποτε υποψιαζόμενοι καν ότι εμείς οι ίδιοι αποτελούμε την ασταθή «παλάντζα»].

Οπως όμως στα θαύματα του Χριστού εν Κανά της Γαλιλαίας εγένετο «η αρχή των σημείων» [με τη μετατροπή του ύδατος σε οίνον], έτσι και στα τραύματα του πιστού στα ωσαννά της Μεγάλης[άλλοτε γαλάζιας κι άλλοτε κόκκινης] Ιδέας «εγένετο η αρχή των σημείων» [με τη μετατροπή της ελπίδας σε φόβο].

Ολα και όλοι κινούνται γύρω από τον φόβο. Ο συνδυασμός φόβων και φοβιών σε μια κοινωνία της διακινδύνευσης, της βίας, του θεάματος, αλλά και του θεάματος της βίας, καταλήγει σε μια κοινωνία συνενοχής και ανελευθερίας.

Εμφοβοι πολίτες σε έμφοβη σχέση με την πολιτεία: Από την πολιτική του φόβου στον πολιτισμό του φόβου (μίσος και φόβος ταυτόχρονα), από τη σαγήνη του φόβου στην αίσθηση αβοηθησίας.

Μπορεί η Δημοκρατία του φόβου να χρησιμοποιεί την πολιτική του φόβου, αλλά σιγά σιγά ο φόβος διαβρώνει την ίδια τη Δημοκρατία. Οι μύθοι (εξηγήσεις; Δικαιολογήσεις;) της βίας διατρέχουν όλη την ελληνική κοινωνία. Βία της κοινωνικής αντίστασης, της προσωπικής οργής, της καλής «τυραννοκτόνου» πρόθεσης.

Παντού φόβος. Ενας φόβος που συνήθως εκφράζει την ανασφάλειά μας μπροστά στα μελλούμενα, αλλά πολλές φορές υποκρύπτει και τις χθεσινές ενοχές και τύψεις μας. Σήμερα ο φοβισμένος φοβάται τον εαυτό του και για τον εαυτό του. Δεν γνωρίζει ποια είναι η ηθική του αντοχή και ποιοι είναι οι κοινωνικοί κανόνες της επιβίωσης

Μη την έννοια αυτή ο φόβος συνιστά «αρχή σημείων» παρακμής καθώς θέτει τα όριά του (δυτικού;) πολιτισμού μας.

Ο καθηγητής Γιάννης Πανούσης είναι πρώην υπουργός