Επιτελείο δύσκολων ισορροπιών

Μέλος του ΚΥΣΟΙΠ, του περίφημου Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής, σχολίαζε προ ημερών αναφορικά με τον τρόπο λειτουργίας του οργάνου και τις ισορροπίες στις σχέσεις των υπουργών που συμμετέχουν σ’ αυτό: «Με reservations». Κοινώς, με επιφυλάξεις.

Το Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής είναι ίσως μετά το Υπουργικό το σημαντικότερο όργανο της κυβέρνησης σε επίπεδο λήψης αποφάσεων. Για μια αριστερή κυβέρνηση που καλείται να εφαρμόσει χωρίς παρεκκλίσεις ένα Μνημόνιο, διατηρώντας έστω και για τα προσχήματα και ορισμένα από τα αξιακά της χαρακτηριστικά, το οικονομικό επιτελείο είναι και η βιτρίνα της.

Ο Αλέξης Τσίπρας μετά τη συγκρότηση της κυβέρνησής του άφησε να περάσουν αρκετές ημέρες έως ότου ανακοινώσει ότι επικεφαλής του ΚΥΣΟΙΠ καθώς επίσης και του ΚΥΣΚΟΙΠ (Κυβερνητικό Συμβούλιο Κοινωνικής Πολιτικής) αναλαμβάνει ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης. Οταν σχηματίστηκε η νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, πολλοί εντός και εκτός Κουμουνδούρου είχαν σπεύσει να μιλήσουν για περιορισμό του Δραγασάκη σε μια αντιπροεδρία – κέλυφος χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο, καθώς εκ των πραγμάτων η περίοδος της διαπραγμάτευσης είχε παρέλθει. Ο Τσίπρας όμως δεν επέλεξε τον παροπλισμό τού έμπειρου στελέχους που, ούτως ή άλλως, στήριξε σε όλες τις διακυμάνσεις της την πρώτη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ μέσα στο ταραχώδες οκτάμηνο, όταν οι «πληθωρικές» εμφανίσεις Βαρουφάκη αποσταθεροποιούσαν όχι μόνο τους οικονομικούς κύκλους της Ευρώπης, αλλά και το Μέγαρο Μαξίμου. Οι προβληματισμοί του Αλέξη Τσίπρα για τις αρμοδιότητες Δραγασάκη όπως επίσης και του Αλέκου Φλαμπουράρη ήταν, άλλωστε, και ο λόγος που η σύνθεση της νέας κυβέρνησης ανακοινώθηκε αργά το βράδυ της 22ας Σεπτεμβρίου, λίγο προτού ο Πρωθυπουργός αναχωρήσει για Βρυξέλλες.

Πολλοί στην κυβέρνηση θεωρούν ότι η λειτουργία του ΚΥΣΟΙΠ και ο κεντρικός ρόλος που έχει στο Συμβούλιο ο Δραγασάκης γίνεται για εξισσοροπητικούς λόγους. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος θεωρούνταν επιτυχημένος διότι έφερε εις πέρας μέσα σε ενάμιση μήνα την ολοκλήρωση της συμφωνίας και ο Αλέξης Τσίπρας δεν μπήκε ποτέ σε δίλημμα αντικατάστασής του μετά τις εκλογές. Αναγνώρισε δημοσίως τη συμβολή του και μάλιστα, όταν καταρτίζονταν τα ψηφοδέλτια ΣΥΡΙΖΑ επί διήμερον, τα ονόματα των Δραγασάκη και Τσακαλώτου έπαιζαν εξίσου για τις θέσεις του επικεφαλής στο Επικρατείας και του επικεφαλής στο ψηφοδέλτιο της Β’ Αθήνας, της εκλογικής περιφέρειας αμφοτέρων. Ηταν οι μέρες όπου ο παραιτηθείς τότε Πρωθυπουργός βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη για τη ΔΕΘ μαζί με τον Τσακαλώτο, ο οποίος «στοιχημάτιζε» ότι δεν επρόκειτο να κατέβει στο Επικρατείας. Και πράγματι δεν διαψεύστηκε. Ο Γιάννης Δραγασάκης άφησε τη Β’ και μετακόμισε στο Επικρατείας και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος σκαρφάλωσε στην πρώτη θέση της Β’ για να συμβολίσει τη σταθερότητα στην οικονομική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ.

Ομως, ο Τσακαλώτος για τον Δραγασάκη δεν είναι μόνο ένας υπουργός Οικονομικών, αλλά συγχρόνως ο επικεφαλής της περίφημης ομάδας των 53 μέσα στην Κουμουνδούρου. Της ομάδας που κατάφερε να βάλει στα ψηφοδέλτια ακόμη και υποψηφίους που καταψήφισαν το Μνημόνιο, την ώρα που πολλοί προεδρικοί σύντροφοί τους στην Κουμουνδούρου ωρύονταν διότι κάποιοι από τους 53, όπως υποστήριζαν, έκαναν λευκή απεργία και δεν βοηθούσαν στον προεκλογικό αγώνα.

Οι σχέσεις Δραγασάκη – Τσακαλώτου δεν είναι κακές. Ούτε ποτέ έχουν έρθει σε σύγκρουση. Απλώς ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, εκδηλώνοντας μια αποστροφή στους «φραξιονισμούς», κρατάει κάποιες αποστάσεις από τον κομματικό Τσακαλώτο. Αλλωστε οι ρόλοι τους και οι αρμοδιότητές τους δεν επικαλύπτονται. Ο Δραγασάκης έχει στην εποπτεία του ΤΧΣ και τράπεζες και θεωρητικά ο Τσακαλώτος το ΤΑΙΠΕΔ. Ομως το ΤΑΙΠΕΔ μάλλον είναι μια κατηγορία μόνο του. Επίσης, ο υπουργός Οικονομικών θα έχει υπό την εποπτεία του και το υπό ίδρυση Ταμείο Αξιοποίησης της Δημόσιας Περιουσίας. Δύσκολα ο ένας να μπει στα χωράφια του άλλου.

Αλλωστε και τα υπόλοιπα μέλη του ΚΥΣΟΙΠ με την παρουσία τους λειτουργούν αποτρεπτικά στο να δημιουργούνται παρεξηγήσεις. Ο Γιώργος Σταθάκης λόγω της ζεν φύσης του δεν νοιάζεται για αξιώματα και τίτλους και διατηρεί καλές σχέσεις τόσο με τον αντιπρόεδρο όσο και με τον υπουργό Οικονομικών. Με τον δεύτερο άλλωστε τους χωρίζει μόλις ένας όροφος στη Νίκης και μάλιστα ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης συνηθίζει να λέει χαριτολογώντας στους συνομιλητές του, από εποχής Βαρουφάκη ακόμη, πως «είμαι έναν όροφο πάνω», εκείνος στον 7ο και ο σύντροφός του Οικονομικών στον 6ο.