Αυτό πρέπει να ήταν ένα από τα βαρετά καλοκαίρια στη ζωή του Αρνό Λεπαρμαντιέ. Ενα καλοκαίρι πλήξης και ανίας που κύλησε αργά και αδιάφορα. Δεν συνέβη κάτι για να μας κόψει την ανάσα, τίποτε δεν διασάλευσε την ηρεμία της αδρεναλίνης μας. Ο γάλλος αρθρογράφος απαριθμεί στη Monde τους εφιάλτες που δεν ζήσαμε φέτος, σαν να νοσταλγεί το καλοκαίρι του ’11 ή του ’12: η Ελλάδα δεν έφτασε στο χείλος της χρεοκοπίας και στην Ιταλία δεν επιτέθηκε ούτε ένας κερδοσκόπος. Σαν να μην έφταναν αυτά, η υποβάθμιση της γαλλικής οικονομίας από τον οίκο Fitch πέρασε σχεδόν απαρατήρητη. Η Γαλλία έχασε τα τρία της «Α» κι αυτή η εξορία από το κλαμπ των αριστούχων δεν συγκίνησε απολύτως κανέναν.

Αντιθέτως, εδώ κι έναν χρόνο τα χρηματιστήρια της Φρανκφούρτης, του Παρισιού, του Μιλάνου και της Μαδρίτης πετάνε. Τι συνέβη; Ενα λόγος είναι ότι οι BRICs χάνουν τη λάμψη τους. Οι κρίσεις στη Βραζιλία, την Ινδία και την Τουρκία οδήγησαν στον επαναπατρισμό των ευρωπαϊκών κεφαλαίων. Η Ευρώπη μοιάζει και πάλι με εκείνη τη μεταπολεμική ήπειρο που προσέφερε ηρεμία και ασφάλεια. Γι’ αυτή την επιστροφή στο παρελθόν χρειάστηκε μια επώδυνη θεραπεία, που όμως αποδείχθηκε αποτελεσματική. Τα εξωτερικά ελλείμματα της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, που έφταναν το 8% του ΑΕΠ το 2009, σήμερα έχουν σχεδόν εξαφανιστεί.

Αν πιστέψει κανείς τον Λεπαρμαντιέ, η ευρωπαϊκή αδράνεια και η γενική απροθυμία μπορεί τελικά να είναι και μύθος. Οι Ευρωπαίοι, υπενθυμίζει, διόρθωσαν τις ατέλειες της Συνθήκης του Μάαστριχτ, ενίσχυσαν το Σύμφωνο Σταθερότητας, επιτηρούν τις δημοσιονομικές ανισορροπίες, θωρακίζονται απέναντι σε νέες φούσκες, είτε αφορούν την αγορά ακινήτων είτε τα πιστωτικά ιδρύματα. Και παράλληλα οικοδομούν μια τραπεζική ένωση ώστε να μη χρειαστεί ξανά να διαλυθεί ένα ολόκληρο κράτος για να χρηματοδοτήσει το χρεοκοπημένο τραπεζικό του σύστημα.

Επιτέλους μπορούμε να το πούμε: η κρίση τελείωσε. Το ευρώ νίκησε. Εμεινε ζωντανό, επειδή δήλωσαν την πίστη τους σε αυτό οι ηγεσίες και οι λαοί της Ευρώπης. Αν θέλεις να βλέπεις το ποτήρι μισογεμάτο, τίποτε δεν σε σταματάει. Μπορεί η ανεργία να έχει φτάσει στα ύψη, λέει ο αρθρογράφος της γαλλικής εφημερίδας, αλλά τα ποσοστά φαίνεται να έχουν πιάσει ταβάνι. Το φθινόπωρο βέβαια αλλάζει ο καιρός. Αλλά δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Δεν πρόκειται να μας καταπιεί η φουρτούνα, στα αυτιά μας θα φτάσει μόνο ο παφλασμός των κυμάτων.

Αν ο Αρνό Λεπαρμαντιέ σταματούσε σε αυτό το σημείο, θα ήταν σαν να περιέγραφε ένα όνειρο καλοκαιρινής νύχτας. Δεν ξεχνάει, όμως, ότι το χρέος αυξάνεται, ότι η ανταγωνιστικότητα δεν ενισχύεται. Ναι, η κρίση τελείωσε. Η ευημερία, όμως, είναι ακόμη μακριά.