Καθώς οι Ελληνες έχουν την ευκαιρία να ψηφίσουν για το οικονομικό τους μέλλον, έχει αρχίσει η κινδυνολογία. Οι ηγέτες της ΕΕ θα μιλήσουν απειλητικά για τις συνέπειες εξόδου από το ευρώ εάν η χώρα φύγει από τον δρόμο της δημοσιονομικής προσαρμογής. Θα γίνει αναφορά σε χρηματοπιστωτικό Αρμαγεδδώνα. Οπως συμβαίνει συνήθως, ένας από τους πιο καλούς τρόπους για να ξεχωρίσει κανείς το σινιάλο από τον θόρυβο είναι να ακολουθήσει το χρήμα.

Οι αριθμοί δείχνουν ότι οι Ελληνες ξέρουν πως η ευρωκρίση δεν έχει τελειώσει. Επίσημα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος δείχνουν ότι τα χρήματα που έφυγαν από τη χώρα στην αρχή της κρίσης δεν επέστρεψαν ποτέ πίσω.

Οταν γίνεται επιδρομή σε μια τράπεζα προσπαθεί κανείς να πάρει τα χρήματά του πριν από τον γείτονα, στην περίπτωση που το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα κλείσει τις πόρτες του. Οταν αντιμετωπίζει πρόβλημα ολόκληρη χώρα, ο κόσμος τρέχει να βγάλει έξω τα χρήματα πριν να επιβάλει η κυβέρνηση περιορισμούς στη διακίνηση κεφαλαίου που θα κλειδώσουν τα κεφάλαια μέσα στα σύνορα ή να αποφασίσει η κυβέρνηση να κατάσχει κάποια ή όλα από τα χρήματα αυτά.

Από το 2010 και έως τα μέσα του 2012 οι έλληνες καταθέτες απέσυραν από τις τράπεζες το 37% των μετρητών τους. Οι συνολικές καταθέσεις στις εγχώριες τράπεζες έχουν υποχωρήσει στα 165 δισ. ευρώ, περίπου 31% κάτω από τα υψηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί. Αυτό δείχνει ότι οι αποταμιευτές δεν έχουν ακόμη πειστεί ότι τα χρήματά τους είναι ασφαλή. Επομένως μια ένδειξη – κλειδί που πρέπει να παρακολουθούμε τους επόμενους μήνες, καθώς η νέα ελληνική κυβέρνηση θα διαπραγματεύεται με τους πιστωτές, είναι εάν θα αρχίσουν να φεύγουν ξανά καταθέσεις από το τραπεζικό σύστημα.

Η δεύτερη προς παρακολούθηση ένδειξη της αγοράς είναι η ψαλίδα μεταξύ των αποδόσεων των 3ετών ελληνικών κρατικών ομολόγων με τα 10ετή. Η ένδειξη αυτή προέβλεψε ότι θα αποτύγχανε η προσπάθεια του Πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά να εκλεγεί πρόεδρος. Η πτώση της κυβέρνησης και οι πρόωρες εκλογές οι οποίες φαίνεται ότι μπορεί να φέρουν στην εξουσία το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ, που τάσσεται κατά της λιτότητας και υπέρ της επαναδιαπραγμάτευσης του χρέους, έκανε τους επενδυτές να αυξήσουν ακόμη περισσότερο την ψαλίδα αυτή.

Το τρίτο βαρόμετρο του ελληνικού κινδύνου είναι το πιο απλό. Το κόστος ασφάλισης κρατικών ομολόγων (CDS) έναντι χρεοκοπίας της Ελλάδας έχει αυξηθεί σημαντικά.

Μέχρι τώρα η μετάδοση της κρίσης στην υπόλοιπη ευρωζώνη είναι μηδαμινή. Σε πρόσφατη δημοπρασία 10ετών ομολόγων η Ιταλία πέτυχε χαμηλά επιτόκια ρεκόρ 1,89%, πληρώνοντας λιγότερο από 2% για πρώτη φορά. Ακόμη και τα ομόλογα της Πορτογαλίας ακολούθησαν τη Δευτέρα θετική πορεία. Υπάρχει επομένως ο πειρασμός να δούμε όλη την κατάσταση ως ένα ελληνικό και όχι ευρωπαϊκό πρόβλημα.

Μην ξεγελιέστε όμως. Εάν η ΕΕ ακολουθήσει σκληρή γραμμή με τους νέους ηγέτες της Ελλάδας καθώς η χώρα προσπαθεί να επαναδιαπραγματευτεί διαγραφή χρέους, η προοπτική να φύγει η Ελλάδα από το ευρώ θα προκαλέσει ξανά αναταραχή στο ενιαίο νόμισμα. Οι επενδυτές θα ψηφίσουν με τα χαρτοφυλάκιά τους. Και ο καλύτερος οδηγός για να δει κανείς ποιο θα είναι το πιθανότερο αποτέλεσμα είναι να ακολουθήσει το χρήμα.

© Bloomberg News