Επί δεκαετίες, οι Ευρωπαίοι αγωνιούσαν για την ισχύ και τον ρόλο της Γερμανίας –πρόκειται για το αποκαλούμενο «γερμανικό ζήτημα» –καθώς η σημασία της χώρας για την ευρωπαϊκή σταθερότητα και ευημερία ήταν ανέκαθεν ιδιαίτερα σημαντική. Σήμερα όμως οι Ευρωπαίοι ανησυχούν περισσότερο για το «γαλλικό ζήτημα», το οποίο τίθεται ως εξής: μπορεί η σοσιαλιστική κυβέρνηση του Προέδρου Φρανσουά Ολάντ να αλλάξει την πτωτική πορεία της Γαλλίας και να αποτρέψει τη μετατόπισή της σε μια κατώτερη βαθμίδα της ευρωπαϊκής ιεραρχίας; Μπορεί ένα κοινωνικό και δημοκρατικό σύστημα το οποίο για δεκαετίες υπερηφανευόταν ότι αποτελούσε μοντέλο για την παροχή υψηλού και σταθερού επιπέδου ζωής για τους πολίτες του να αντιμετωπίσει τον συνδυασμό της παγκοσμιοποίησης, της γήρανσης του πληθυσμού και των οικονομικών κρίσεων των τελευταίων ετών;

Οσοι βρίσκονται κοντά στον Φρανσουά Ολάντ ισχυρίζονται ότι γνωρίζει πολύ καλά τι πρέπει να κάνει για να μειώσει τις κρατικές δαπάνες και να αλλάξει τους κανονισμούς που επιβραδύνουν την οικονομία. Αυτό όμως που φαίνεται πως δεν υπάρχει είναι η βούληση. Οι σύμμαχοι της Γαλλίας, ιδιαίτερα η Γερμανία, φοβούνται πως ο Φρανσουά Ολάντ είναι πιθανό να στερείται την απαραίτητη πολιτική τόλμη για να αντιμετωπίσει τους συμμάχους στη χώρα του και να προβεί στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Η μεταρρύθμιση μιας χώρας είναι δύσκολη υπόθεση. Στην περίπτωση της Γαλλίας, η πρόκληση είναι ιδιαίτερα μεγάλη εξαιτίας της αυταρέσκειας των Γάλλων και της αντίληψης που έχουν σχηματίσει για το έθνος τους ως ηγέτη της Ευρώπης και παγκόσμιας υπερδύναμης, αλλά και διότι η ζωή στη χώρα ήταν και εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα άνετη. Παράλληλα η ημέρα του απολογισμού μοιάζει να είναι ακόμα μακριά, ιδιαίτερα για τα μικρά αλλά πανίσχυρα συνδικάτα της χώρας.

Οι Γάλλοι είναι δικαιολογημένα υπερήφανοι για το κοινωνικό μοντέλο τους. Η ιατρική περίθαλψη και οι συντάξεις είναι ικανοποιητικές, πολλοί συνταξιοδοτούνται πριν από το 60ό έτος της ηλικίας τους ή και νωρίτερα, 5 – 6 εβδομάδες καλοκαιρινές διακοπές αποτελούν τον κανόνα, όσοι είναι εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης δουλεύουν 35 ώρες την εβδομάδα, ενώ η νομοθεσία τους προστατεύει από απολύσεις.

Ωστόσο, στο εσωτερικό μιας περισσότερο ανταγωνιστικής παγκόσμιας οικονομίας, το ερώτημα δεν είναι κατά πόσον το γαλλικό κοινωνικό μοντέλο είναι ικανοποιητικό, αλλά αν οι Γάλλοι έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν να το χρηματοδοτούν. Με βάση τις τάσεις που επικρατούν, η απάντηση είναι ξεκάθαρα όχι τουλάχιστον αν δεν πραγματοποιηθούν σημαντικές δομικές μεταρρυθμίσεις –στις συντάξεις, στη φορολογία, στα κοινωνικά επιδόματα, στις εργασιακές σχέσεις αλλά και στις προσδοκίες των Γάλλων γενικώς.

Οι Σοσιαλιστές έχουν μετατραπεί σε συντηρητικό κόμμα, τα μέλη του οποίου προσπαθούν απεγνωσμένα να διατηρήσουν τις κατακτήσεις του παρελθόντος. Πολλοί θεωρούν πως η Γαλλία θα ήταν μια χαρά αν ο υπόλοιπος κόσμος εξαφανιζόταν ή αν, έστω, δούλευε λίγο λιγότερο. Ολοι όμως κατανοούν ότι αν δεν γίνουν δομικές αλλαγές στην οικονομία, το όποιο κέρδος θα είναι περιορισμένης διάρκειας. Και οι προειδοποιητικές ενδείξεις είναι πολλές: η ανεργία, ιδιαίτερα η ανεργία μεταξύ των νέων έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ, η ανάπτυξη σε σύγκριση με την ανάπτυξη στη Γερμανία, στη Βρετανία, στις ΗΠΑ ή στην Ασίας είναι σχετικά μικρή ενώ οι κρατικές δαπάνες αντιστοιχούν σχεδόν στο 57% του ΑΕΠ της χώρας.

Ο Steven Erlanger είναι απεστελμένος των NYT στο Παρίσι

Τελευταία Νέα