Μια προσευχή για τον Μαντέλα

Μια εβδομάδα προσευχής και απόδοσης τιμών στον Νέλσον Μαντέλα, που πέθανε την Πέμπτη σε ηλικία 95 ετών, άρχισε από χθες στη Νότια Αφρική, ενώ δεκάδες επίσημοι από το εξωτερικό –ηγέτες, διπλωμάτες, αστέρες της σόουμπιζ και επιχειρηματίες –αρχίζουν να καταφτάνουν στη χώρα για να παραστούν στην κηδεία του Μαντίμπα, που αναμένεται να είναι μια από τις μεγαλύτερες που έχουν διοργανωθεί τις τελευταίες δεκαετίες

Μεταξύ αυτών ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, οι προκάτοχοί του Τζορτζ Μπους, Μπιλ Κλίντον και Τζίμι Κάρτερ, η πρόεδρος της Βραζιλίας Ντίλμα Ρουσέφ, ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, ο γ.γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν και πολλοί άλλοι, γεγονός που ήδη δημιουργεί πονοκεφάλους για την ασφάλεια στη νοτιοαφρικανική αστυνομία.

Χιλιάδες νοτιοαφρικανοί χθες συγκεντρώθηκαν σε εκκλησίες για να προσευχηθούν για την ψυχή του Μαντέλα, ενώ ειδική τελετή έγινε στη μεγαλύτερη καθολική εκκλησία της χώρας, στο Σοβέτο που είχε βρεθεί στο επίκεντρο της εξέγερσης του 1976 εναντίον του απαρτχάιντ. Σε μια άλλη τελετή στο Γιοχάνεσμπουργκ παρέστησαν η πρώην σύζυγός του Γουίνι, ένας από τους εγγονούς του ο Μάντλα και ο πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Τζέικομπ Ζούμα, ο οποίος κάλεσε όλους τους πολίτες «να προσευχηθούμε για τον Μαντέλα αλλά και για να μην ξεχάσουμε τις αξίες για τις οποίες αγωνίστηκε».

Επιμνημόσυνη δέηση για τον πρώτο μαύρο πρόεδρο της Νότιας Αφρικής θα τελεστεί αύριο σε στάδιο του Γιοχάνεσμπουργκ το οποίο μπορεί να φιλοξενήσει 95.000 άτομα. Η σορός του Μαντέλα δεν θα βρίσκεται στο στάδιο, αλλά θα τεθεί σε προσκύνημα στο κτίριο όπου στεγάζεται η κυβέρνηση στην Πρετόρια από την Τετάρτη έως την Παρασκευή, ενώ η ταφή θα γίνει την Κυριακή στη γενέτειρά του, το χωριό Κούνου. Παρότι η προετοιμασία για την κηδεία του είχε αρχίσει τους τελευταίους μήνες, όσο επιδεινωνόταν η κατάσταση της υγείας του, ακόμα δεν είναι ξεκάθαρο εάν οι ξένοι επίσημοι –την Ελλάδα θα εκπροσωπήσει ο υπουργός Αμυνας Δ. Αβραμόπουλος –πρόκειται να παραστούν στην αυριανή τελετή ή στην ταφή της Κυριακής. Σήμερα πάντως, θα πραγματοποιηθούν ειδικές σύνοδοι των δυο νομοθετικών σωμάτων της χώρας προς τιμήν του βραβευμένου με Νομπέλ Ειρήνης, Μαντέλα.

Ενας στενός φίλος του Μαντέλα, ο βουλευτής Μπαντού Χολομίσα, μίλησε για τις τελευταίες στιγμές του νοτιοαφρικανού ηγέτη, στο σπίτι του στο Γιοχάνεσμπουργκ. «Ηταν όλοι εκεί γύρω του, η σύζυγός του, η πρώην σύζυγός του, τα παιδιά, τα εγγόνια του». Σύμφωνα με ανακοίνωση ο Μαντέλα ανέπνεε χωρίς μηχανική υποστήριξη τις τελευταίες του ώρες. Παρόντες ήταν, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Σάντεϊ Τάιμς», γέροντες από τη φυλή Σόζα στην οποία ανήκε, που προσπάθησαν με παραδοσιακή τελετή να διευκολύνουν το πνεύμα του να περάσει στον άλλο κόσμο. «Στην κουλτούρα των Σόζα μιλάμε στον νεκρό αφότου αφήσει την τελευταία του πνοή», εξήγησε ο Νταλουντούμο Μτιράρα, γιος του βασιλέα της φυλής του Μαντέλα. «Λέμε στο πνεύμα που κατευθύνεται ώστε να συναντήσει εν ειρήνη τα πνεύματα των προγόνων του». Ο ίδιος ο νοτιοαφρικανός ηγέτης επέλεξε τον τόπο ταφής του –σε έναν λόφο κοντά στο σπίτι όπου γεννήθηκε, εκεί που ως παιδί φρόντιζε ένα κοπάδι με αγελάδες.

Στην πρώτη της ανακοίνωση, το Σάββατο, η οικογένειά του ανέφερε ότι «χάσαμε έναν μεγάλο άνδρα. Το πνεύμα του παραμένει. Ως οικογένεια δεσμευόμαστε να διατηρήσουμε τις αξίες με τις οποίες έζησε και για τις οποίες ήταν έτοιμος να θυσιαστεί».

ΚΑΥΓΑΔΕΣ. Ο Νέλσον Μαντέλα μπορεί να έφερε την αρμονία στη χώρα, όχι όμως και στην οικογένειά του. Παντρεύτηκε τρεις φορές, απέκτησε έξι παιδιά, 17 εγγόνια και 14 δισέγγονα, ενώ τουλάχιστον δυο γυναίκες ισχυρίζονται ότι ήταν ο πατέρας τους. Ολοι αυτοί συγκρούονται μεταξύ τους εδώ και αρκετά χρόνια. Η πρώτη του γυναίκα Εβελιν κατηγόρησε τη δεύτερη Γουίνι ότι της είχε κόψει τη διατροφή για τα σχολεία των παιδιών της. Κάποια από τα παιδιά του Μαντέλα έχουν μηνύσει φίλους του, όπως ο έλληνας δικηγόρος του Τζορτζ Μπίζος για τον έλεγχο του οικογενειακού καταπιστεύματος. Επειδή ο Μαντέλα είχε μόνο ένα σπίτι, οι απόγονοί του ερίζουν για διάφορα αντικείμενα, όπως καλλιτεχνήματα που έφεραν το αποτύπωμα της παλάμης του. Τώρα μαλώνουν ήδη για το ποιος θα πάρει τα έσοδα από τις επισκέψεις τουριστών στο σπίτι του στο Κούνου ή το μουσείο του στο Σοβέτο. Ενα από τα εγγόνια του μάλιστα κυκλοφόρησε ένα κρασί με το όνομα «Μαντέλα» πριν από πέντε χρόνια στα 90ά γενέθλιά του, ενώ δύο εγγονές του έβγαλαν τη σειρά ρούχων «Ο μακρύς δρόμος προς την ελευθερία» προκαλώντας την αντίδραση πολλών συγγενών τους.

Τουλάχιστον 2.500 δημοσιογράφοι έχουν διαπιστευθεί για την κάλυψη του δεκαήμερου πένθους. Για να φιλοξενήσουν τους ξένους ηγέτες, τις συνοδείες τους και τους άλλους διασήμους που καταφθάνουν, όλα τα ξενοδοχεία και οι εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων στην Πρετόρια και το Γιοχάνεσμπουργκ έχουν αποκλείσει αυτή την εβδομάδες τους ταξιδιωτικούς πράκτορες.

Διπλωματικό παρασκήνιο

Η κηδεία του Μαντέλα πιστεύεται ότι θα είναι η μεγαλύτερη έπειτα από εκείνη του Ουίνστον Τσόρτσιλ το 1965 και ήδη θεωρείται «μεγάλη διπλωματική πρόκληση», καθώς θα βρεθούν δίπλα δίπλα ηγέτες χωρών που βρίσκονται σε αντιπαράθεση, ενώ υπάρχουν ανησυχίες όσον αφορά την ασφάλεια, καθώς μαζί με τους επισήμους, εκατομμύρια πολίτες θα βρίσκονται στους δρόμους