Με μολύβι και χαρτί στο χέρι όλο και περισσότερες οικογένειες προσπαθούν να καλύψουν τα έξοδα και τις μηνιαίες οικονομικές υποχρεώσεις κάνοντας αναγκαστικά δραματικές μειώσεις ακόμη και σε είδη πρώτης ανάγκης.

Αυτό τουλάχιστον έδειξε η έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών 2013 που πραγματοποίησε η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) και δημοσίευσε πρόσφατα. Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία, η μέση μηνιαία δαπάνη μιας οικογένειας το 2013 για να καλύψει βασικές ανάγκες έφτασε τα 1.509,39 ευρώ και μειώθηκε κατά 127,71 ευρώ σε σχέση με το 2012.
Τα περισσότερα χρήματα της ελληνικής οικογένειας συνεχίζουν να πηγαίνουν (μειωμένα) στα είδη διατροφής, στη στέγαση αλλά και στις μεταφορές. Από την άλλη, μαχαίρι μπήκε στη διασκέδαση, στη διαμονή σε ξενοδοχεία, στις εξόδους σε εστιατόρια και ταβέρνες αλλά και στη βενζίνη. Ωστόσο, σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 2012, φαίνεται πως τα νοικοκυριά ακόμη και στα είδη διατροφής πέρυσι χρειάστηκε να κάνουν σημαντικές μειώσεις. Ετσι, αγόρασαν λιγότερα φρούτα, αναψυκτικά αλλά και ψάρια. Αντίθετα, τα ντουλάπια της κουζίνας γέμισαν με αλεύρι και δημητριακά, καφέ, κακάο και τσάι.

Η τετραμελής οικογένεια της Βίκυς Σκορδαλού είναι από τις τυχερές, αφού στο σπίτι συνεχίζουν να μπαίνουν δύο μισθοί (αν και μειωμένοι), ενός ιδιωτικού και ενός δημοσίου υπαλλήλου. Ωστόσο, με δύο μικρά παιδιά –το ένα σε παιδικό σταθμό και το άλλο στη Β’ Δημοτικού –τα έξοδα και οι υποχρεώσεις μόνο αυξάνονται. «Δεν μπορείς να στερήσεις από την οικογένεια και κυρίως από τα παιδιά το φαγητό. Δεν κάνουμε τα περιττά έξοδα που κάποτε μπορεί να κάναμε. Εχουμε γίνει πιο συνειδητοποιημένοι καταναλωτές».

Περικοπές. Εξηγεί ότι όπως κάθε οικογένεια έτσι και η δική της χρειάστηκε να κάνει περικοπές. «Δεν μπορούσαμε να μη στείλουμε τη μικρή μας στον παιδικό σταθμό –αφού σε δημόσιο δεν μπορούσαμε να την πάμε. Οι υπεύθυνοι του παιδικού, όμως, μείωσαν τις τιμές για τη φετινή χρονιά. Κάναμε περικοπές στα δικά μας ρούχα, στις εξόδους για φαγητό, στα δώρα».

Για περισσότερες από 700.000 οικογένειες ο χειμώνας που πέρασε ήταν ιδιαίτερα δύσκολος αφού δεν άναψαν τα καλοριφέρ στο σπίτι τους.

Συγκεκριμένα, οι οικογένειες που το 2013 χρησιμοποίησαν καλοριφέρ ως κύρια πηγή θέρμανσης μειώθηκαν κατά 31,3% συγκριτικά με το 2012, ενώ αυξήθηκαν και οι οικογένειες που σταμάτησαν να έχουν σταθερό τηλέφωνο ή κλειστούς χώρους στάθμευσης.

Παράλληλα, αυξήθηκε ο αριθμός των νοικοκυριών που διαθέτουν καταψύκτη στην κύρια κατοικία τους, γεγονός που ερμηνεύεται ως τρόπος των οικογενειών να κάνουν εξοικονόμηση. Αν μάλιστα γυρίσει κανείς τον χρόνο πίσω, θα διαπιστώσει ότι από τις αρχές της οικονομικής κρίσης, το 2009, μέχρι και πέρυσι οι μειώσεις και οι περιορισμοί που αναγκάστηκαν να κάνουν οι οικογένειες είναι πολύ μεγάλες.

Είναι ενδεικτικό ότι το 2009 τα νοικοκυριά έδιναν τον μήνα για είδη διατροφής 365,6 ευρώ, ενώ πέντε χρόνια αργότερα 307,33 ευρώ. Αντίστοιχα, για ξενοδοχεία και εστιατόρια έδιναν 228,18 ευρώ μηνιαίως ενώ το 2013 περιορίστηκαν σε 145,55 ευρώ.

Στην Ευρώπη. Τη στιγμή που οι οικογένειες στη χώρα μας αλλά και στη Βουλγαρία δαπανούν το μεγαλύτερο μερίδιο του μηνιαίου προϋπολογισμού τους στα είδη διατροφής, στη Γερμανία, στην Ισπανία και στη Νορβηγία οι υψηλότερες δαπάνες που καταγράφονται αφορούν τη στέγαση. Αντίθετα, για τις βρετανικές οικογένειες τα περισσότερα χρήματα φεύγουν στις μεταφορές.