Τα παλιά χρόνια, το φρέσκο γάλα δεν το αγοράζαμε στα σουπερμάρκετ και στις έβγες, το έφερνε αξημέρωτα ακόμη στο σπίτι, σε γυάλινα μπουκάλια, ο γαλατάς –που πληρωνόταν με τον μήνα. Συνήθως κτυπούσε και το ρόπτρο, να ξέρουν οι νοικοκυρές ότι πέρασε, να μην το ξεχάσουν και το χτυπήσει ο ήλιος και χαλάσει. Κι ύστερα, όταν το 1967 καταλύθηκε η δημοκρατία, χτύπησαν οι πόρτες πολιτικών και πολιτών αλλά δεν ήταν ο γαλατάς. Ηταν οι στρατιώτες και αργότερα οι αστυνομικοί που έπαιρναν τους πολιτικούς και όσους θεωρήθηκαν εχθροί του καθεστώτος –αναλογικά όχι πολλούς.

Εν πάση περιπτώσει, κάπως έτσι υιοθετήθηκε στη μεταπολίτευση ο δημοφιλής ορισμός που αποδίδεται στον Τσόρτσιλ αλλά ανήκει στον γάλλο συγγραφέα Ανρί Ζανσόν ότι δημοκρατία είναι να σου χτυπάνε ξημερώματα την πόρτα και να είναι ο γαλατάς. Να μην είναι δηλαδή ο χωροφύλακας. Η φράση και η εικόνα που ανακαλεί έγιναν ο απόλυτος συμβολισμός της ελευθερίας.

Η χούντα μπουζούριαζε τους πολίτες για τις πολιτικές τους θέσεις και για την ανάλογη δράση τους. Κι ο συμβολισμός αυτός αφορά απολύτως τη δίωξη των πιστεύω, του δημοκρατικού φρονήματος. Οπως κάθε συμβολισμός όμως, και αυτός μπορεί να χρησιμοποιηθεί καταχρηστικά. Και κάπως έτσι χρησιμοποιήθηκε χθες όταν πριν από το ξημέρωμα άνδρες των ΕΚΑΜ, με την παρουσία δικαστικού λειτουργού, εκτελώντας εισαγγελική εντολή μπήκαν σε σπίτι στην Ιερισσό Χαλκιδικής για να οδηγήσουν στον ανακριτή πρόσωπα τα οποία φέρονται εμπλεκόμενα στη στρατιωτικού τύπου εμπρηστική επίθεση στο εργοτάξιο της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός, τον περασμένο Φεβρουάριο.

Η αλήθεια είναι ότι την πόρτα των δύο συλληφθέντων στην Ιερισσό δεν τη χτύπησε ο γαλατάς. Αλλά εξίσου αλήθεια είναι ότι πίσω από την πόρτα που τελικά παραβιάστηκε υπήρχαν δύο κατηγορούμενοι για σοβαρό αδίκημα, οι οποίοι και συνελήφθησαν. Είναι ένοχοι; Προφανώς έχουν μαζί τους το τεκμήριο της αθωότητας, γι’ αυτό άλλωστε θα έχουν τη δυνατότητα να δικαστούν δημόσια, θα έχουν υπεράσπιση και γενικώς όλα τα δικαιώματα που έχουν οι κατηγορούμενοι. Σε σχέση με τις συλλήψεις της χούντας, δηλαδή, υπάρχει μια ουσιώδης διαφορά: οι δύο αυτοί πολίτες συνελήφθησαν όχι για τα πιστεύω τους αλλά επειδή η αστυνομική έρευνα συνηγορεί βασίμως ότι παραβίασαν τον νόμο.

Αμέσως μετά τη σύλληψη των δύο κατηγορουμένων, χθες, εκδηλώθηκε ένα κύμα βίας. Οργισμένοι συγχωριανοί τους κατέλαβαν το αστυνομικό τμήμα, έσπασαν, έκαψαν… Δεν έκαναν αντίσταση, όπως ένας συγκεκριμένος λαϊκισμός επιχείρησε να παρουσιάσει. Με τον βίαιο αυτό τρόπο έστειλαν ένα μήνυμα που έχει τον δικό του συμβολισμό: αρνούνται να αναγνωρίσουν τους νόμους της δημοκρατίας, τους μηχανισμούς και τα πρόσωπα που τους εφαρμόζουν. Στήνουν όχι ένα «γαλατικό χωριό που αντιστέκεται στην κρατική αυθαιρεσία» αλλά μια νέα Κερατέα που αντιστέκεται στον νόμο.

Αλλά δημοκρατίες χωρίς νόμους και χωρίς την εφαρμογή τους δεν υπάρχουν. Στις κανονικές χώρες είναι κάτι που το ξέρει, και το σέβεται, ακόμη και ο γαλατάς.

Τελευταία Νέα