Παρθενογένεση του νέου στην πολιτική δεν υπάρχει παρά μόνο έπειτα από επανάσταση, όπου το κοινωνικό, οικονομικό, πολιτικό εποικοδόμημα διαλύεται. Ολα ξεκινούν από την αρχή (reboot). Στη χώρα μας αυτό το «νέο» είναι τελευταία πολύ a la mode. Λέγεται ότι θα γεννηθεί μετά την «επανάσταση» του ΣΥΡΙΖΑ ή στο βάθος του χρόνου μετά τον όποιας μορφής φασισμό που πλασάρεται σαν νέα, αντισυστημική επαναστατική λύση, κόντρα στο συμβατικό, σάπιο, παλιό. Βέβαια, το τίμημα που θα πληρώσει η κοινωνία για τη γένεση αυτού του «νέου» θα είναι τεράστιο. Στην ουσία θα γυρίσει η χώρα σε μεταπολεμικές συνθήκες. Ο διχασμός συνήθως συνοδεύει τέτοια εγχειρήματα. Ηδη είναι έκδηλα παρών στη σκέψη και στον λόγο των επίδοξων «επαναστατών».

Σε μια σύγχρονη, δημοκρατική κοινωνία το νέο γεννιέται ως μια επώδυνη διαδικασία εκσυγχρονισμού των πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών δομών, εμπλουτισμού τους από νεωτερικές, δημιουργικές κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις (restart). Στην ουσία, η ιστορία των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων, ιδιαίτερα των μεγάλων, είναι η ιστορία της εξέλιξης, της ανανέωσης, του εκσυγχρονισμού τους. Αυτό το νέο δημιουργείται με υπολογίσιμες και κοινωνικά ανεκτές θυσίες και καθορίζεται καίρια από την πειστική διεκδίκηση των νέων δυνάμεων που θα προτάξουν αληθινά φρέσκες ιδέες και όχι εύκολες, έτοιμες ιδεοληψίες ή ευφυολογήματα του παρελθόντος. Αυτό το νέο σημαίνει αλλαγή νοοτροπιών, μια νέα συλλογικότητα, ενσυνείδητη και έμπρακτη υποστήριξη από τους παλαιούς της ανάδειξης και προώθησης των νέων. Ετσι ελπίζω να γίνει και στη χώρα μας. Δίχως «επαναστατικούς» διχασμούς που οδηγούν σε ένα νέο, χειρότερο από το παλιό (η Ιστορία αυτό διδάσκει). Εξάλλου, η ίδια η φύση λειτουργεί έτσι. Στις μεγάλες αλλαγές του περιβάλλοντος τα είδη που δεν προσαρμόζονται, που δεν εξελίσσονται, πεθαίνουν. Αυτά που επιβιώνουν εμπλουτίζονται με νέα όργανα και μέλη, τα οποία βοηθούν στην προσαρμογή, στην επιβίωση. Η δαρβινική θεωρία της εξέλιξης αμφισβητείται σήμερα από ανόητους και από θρησκόληπτους, οι οποίοι μέσα στην «απολυτότητά» τους αρνούνται να αποδεχθούν τη βιοϊστορική αλήθεια, προτάσσοντας πάλι τη θεωρία της παρθενογένεσης! Οι απόλυτες αυτές θεωρίες του κόκκινου, του μαύρου ολοκληρωτισμού πληρώθηκαν στο παρελθόν με τόνους αίματος. Οι κοινωνίες που δέχθηκαν αυτόν τον απλοϊκό, τον εύκολο, τον απόλυτα «θρησκόληπτο» τρόπο σκέψης έδωσαν μακροχρόνιους αγώνες για να επανακτήσουν τη δημοκρατική τους λειτουργία.

Η απελπισία, η αγωνία για το μέλλον οδηγεί πολλούς σήμερα στην αναζήτηση σωτήρων που θα φέρουν το νέο (ακούγονται διάφορα ονόματα, μερικά σημαντικά, άλλα επικίνδυνα), που θα απαλλάξουν την κοινωνία από το σάπιο παλιό εν συνόλω. Μας τελείωσαν όμως οι σωτήρες, τους είχαμε με το τσουβάλι, τους δοκιμάσαμε, τους χορτάσαμε. Η χώρα χρειάζεται μια νέα συλλογικότητα, ένα νέο αφήγημα του Εμείς. Το Εγώ των σωτήρων το ζήσαμε στο πετσί μας. Αλλοι, καλοπροαίρετα αφελείς, επικίνδυνα απλοϊκοί στη σκέψη, πιστεύουν ότι το νέο θα βγει από παρθενογένεση, από τα ερείπια. Καθαρές σκέψεις, σχεδόν ηρωικές! Θα πρέπει όμως να μας πουν και ποιο θα είναι το τίμημα που πρέπει να πληρώσουμε για τη διαδικασία της παρθενογένεσης. Σε αίμα, σε ανεπιστρεπτί χαμένα χρόνια. Κάποιοι άλλοι λένε ότι στις μεθεπόμενες εκλογές θα είμαστε σοφότεροι και τότε θα δημιουργήσουμε το νέο. Μερικοί όμως αυτό το νέο δεν θα το δουν ποτέ. Ανευθυνότητες που δεν κοστίζουν τίποτα στους εμπνευστές τους. Τη νύφη θα την πληρώσουν άλλοι, αυτοί που συνήθως δεν έχουν λόγο.

Μερικοί λέμε ότι αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένα νέο μείγμα, στο οποίο τα άξια στοιχεία του παρελθόντος θα αναμειχθούν με μεγάλη ποσότητα του νέου. ΤΩΡΑ! Δύσκολο, αλλά εφικτό. Πιστεύουμε στην επίπονη αλλά δημιουργική αναζήτηση μιας νέας συλλογικότητας κορυφής και βάσης. Αρκεί το Εγώ του παλιού να υποκλιθεί με γενναιοδωρία και αξιοπρέπεια στο Εμείς του νέου.

Ο Αχιλλέας Γραβάνης είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης

Τελευταία Νέα