Το Πεκίνο επιλέγει τον δρόμο της ευελιξίας

Πολλοί είναι ιδιαίτερα απαισιόδοξοι για τις προοπτικές ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας λόγω του μεγάλου χρέους, των υπερβολικών επενδύσεων, της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας και των αποκαλούμενων «πόλεων-φαντασμάτων» που δημιουργήθηκαν μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Ομως τα προβλήματα αυτά δεν είναι καινούργια. Εχουν επηρεάσει την οικονομία της χώρας από το 1978 και παρουσιάστηκαν και σε άλλες οικονομίες της Ανατολικής Ασίας που είχαν υψηλή ανάπτυξη - στην Ταϊβάν, στη Νότια Κορέα, ακόμη και στην Ιαπωνία. Πώς αυτές οι οικονομίες πέτυχαν να αναπτυχθούν τόσο πολύ και να ξεπεράσουν τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετώπισαν στην πορεία; Η απάντηση είναι απλή: με ευελιξία.

Η ευελιξία έχει χαρακτηρίσει τη σχέση μεταξύ των αγορών και της κυβέρνησης από τις μεταρρυθμίσεις του Ντενγκ Σιαοπίνγκ. Η δημοσιονομική αποκέντρωση στην Κίνα έχει συμβάλει στη δημιουργία τοπικού ανταγωνισμού και οικονομικού περιβάλλοντος που έχει τα μάτια στραμμένα στις αγορές. Αυτό το δυναμικό περιβάλλον αντικατοπτρίζεται και στις βιομηχανικές πολιτικές. Οι αγορές κινούν τις διαδικασίες βελτίωσης των επιχειρήσεων οδηγώντας στην ανάπτυξή τους.

Αλλη πηγή ευελιξίας είναι οι τοπικές κυβερνήσεις, που έχουν συμβάλει στη βελτίωση των υποδομών αποφέροντας αποδόσεις για τους επενδυτές. Επίσης οι τοπικές κυβερνήσεις έχουν δείξει ότι στηρίζουν την καινοτομία των θεσμών. Αυτό επιτρέπει να υπάρχει ευελιξία ώστε να αντιμετωπίζονται οι δομικές προκλήσεις σε τοπικό επίπεδο με τέτοιον τρόπο ώστε να μην παρεμποδίζεται η ανάπτυξη.

Επειτα από τρία χρόνια μείωσης του ρυθμού ανάπτυξης και αύξησης των χρεών η Κίνα βρίσκεται ξανά σε σταυροδρόμι. Ευτυχώς, φαίνεται ότι επιλέγει τον δρόμο της ευελιξίας και της προσαρμογής, καθώς εφαρμόζει φιλόδοξο σχέδιο μεταρρυθμίσεων το οποίο, όπως όλοι ελπίζουν, θα επιτρέψει στη χώρα να φτάσει πιο κοντά - και τελικά να το περάσει - στο όριο του υψηλού εισοδήματος.

Ο Ζανγκ Γιουν είναι καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου Οικονομικών Σπουδών της Κίνας στο Πανεπιστήμιο Fudan