«Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων /

τα λόγια μας,

σπέρνονται γεννιούνται

σαν τα βρέφη».

Γιώργος Σεφέρης,

«Ο γυρισμός του ξενιτεμένου»

Μέσα στις τόσες ήττες, τους λαϊκισμούς, τις προσωπικές πικρίες, τις παλινδρομήσεις, κάτι αλλάζει. Μια νέα επιτυχία της ΕΛ.ΑΣ. πάει κόντρα στο ρεύμα. Η άλλοτε μισητή υπηρεσία και ο Δένδιας δίνουν την αίσθηση ότι στο μπάχαλο κάτι λειτουργεί. Ακόμη και τώρα που τα προβλήματα είναι πολύ μεγαλύτερα από την εποχή που η Αστυνομία είχε ως κύριο έργο τις πολιτικές διώξεις και η Γενική Ασφάλεια της χούντας τους βασανισμούς. Βλέπετε τότε δεν υπήρχε εγκληματικότητα, μαφιόζικη οργάνωση, μετανάστευση που επιτηδείως ενοχοποιείται και διάλυση του οικονομικού ιστού της πρωτεύουσας από μολότοφ και καπνογόνα. Η άποψη αυτή επιβεβαιώνεται και από τις δημοσκοπήσεις. Κάτι έχει αλλάξει στην ΕΛ.ΑΣ. Αλλά τι έχει συμβεί στην υπηρεσία αυτή, παρά τις περικοπές; Τι διαφέρει στο σύστημα Αστυνομία, που εμφανίζεται να βαδίζει κόντρα στην εικόνα της διάλυσης και της αναποτελεσματικότητας;

Δεν μπορεί, κάποια στοιχεία πρέπει να λειτούργησαν στη θετική αυτή αξιολόγηση. Κι αυτά πρέπει να έχουν βάθος χρόνου. Γιατί ένας Δένδιας δεν φέρνει την άνοιξη. Εντόπισα λοιπόν ένα βασικό στοιχείο. Τη συνέχεια. Σε αντίθεση με την πλειονότητα των δημόσιων υπηρεσιών, οι υπουργοί που πέρασαν φαίνεται ότι δεν επιδόθηκαν στο προσφιλές άθλημα του ράβε – ξήλωνε. Είναι γνωστό ακόμη και στην τρόικα πλέον ότι κάθε νέος υπουργός συμπεριφέρεται κατά τεκμήριο σαν μεσσίας. Ο,τι έχει χτίσει ο προκάτοχός του το γκρεμίζει, αν μπορεί, συνεχίζοντας ωστόσο να παράγει νόμους, διατάξεις και εγκυκλίους χωρίς μπούσουλα, χωρίς στρατηγική. Για να είμαι δίκαιος, υπήρξαν και εξαιρέσεις. Στα δημόσια έργα με τη διαδοχική παρουσία του Μάνου, του Λαλιώτη και του Σουφλιά. Στη δημιουργία των ΚΕΠ με τη συνέχεια του Μπένου, της Βάσως Παπανδρέου και του Αλέκου Παπαδόπουλου. Αλλά αυτό δεν είναι ο κανόνας.

Στην Αστυνομία τα πράγματα είναι διαφορετικά. Κάθε επόμενος υπουργός –ακόμη και αντιπαθείς σε εμένα κύριοι –σεβάστηκαν το πετυχημένο παρελθόν και έβαλαν ένα λιθαράκι για ακόμη μία βελτίωση. Ο Χρυσοχοΐδης, π.χ., επέβαλε την αξιοκρατία –πάντα στο μέτρο του δυνατού –και την αξιοποίηση των τεχνικών που έφεραν υπηρεσίες όπως η Σκότλαντ Γιαρντ, χωρίς να φοβηθεί τις κατηγορίες των αδαών περί εξάρτησης ή προδοσίας. Ο Παπουτσής έχτισε τη σχέση μας με την ευρωπαϊκή διάσταση της ασφάλειας (Frontex, κοινοτικά προγράμματα) και συνέβαλε στην αντιμετώπιση του οικονομικού εγκλήματος. Και ο Δένδιας συνέχισε αποφασιστικά την προσπάθεια να μπει τάξη στο χάος της παράνομης μετανάστευσης και στην επιβολή του δόγματος της μηδενικής ανοχής σε παραβατικές συμπεριφορές.

Εντάξει, ξέρω ότι έχουν γίνει πολλά ακόμη και από τους υπουργούς που ανέφερα και από άλλους που δεν ανέφερα. Δεν με ενδιαφέρει όμως να κάνω κάποια μελέτη για το ζήτημα, αλλά να επισημάνω την αρχική ιδέα: η συνέχεια στη Διοίκηση είναι η βασική προϋπόθεση επιτυχίας, και αυτό γιατί η επιτυχία χρειάζεται χρόνο που ξεπερνάει μια κυβερνητική θητεία. Οταν εγκαταστάθηκε στη χώρα μας η τρόικα, είχα μια συνάντηση ιδιωτικής φύσεως με κοινοτικό αξιωματούχο. Είχε συναντήσει τους περισσότερους υπουργούς. Τον ρώτησα ποια κατά τη γνώμη του είναι η βασική αιτία της κακοδαιμονίας μας. Η απάντηση δεν με εξέπληξε. Ο άνθρωπος μετέφερε ό,τι είχε ακούσει: για όλα φταίνε οι δημόσιοι υπάλληλοι. Του απάντησα ότι κάνει λάθος. Οι υπάλληλοι εδώ δεν είναι κατώτερης ποιότητας από τους συμπατριώτες του. Την κύρια ευθύνη για την κατάντια της διοίκησης την έχουν τα πολιτικά στελέχη. Που διαπερνώνται πατόκορφα (με εξαιρέσεις πάντα) από οίηση, άγνοια και ανασφάλεια. Απόδειξη η λειτουργία της Αστυνομίας, για την οποία οι φωστήρες της τρόικας ήλθαν, είδαν και απήλθαν χωρίς παρατηρήσεις. Βέβαια εδώ εφαρμόστηκε το δόγμα της συνέχειας. Πόσες άλλες υπηρεσίες είχαν αυτή την τύχη; Εύκολα μπορούμε να τις διακρίνουμε και μάλιστα χωρίς μελέτες του ΟΟΣΑ ή των γάλλων συνομιλητών του κ. Μανιτάκη και άλλων υπουργών, αρμοδίων για τη δημόσια διοίκηση.

Σχετικά με το θέμα είχα ακόμη μια φλασιά. Πόσο ρηχές και ανούσιες μου φαίνονται οι δομικές αντιπολιτεύσεις ακόμη και εχεφρόνων στελεχών. Πόσο αυτοκαταστροφικές μου μοιάζουν λύσεις ανατρεπτικές που αρθρώνουν επαναστάτες με αιτία ή χωρίς. Και πόσο καλύτερα θα ήταν τα πράγματα και οι προοπτικές αν οι στίχοι του Σεφέρη στοίχειωναν τη δράση τους. Μου έρχεται στον νου ο τίτλος του βιβλίου του Πολ Βάτσλαβικ, «Οταν η λύση γίνεται πρόβλημα». Αυτό το τελευταίο ας το μελετήσουν εθνικιστές, μαρξιστές ή απλοί πολιτευτές, πριν αναλάβουν την εξουσία τους και πριν απογοητεύσουν φρικτά τους οπαδούς και τους ψηφοφόρους τους.