Πριν από λίγο καιρό, μιλώντας με αφορμή τα εβδομήντα χρόνια από τον εκτοπισμό των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, ο Πρωθυπουργός δήλωσε ότι «ο αντιρατσισμός είναι γραμμένος στο ελληνικό DNA». Χθες, σχολιάζοντας την εγκληματική επίθεση εναντίον των μεταναστών εργατών στη Νέα Μανωλάδα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος υποστήριξε ότι «η πρωτοφανής και επονείδιστη αυτή ενέργεια είναι ξένη προς τα ήθη των Ελλήνων». Μυστήριος λαός τελικά αυτοί οι Ελληνες. Είμαστε εξ ορισμού καλοί, και όποιος ξεφεύγει από αυτόν τον ορισμό μάλλον δεν θα έπρεπε να αποκαλείται Ελληνας.

Ενα ανάλογο επιχείρημα έχει χρησιμοποιηθεί και σε σχέση με τη Χρυσή Αυγή. Δεν φταίνε οι Ελληνες για την εκτόξευση των νεοναζί, φταίει η κρίση που τους οδηγεί σε επιλογές ξένες προς το «DNA» τους και τα «ήθη» τους. Δεν είναι Ελληνες αυτοί που ξυλοκοπούν μετανάστες, ρίχνουν χαστούκια και ουρούν έξω από κανάλια, είναι ένα μεταλλαγμένο είδος που δημιουργήθηκε στο Βερολίνο και μεταφέρθηκε σκοπίμως στην Ελλάδα για να μολύνει τον περιούσιο λαό της.

Αυτός ο μύθος μπορεί να μας κολακεύει και να καλλιεργεί το σύνδρομο ανωτερότητας που πάντα μας διακατείχε («όταν εμείς κτίζαμε Παρθενώνες, αυτοί έτρωγαν βελανίδια»), αλλά δεν παύει να είναι μύθος. Ελληνας είναι ο ιδιοκτήτης της φυτείας στη Νέα Μανωλάδα που έχει εμπλακεί επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια σε ρατσιστικές ενέργειες εναντίον ξένων. Ελληνες είναι οι μπράβοι που έσερναν τον περασμένο Αύγουστο με το αυτοκίνητό τους έναν απλήρωτο αιγύπτιο εργαζόμενο στον κεντρικό δρόμο της πόλης (σίγουροι ότι δεν θα υποστούν καμιά κύρωση), Ελληνες οι κάτοικοι που παρακολουθούσαν τη σκηνή χωρίς να αντιδράσουν (οι περισσότεροι φοβόνταν, άλλοι αδιαφορούσαν, κάποιοι μπορεί και να επιδοκίμαζαν), Ελληνες οι αστυνομικοί που άφησαν τους δράστες να αλωνίζουν ανενόχλητοι και να επαναλαμβάνουν τις προκλήσεις τους, Ελληνες και όλοι εμείς οι δημοσιογράφοι που δεν φωνάξαμε, δεν απαιτήσαμε, δεν επιμείναμε να αποδοθεί δικαιοσύνη. Το ελληνικό κράτος, όχι το γερμανικό, αδιαφορεί εδώ και χρόνια για αυτή την κατάσταση. Μου είναι ειλικρινά ακατανόητη η φράση «Φραουλάιν Μέρκελ» που γράφτηκε χθες σε μια εφημερίδα.

Δεν είμαστε χειρότερος λαός από τους άλλους. Δεν είμαστε όμως και καλύτερος. Η κρίση έβγαλε στην επιφάνεια διόλου κολακευτικά χαρακτηριστικά που υπήρχαν ήδη σε λανθάνουσα κατάσταση σε ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού, όπως ο εγωισμός, η ξενοφοβία, ο ρατσισμός, η ανθρωποφαγία. Οπως ανέδειξε και αισθήματα αλληλεγγύης, ανιδιοτέλειας, αυτοθυσίας. Είναι περιττό λοιπόν να καταφεύγουμε σε φιλοσοφικά και ψυχαναλυτικά σχήματα για να περιγράψουμε ενέργειες που ούτε ανεξήγητες είναι ούτε πρωτοφανείς. Οπως είναι περιττό και να χρησιμοποιούμε παχιά λόγια για να συγκαλύπτουμε την αδιαφορία μας και την ανικανότητά μας. Ας εφαρμοστούν αυστηρά οι νόμοι. Και ας προσθέσουμε στα σχολεία μαθήματα πολιτισμού.