ΜΟΛΥΒΟΣ.

Ο σύγχρονος κόσμος με λίγα λόγια: μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, λιγότερη ανθρωπιά. Η τεχνολογία είναι κυρίαρχη στην υπηρεσία της παραγωγικότητας. Περιορίζονται οι πράξεις παράλογης ευσπλαγχνίας –δεν διαθέτουν αλγόριθμο.

Η Ελλάδα με έκανε να σκεφθώ όλα όσα δεν λένε οι στατιστικές. Καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει δεχθεί τόσα πλήγματα τα τελευταία χρόνια. Καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει ανταποκριθεί με τέτοια συνεπή ανθρωπιά στην προσφυγική κρίση.

Περισσότεροι από 200.000 πρόσφυγες, κυρίως από τη Συρία, έχουν φθάσει στην Ελλάδα από τις αρχές του χρόνου. Σχεδόν οι μισοί εξ αυτών έφθασαν στη Λέσβο που απέχει μόλις έξι μίλια από την Τουρκία. Εφθασαν σε μια χώρα όπου σχεδόν το ένα τέταρτο του πληθυσμού είναι άνεργοι. Βρέθηκαν σε ένα κράτος όπου το κατά κεφαλήν εισόδημα έχει μειωθεί κατά 23% από τότε που ξεκίνησε η κρίση, με ένα αδύναμο τραπεζικό σύστημα και ασταθή πολιτική. Η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι παράδειγμα χώρας στην οποία θα ξεσπούσε βία εναντίον ενός τόσο μεγάλου κύματος ξένων.

Γενικά, οι πρόσφυγες έχουν γίνει δεκτοί με καλό τρόπο. Υπήρξαν κάποιες αψιμαχίες –όμως δεν έχουν καμία σχέση με τη μιζέρια, τη μισαλλοδοξία, τη μικροπρέπεια και τη μικρόνοια χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, πιο βόρεια και κυρίως της Ουγγαρίας. Επί αρκετές ώρες διέσχιζα τη Λέσβο με οδηγό τον Μιχάλη Παπαγρηγορίου, που εθελοντικά μεταφέρει πρόσφυγες από τον Μόλυβο στη Μυτιλήνη. Το λεωφορείο του συνήθως μετέφερε χλωμούς βορειοευρωπαίους τουρίστες που αναζητούσαν τον μεσογειακό ήλιο. Τώρα βοηθά τη Διεθνή Επιτροπή Διάσωσης για τη φροντίδα των περισσότερων από 2.000 προσφύγων οι οποίοι καταφθάνουν καθημερινά στο νησί με βάρκες.

Παρά τα συνεχή τηλεφωνήματα να πάει το λεωφορείο του σε διάφορα μέρη, ο Παπαγρηγορίου παραμένει ψύχραιμος. Σε κάθε στροφή του δρόμου ανάμεσα στην Καλλονή και στον Μόλυβο μπορεί κάποιος να δει τους πρόσφυγες να περπατάνε: παιδιά, ηλικιωμένοι, έγκυοι.

Σηκώνουν τα χέρια τους. Παρακαλάνε. Κάθονται εξουθενωμένοι στην άκρη του δρόμου με ένα μπουκάλι νερό στο χέρι. Κάθε φορά που τους βλέπει ο Παπαγρηγορίου μονολογεί για την αδικία και την ανθρωπιά. Επιστρέφοντας, παρά τους κανόνες, βάζει πάντα κάποιους παραπάνω –γυναίκες και παιδιά. Δέχεται ακόμα και την έκκληση από το χωριό του τον Μανταμάδο, να πάει να πάρει κι από εκεί πρόσφυγες, παρότι αυτό σημαίνει πως θα δουλεύει έως αργά το βράδυ. Κάποιες περιστάσεις, μου λέει, απαιτούν οι άνθρωποι να βοηθούν –τίποτα άλλο δεν είναι σημαντικό.

Οι πρόσφυγες είναι τυχεροί εάν συναντήσουν την ανθρωπιά του Παπαγρηγορίου. Η παραγωγικότητα της γενναιοδωρίας δεν μπορεί να μετρηθεί. Η αξιοπρέπεια είναι σημαντική ακόμα και στους πιο δύσκολους καιρούς. Ενα σημαντικό μάθημα που ο νεοεκλεγείς Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας θα πρέπει να συνεχίσει.