Στην Τουρκία και στα ανταλλάγματα που πρέπει να της δοθούν προκειμένου να δεσμευθεί για ουσιαστική συνεργασία στο Προσφυγικό κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 7ης Μαρτίου μετατοπίζονται το παρασκήνιο και οι διαβουλεύσεις στις Βρυξέλλες και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Παράλληλα, συνεχίζονται οι επαφές με κράτη-μέλη που θα ήταν πρόθυμα να υποδεχθούν πρόσφυγες ακόμη και απευθείας από την Ελλάδα, προκειμένου τουλάχιστον να βρεθεί ενδιάμεση λύση μέχρι τις οριστικές αποφάσεις που αναμένονται κατά την τακτική Σύνοδο Κορυφής της 18ης Μαρτίου.

Αύριο, μετά την περιοδεία του στην Αυστρία και στις χώρες του βαλκανικού διαδρόμου, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ έρχεται στην Αθήνα. Αμέσως μετά, όμως, επισκέπτεται την Αγκυρα για να διαγνώσει τις προθέσεις της τουρκικής ηγεσίας για τη μείωση των προσφυγικών ροών. Στην Κομισιόν ετοιμάζονται ήδη τα «δώρα» ώστε αυτή τη φορά οι Τούρκοι να δεσμευθούν σοβαρά για μείωση των ροών, αφού αποτελεί κοινό μυστικό ότι το συμφωνημένο σχέδιο δράσης ΕΕ – Τουρκίας δεν έχει αποδώσει.

ΑΡΣΗ ΤΗΣ ΒΙΖΑΣ. Η Κομισιόν προσανατολίζεται να επισπεύσει την άρση της βίζας για τους τούρκους πολίτες, απαίτηση που βρίσκεται στην κορυφή της λίστας της τουρκικής ηγεσίας και έχει συναντήσει αντιδράσεις στους κόλπους του Συμβουλίου. Το Συμβούλιο, εξάλλου, θα είναι αυτό που θα πρέπει να αποφασίσει τη Δευτέρα αν θα κάνει αυτό το δώρο στον Αχμέτ Νταβούτογλου, παρότι οι πληροφορίες αναφέρουν ότι έχουν καμφθεί οι αντιστάσεις της Γαλλίας γύρω από αυτό το θέμα.
Τις σχετικές ανακοινώσεις αναμένεται να κάνει την Παρασκευή ο αρμόδιος επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος, όπως και για την πρόθεση της Κομισιόν να προωθήσει την ένταξη της Τουρκίας στη λίστα με τις «ασφαλείς χώρες» (safe third countries), κάτι που επίσης θα πρέπει να εγκριθεί από τους ευρωπαίους ηγέτες. Η ένταξη της Τουρκίας στην εν λόγω λίστα είναι προαπαιτούμενο για την υπόθεση της βίζας, ενώ θα έδινε ανάσα στην Ελλάδα για την υπόθεση της μη τηρούμενης μέχρι σήμερα διμερούς συμφωνία επανεισδοχής.

Ο χαρακτηρισμός της Τουρκίας ως ασφαλούς τρίτης χώρας δεν δίνει πλέον κανένα επιχείρημα στην Αγκυρα να μη συνεργάζεται για την επιστροφή στο έδαφός της των παράτυπων μεταναστών. Πηγές από τις Βρυξέλλες, πάντως, έλεγαν ότι αυτό δεν θα είναι ένα χάπι που θα καταπιεί εύκολα η Τουρκία.

Ενδεικτικό του παρασκηνίου που βρίσκεται σε εξέλιξη είναι ότι η Τουρκία ήταν το βασικό θέμα συζήτησης σε σύσκεψη που είχαν χθες το πρωί ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και ο πρώτος αντιπρόεδρος της Κομισιόν και αρμόδιος για το σχέδιο δράσης ΕΕ – Τουρκίας Φρανς Τίμερμανς με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς και τους προέδρους των ομάδων του ΕΛΚ και του ΕΣΚ στο Ευρωκοινοβούλιο, Μάνφρεντ Βέμπερ και Τζιάνι Πιτέλα.

ΕΜΜΕΣΗ ΣΤΗΡΙΞΗ. Σε εξέλιξη βρίσκονται και οι προσπάθειες να διαμορφωθεί μια «συμμαχία των προθύμων» που θα αναλάβουν να δεχθούν στο έδαφός τους πρόσφυγες, ει δυνατόν, σε αυτή τη φάση, ακόμη και απευθείας από την Ελλάδα. Πρόκειται για έμμεση στήριξη προς τη χώρα μας, αλλά η εξέλιξη δεν λύνει απαραίτητα τα χέρια των ελληνικών Αρχών. Και αυτό διότι προκειμένου να προχωρήσει η μετεγκατάστασή τους σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες απευθείας από ελληνικό έδαφος (και χωρίς να ακολουθηθεί η βαλκανική διαδρομή), οι Αρχές θα πρέπει να λειτουργήσουν υποδειγματικά ως προς την καταγραφή τους και την επεξεργασία των αιτημάτων ασύλου.

Οι εν λόγω διαβουλεύσεις, πάντως, αποτελούν και μια έμμεση παραδοχή ότι το πρόγραμμα μετεγκατάστασης που βασίστηκε στις ποσοστώσεις δεν μοιάζει να προχωρά επί της παρούσης, γι’ αυτό και αναζητείται μια ενδιάμεση λύση ενόψει του προγραμματισμένου για τις 18 Μαρτίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Εξάλλου και η γερμανίδα καγκελάριος δήλωσε ότι θα συνεχίσει να εργάζεται για μια λύση και μετά τις 7 Μαρτίου.

Κοινοτικές πηγές υπογράμμιζαν, πάντως, ότι ακόμη και μια θετική για την Ελλάδα απόφαση την ερχόμενη Δευτέρα δεν αλλάζει την υποχρέωση της χώρας να λάβει μέτρα για τη φύλαξη των συνόρων της. Και αυτό διότι ο κίνδυνος της ενεργοποίησης του άρθρου 26 του Κώδικα Σένγκεν που δίνει το δικαίωμα στα κράτη-μέλη να παρατείνουν τους εσωτερικούς συνοριακούς ελέγχους που έχουν επιβάλει για δύο χρόνια, δεν έχει απομακρυνθεί.