Ενώ η άμμος στην κλεψύδρα της ρευστότητας έχει αρχίσει να μειώνεται, και τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου βρίσκονται σε οριακή κατάσταση, αποτελεί κοινό μυστικό ότι η κυβέρνηση φλερτάρει και με τα αποθεματικά των εισηγμένων εταιρειών ΔΕΗ, ΕΛΠΕ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΟΛΠ, ΟΛΘ.

Σαρώνοντας τα διαθέσιμα των παραπάνω επιχειρήσεων όπου το Δημόσιο έχει σημαντική συμμετοχή, θα μπορούσε να εξασφαλίσει ένα συνολικό ποσό γύρω στα 3 δισ. ευρώ. Ωστόσο τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο φαίνονται, καθώς πρόκειται για εισηγμένες επιχειρήσεις, που σημαίνει ότι έχουν και μετόχους μειοψηφίας, ξένους θεσμικούς, μικρούς και μεγαλύτερους.

Τη συζήτηση πυροδότησε για τα καλά χθες η πληροφορία πως στην ατζέντα της αυριανής συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου της ΔΕΗ ένα από τα θέματα αφορά και την αξιοποίηση- δέσμευση των διαθεσιμών της επιχείρησης προκειμένου να μεταφερθούν στην Τράπεζα της Ελλάδος ώστε να τα μετατρέψει σε ρέπος.

Δεδομένου ότι η ταμειακή ασφυξία του κράτους είναι πασιφανής, το ενδεχόμενο να συμβεί και για τις εισηγμένες στις οποίες το Δημόσιο ελέγχει το πλειοψηφικό πακέτο, ό,τι ακριβώς συνέβη προ μηνός με τα αποθεματικά άλλων κρατικών φορέων και ταμείων, δεν μπορεί να αποκλειστεί.

Στην περίπτωση για παράδειγμα της ΔΕΗ τα διαθέσιμα ανέρχονται σε 250 περίπου εκατ. ευρώ, ενώ άλλα 100-120 εκατ. ευρώ έχει η θυγατρική της, ΑΔΜΗΕ.

Πέραν όμως του γεγονότος ότι τυχόν «δανεισμός» των χρημάτων αυτών θα έθετε εν αμφιβόλω το επενδυτικό πρόγραμμα της ΔΕΗ, υπάρχει και το ερώτημα πως θα αντιδράσουν οι θεσμικοί επενδυτές, όπως το fund Silchester που εμφανίζεται να κατέχει το 13,8% των μετοχών της.

Στην περίπτωση των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛΠΕ) τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα απ’ ότι με τη ΔΕΗ. Αποτελεί κοινό μυστικό ότι η κυβέρνηση έχει «βάλει στο μάτι» τα πλούσια ρευστά διαθέσιμα ύψους 1,8 δισ. ευρώ που έχει συσσωρεύσει ο όμιλος στο ταμείο του, προκειμένου να «αξιοποιήσει» μέρος τους μέσω βραχυπρόθεσμου δανεισμού για τις ταμειακές ανάγκες του Δημοσίου. Αλλά αντίθετα απ’ ότι συμβαίνει στη ΔΕΗ, όπου το Δημόσιο είναι ο μέτοχος πλειοψηφίας, στα ΕΛΠΕ το Δημόσιο έχει τη μειοψηφία. Ελέγχει το 35,5% έναντι 42,6% της πλευράς Λάτση.

Διαφορετικού τύπου ζητήματα υπάρχουν στα λιμάνια. Τόσο ο ΟΛΠ, όσο και ο ΟΛΘ, περιλαμβάνονται στη λίστα με τις προς ιδιωτικοποίηση επιχειρήσεις του Δημοσίου, επομένως ο «δανεισμός» δεν είναι και τόσο εύκολος, ειδικά στην περίπτωση του Πειραιά όπου ο διαγωνισμός έχει μπει στην τελική ευθεία.

Στην περίπτωση της ΕΥΔΑΠ τα διαθέσιμα ανέρχονται σε 229 εκατ. ευρώ αλλά η διοίκησή της είχε απορρίψει τον Απρίλιο σχετικό αίτημα του υπ. Οικονομικών. Και εδώ βασικό επιχείρημα και εμπόδιο ταυτόχρονα ήταν οι μέτοχοι μειοψηφίας. Διότι μπορεί η ΕΥΔΑΠ να διαθέτει ως βασικό μέτοχο το ελληνικό κράτος αλλά έχει επίσης και ιδιώτες μετόχους όπως ο Paulson που έχει αποκτήσει το 10% από την τράπεζα Πειραιώς και βεβαίως άλλα νομικά πρόσωπα και ιδιώτες.

Πιο εύκολη «λεία» μοιάζει η ΔΕΠΑ με 154 εκατ. ευρώ διαθέσιμα, ενώ σημαντικό ταμείο έχει και ο ΔΕΣΦΑ που επίσης όμως τελεί υπό ιδιωτικοποίηση. Τόσο η μία όσο και η άλλη πάντως δεν είναι εισηγμένες.

«Crash Test» η περίπτωση της ΔΕΗ;

Σε κάθε περίπτωση στην κυβέρνηση γνωρίζουν ότι είναι άλλο πράγμα τα ταμειακά διαθέσιμα των κρατικών φορεών, και άλλο αυτά των εισηγμένων. Σε κάποιες από τις επιχειρήσεις αυτές, η φύση του αντικειμένου τους επιβάλει να έχουν μεγάλα ταμειακά διαθέσιμα ανά πάσα στιγμή, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους (βλέπε ΕΛΠΕ). Σε άλλες, τυχόν αφαίμαξη των διαθεσίμων θα θέσει σε κίνδυνο το επενδυτικό τους πρόγραμμα (βλέπε ΔΕΗ).

Ειδικά πάντως στην περίπτωση της ΔΕΗ, η επιχείρηση κινδυνεύει να πέσει και αυτή θύμα της ταμειακής ασφυξίας του Δημοσίου, παρά το γεγονός ότι είναι εισηγμένη και βάσει της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου του περασμένου Απριλίου εξαιρείται, όπως και οι άλλες εισηγμένες, από τη δέσμευση των διαθεσίμων της.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η διοίκηση της ΔΕΗ πρόκειται αύριο να συζητήσει στο διοικητικό συμβούλιο την αξιοποίηση- δέσμευση των αποθεματικών επιχείρησης, ύψους 200-250 εκατ. ευρώ. Ανάλογο θέμα συζητήθηκε σύμφωνα με τις ίδιες πηγές και στο χθεσινό διοικητικό συμβούλιο της θυγατρικής της ΑΔΜΗΕ, τα διαθέσιμα του οποίου υπολογίζονται σε περίπου 100-120 εκατ. ευρώ. Απόφαση ωστόσο δεν ελήφθη.

Το θέμα αντικατοπτρίζει την κρισιμότητα της κατάστασης για τα ταμεία του Δημοσίου που έχουν στεγνώσει εντελώς, σε βαθμό να αναζητά κεφάλαια ακόμη και από τα λίγα διαθέσιμα μιας επιχείρησης όπως η ΔΕΗ όπου οι ανεξόφλητοι λογαριασμοί φτάνουν τα 1,88 δισ. ευρώ, οι επενδυτικές της δαπάνες το 1 δισ. ευρώ ετησίως, και οι δανειακές της υποχρεώσεις τα 4 δισ. ευρώ.

Συνδικαλιστικοί κύκλοι της επιχείρησης εξηγούν ότι εφόσον επαληθευτούν οι κυβερνητικές προθέσεις, θα τεθεί εν αμφιβόλω το ίδιο το επενδυτικό της πρόγραμμα.

Διότι μέχρι το τέλος Μαίου, δηλαδή εντός της εβδομάδας, η ΔΕΗ θα πρέπει να καταβάλει την προκαταβολή ύψους 200 εκατ. ευρώ για την μεγαλύτερη σχεδιαζόμενη νέα επένδυση, αυτήν της νέας της μονάδας στη Πτολεμαίδα, ύψους 1,3 δισ. ευρώ. Αν δεν καταβληθούν τα χρήματα κινδυνεύει να τιναχθεί στον αέρα η σύμβαση για τη κατασκευή του σταθμού, να χαθεί το δάνειο ύψους 700 εκατ. ευρώ που είχε εξασφαλίσει η προηγούμενη διοίκηση με την εγγύηση του Γερμανικού Δημοσίου για την κατασκευή του έργου, αλλά και τα ποσά που έχουν καταβληθεί σε μελέτες.

Η είδηση έχει προκαλέσει αναστάτωση τόσο εντός της ΔΕΗ, ενώ έχει θορυβήσει και τους μετόχους μειοψηφίας της επιχείρησης που φοβούνται ότι θα απαξιωθεί το επενδυτικό της πρόγραμμα. Σύμφωνα πάντως με τις πληροφορίες, για το θέμα της δέσμευσης των ταμειακών διαθεσίμων της ΔΕΗ δεν υπάρχει εισήγηση στο αυριανό Δ.Σ. Προκαλεί ωστόσο ερωτηματικά ο λόγος για τον οποίο συγκαταλέγεται στην ατζέντα του.

Μπροστά στο θόρυβο που έχει προκαλέσει η είδηση, πιθανότατα σήμερα η διοίκηση της ΔΕΗ να τοποθετηθεί και επισήμως για το θέμα. Είθισται άλλωστε μια ημέρα προν από ένα Δ.Σ. ο πρόεδρος της επιχείρησης να ενημερώνει τα μέλη του συμβουλίου αναλυτικότερα για τα θέματα που θα έρθουν προς συζήτηση.