Η επιστολή του Βαγγέλη Βενιζέλου στον μητροπολίτη Πειραιώς (λόγω του εκκλησιαστικού δέους που νιώθω, ας μου επιτραπεί να τον αποκαλώ σεβαστικά παππούλη) για τις υποχρεώσεις της χώρας έναντι του ευρωπαϊκού Δικαίου και της κουλτούρας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που χρειάζεται να προστατεύονται, ήταν, όντως, υπέρ το δέον αναλυτική και αποστομωτική. Προσωπικώς, έχω τη γνώμη ότι θα μπορούσε να λείπει η θεολογική τεκμηρίωση, καθόσον οι κανόνες των κοινωνιών δεν τίθενται από τους εκπροσώπους των θρησκειών αλλά από τους εκπροσώπους των λαών και τους θεσμούς που έχουν δημιουργηθεί στο πλαίσιο της λαϊκής θέσμισης των δυτικών δημοκρατιών και συνολικά της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Θα προτιμούσα, δηλαδή, ένα κορυφαίο πολιτικό στέλεχος να μιλάει για θέματα της πολιτείας ως κοσμικός –άλλωστε, όπως φάνηκε χθες, ούτε η Ιερά Σύνοδος κατανόησε τις θεολογικές ανησυχίες του.

Αλλά χαλάλι –διότι το απαντητικό κείμενο του κ. Βενιζέλου ήταν από τα κείμενα που χαίρεσαι να διαβάζεις. Αντιθέτως, η ανταπάντηση του παππούλη Πειραιώς, παρά την προσπάθεια που έκανε να ανταποκριθεί στο επίπεδο του συνομιλητή του, ακυρώνεται από ένα βασικό λάθος, το οποίο προφανώς οφείλεται στην άγνοια. Ζητώντας ο μητροπολίτης από την Πολιτεία να υποβάλει έφεση κατά της απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αγνοεί ότι η απόφαση του τμήματος Ευρείας Σύνθεσης του ΕΔΔΑ είναι τελεσίδικη και, κατά συνέπεια, η ελληνική Πολιτεία οφείλει να προχωρήσει στην εφαρμογή της, αλλιώς θα είναι αφερέγγυα ως προς τους βασικούς κανόνες τους οποίους έχει συνυπογράψει.

Αδύνατα είναι και τα χωρία σημαντικών προσωπικοτήτων που επικαλείται ο παππούλης –του Φρόιντ π.χ. ή του εγκληματολόγου Λομπρόζο, που πίστευε ότι τα εγκληματικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων είναι χαραγμένα στη μορφή τους. Η αποσπασματική χρήση τμημάτων από τις θέσεις σοφών δεν είναι επιχείρημα. Αντίθετα, η επίκληση των θέσεων του ΚΚΕ, για να ενισχύσει τα επιχειρήματά του, αποδεικνύει ότι οι δογματισμοί επικοινωνούν και συναντώνται, όταν το χρειάζονται.

Για τα δόγματα, άλλωστε, η πραγματικότητα δεν υπάρχει. Μερικές φορές μάλιστα σβήνεται με τραγικό τρόπο. Προσωπικώς, θυμάμαι με τρόμο μια συζήτηση που είχα με αξιωματούχο του καθεστώτος Ραμίζ Αλία, το 1990, την περίοδο που στη γειτονική Αλβανία γκρέμιζαν τα αγάλματα του καθεστώτος. Ρωτώντας τον για τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η χώρα, τον ρώτησα και για το AIDS. «Δεν έχει AIDS γιατί δεν έχουμε ομοφυλόφιλους», μου είπε. «Πώς είναι δυνατόν;», ψέλλισα. «Τους εκτελούμε», μου απάντησε ο συνομιλητής μου.

Συμπέρασμα: ευτυχώς, ζούμε στη Δύση, το κράτος είναι κοσμικό και η Ευρωπαϊκή Ενωση στηρίζει το δικαίωμα στη διαφορά. Κι εμείς πρέπει να εναρμονιστούμε με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.