Τώρα τους έπιασαν οι φούριες

Κουίζ ανασχηματισμού: Ποια μέλη διοικητικού συμβουλίου πολιτιστικού οργανισμού (που την πολυθεσία δεν τη φοβούνται), με τη σπάθη του σταδιακού ξηλώματος να επικρέμαται, εκεί που χρειάζονταν παπικό διάταγμα για να συνεδριάσουν, οργανώνουν απανωτές συνεδριάσεις… σωτηρίας; Οι ευρόντες θα κερδίσουν υποψηφιότητα για τις θέσεις που θα χηρεύσουν.

Ο νέος είναι ωραίος. Είναι λίγο να επανενεργοποιείται δυναμικά ένα ιστορικό θέατρο του κέντρου της Αθήνας, όπως το Αλφα στην Πατησίων (των Στέφανου Ληναίου – Ελλης Φωτίου) και δη από μια νεανική ομάδα με δημιουργική φόρα και πολλά σχέδια για το θεατρικό μας μέλλον; Το αντίθετο, θα απαντούσα. Το Θέατρο Αλφα-Ιδέα, όπως είναι πλέον το όνομά του και η Ομάδα Ιδέα είναι το παράδειγμα. Εχοντας στο παλμαρέ της 300 επιτυχημένες παραστάσεις για το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα για δύο» (που συνεχίζεται στη νέα τους νεανική στέγη), βραβεία στην Ισπανία, παραστάσεις στη Σερβία (όπου την πόρτα τους άνοιξε ο Νικίτα Μιλιβόγιεβιτς, ο οποίος σκηνοθετεί το εξαιρετικά επιτυχημένο μπρεχτικό «Μάνα Κουράγιο» στο ΚΘΒΕ), στο Μεξικό, στη Νέα Υόρκη, στην Κύπρο και ανά την Ελλάδα, με 4.500 θεατές στο Ηρώδειο, έχοντας και το «Δέντρο του Οιδίποδα» στο πλούσιο πρόγραμμά της και την παιδική «Τελευταία μαύρη γάτα» του Ευγένιου Τριβιζά, το παλεύει στα δύσκολα και βγαίνουν νικήτρια. Και μάλιστα με μια συνολικότερη αντίληψη: για «ένα χειροποίητο θέατρο που θέτει ερωτήματα πιο κοντά στα δικά μας και στις δικές μας αναζητήσεις, όχι ένα θέατρο του εντυπωσιασμού και του εστετισμού». «Παλεύουμε για να βρούμε τη δική μας ταυτότητα και χαρά» μου λένε ο Κώστας Γάκης (και μουσικός) και η Αθηνά Μουστάκα, το τρίτο δραστήριο μέλος είναι ο Κωνσταντίνος Μπιμπής, μιλώντας για συνεργασίες με το νεότερο θεατρικό και μουσικό δυναμικό, που ξεκίνησαν στο φουαγιέ του Θεάτρου Αλφα-Ιδέα, πριν ή μετά την παράσταση, με 15λεπτα μουσικά ή θεατρικά, «μινιατούρες τέχνης», με ελεύθερη είσοδο. Παράλληλα αρχίζουν σεμινάρια, το πρώτο με άξονα «πως το θέατρο αποκρυσταλλώνει την ιστορία ενός τόπου» και θέμα, φέτος, την Ικαρία, τη μνήμη, τους εξορίστους, τον ικαριώτικο, τον μύθο του Ικάρου, από τον οποίο θα προκύψει μια παράσταση, «με τη διάθεση αποκέντρωσης ενός θεάτρου που το καλοκαίρι του μαθαίνει λίγα περισσότερα για τούτη την έρμη τη χώρα», αλλά και συνεργάζεται με ομάδες της περιφέρειας. Δεύτερος άξονας, το θέατρο δρόμου με εμπειρία από την παλιά τους ομάδα SuiGeneris και τρίτος, το Σύστημα Στανισλάβσκι. Στα σκαριά έχουν και μια μετάκληση – συνεργασία, που γεννήθηκε στη θεατρική Νέα Υόρκη, στο πλαίσιο σύνδεσης του «Ρωμαίου» τους σε έναν κύκλο «Σαίξπηρ για δύο». Μιλάμε για την έλευση (10 Δεκεμβρίου) της νεοϋορκέζικης παράστασης –με αναλογίες προς τη δική τους –«Καίσαρ και Κλεοπάτρα», από την Κολίν Σάλιβαν, με έναν αμερικανό και έναν τσέχο ηθοποιό και συμμετοχή στα σεμινάρια.

Επί Θήβας, λοιπόν. «Το δέντρο του Οιδίποδα» της Ομάδας Ιδέα είναι μια «αφηγηματική τελετή» σε ακροβατικά πανιά πάνω από τα κεφάλια των θεατών, που δανείζεται στοιχεία από όλες τις τραγωδίες του μύθου των Λαβδακιδών. Με τον Οιδίποδα «μαριονέτα στα χέρια των θεών που έχει το θράσος να κόψει τα νήματά της» και με την παραδοχή πως «δεν μπορούμε στην εποχή μας να αντιμετωπίζουμε το τραγικό μόνο τραγικά» (αλλά και με χιούμορ). Και μια και είμαστε στον μύθο των Λαβδακιδών, να ταξιδέψουμε 500 χλμ. μέχρι το ΚΘΒΕ, που σκίζει με το «Τρίτο στεφάνι» του Ταχτσή σε σκηνοθεσία Θανάση Παπαγεωργίου και το «Μάνα Κουράγιο» κατά Μιλιβόγιεβιτς και ετοιμάζει το «Festen» (κατά την αγαπημένη ταινία του Τόμας Βίτεμπεργκ) σε σκηνοθεσία Γιάννη Παρασκευόπουλου, αλλά έχει και μια είδηση: φαίνεται ότι για την καλοκαιρινή παραγωγή –και στην Επίδαυρο –κλίνει προς την επανάληψη του επιτυχημένου (πέρα από τα 35.000 εισιτήρια που έκανε) «Επτά επί Θήβας», κατά Τσέζαρις Γκραουζίνις, με τους Γιάννη Στάνκογλου (που ετοιμάζει τώρα «Καλιγούλα» του Καμί στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά) και τον Χρίστο Στυλιανού. Ομως ο διευθυντής του ΚΘΒΕ Γιάννης Αναστασάκης φαίνεται ότι βρήκε ΕΣΠΑ για την αξιοποίηση 300 ιστορικών κοστουμιών, που θα εκτεθούν την άνοιξη στο πρώην Βασιλικό Θέατρο, συν μια έκθεση φροντιστηριακού υλικού, με τη βοήθεια φορέων και επιχειρηματιών της περιοχής, έξω από το Θέατρο Δάσους. Συν ΕΣΠΑ για να φέρει στο Φεστιβάλ Δάσους και ξένες παραγωγές, ίσως σε συνεργασία –και ανταλλαγή –με το Εθνικό. Και αυτό, πέρα από τη στέγη συναυλιών (και με θεατρικό θέμα) της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης στο πρώην Βασιλικό.

Μεγάλα δράµατα. Και μεγάλοι, θεμελιώδεις, μύθοι. Την ώρα που στο Αλφα-Ιδέα ποτίζουν «Το δέντρο του Οιδίποδα» και η κυρία Μπέττυ Αρβανίτη τολμά να ανεβάσει –σε κλειστό χώρο –τις «Τρωάδες σήμερα» (από 24 Νοεμβρίου, σε σκηνοθεσία Ρούλας Πατεράκη, με την οποία το 1987 ανέβασαν «Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ» του Φασμπίντερ εγκαινιάζοντας το Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας, που κλείνει 30 χρόνια δημιουργίας), στο Bios, από 21 Νοεμβρίου, η Ομάδα ATTACT προτείνει τον θεμελιώδη μύθο των Ατρειδών από τα σπάργανά του, με το «Killing In The Name Of ____» (Σκοτώνοντας εν ονόματι του), σε σκηνοθεσία και επιλογή κειμένων Γιάννη Κουρκουμέλη. Ξεκινώντας από την «Κοσμογονία» παρουσιάζουν «τον μύθο της δυναστείας που κυριάρχησε από τον 16o έως τον 11o π.Χ. αι. στον ελλαδικό χώρο και που η «τυχερή» τελευταία γενιά της έγινε διαχρονικό σημείο αναφοράς και πρώτη ύλη για το αρχαίο δράμα», μέσα από θέατρο, μουσική (Γιάννης Αναστασάκης), σκίτσα, βίντεο, «σε μια ζωντανή σκηνική διάδραση, με αφετηρία τη γυναικεία παρουσία» (Ελλη Δαδήρα) και άξονα έξι τραγωδίες.