Φορολογική δικαιοσύνη

Του Δημήτρη Χατζησωκράτη

Την ώρα που γράφεται το κείμενο αυτό δεν έχει ακόμη μορφοποιηθεί οριστικά το σύνολο των τελικών διατάξεων τού υπό διαμόρφωση σχεδίου νόμου για το φορολογικό.

Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης με τους εκπροσώπους των κομμάτων που την στηρίζουν έχουν καταλήξει σε μια κατ’ αρχήν συμφωνία, αλλά αναμένεται και η συνεννόηση για ορισμένα επίμαχα θέματα από τους τρεις αρχηγούς.

Εν τω μεταξύ η ελληνική κοινωνία έχει βιώσει για μια ολόκληρη εβδομάδα μια τραγελαφική κατάσταση με αλλαγές οι οποίες εμφανίστηκαν την τελευταία στιγμή και σηματοδοτήθηκαν από το περιώνυμο πλέον 45% στις 26.000 ευρώ, που ήρθε να δέσει με την προτεινόμενη υπερφορολόγηση των οικογενειών με παιδιά.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η εικόνα της κυβέρνησης υπέστη, ως μη όφειλε, σοβαρό πλήγμα σε μια συγκυρία άκρως επισφαλή, λίγο πριν την αναμενόμενη 13η Δεκεμβρίου!

Η κατάθεση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος έως την 11η Δεκεμβρίου αποτελεί προαπαιτούμενη δράση για την απελευθέρωση της εκταμίευσης της δόσης των 34,7 δισ. ευρώ και της συνολικής ενεργοποίησης της απόφασης του Eurogroup.

Πρόκειται για το δημοσιονομικό κομμάτι μιας συνολικής φορολογικής μεταρρύθμισης, που θα εκκρεμεί έως ότου κατατεθεί στις αρχές της επόμενης χρονιάς με κύρια και πρωταρχική στόχευση την καταπολέμηση της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής. Το εγγενές αρνητικό στοιχείο εδώ είναι ότι αυτό το φορολογικό νομοσχέδιο έρχεται πρόωρα, επειδή ακριβώς προορίζεται να καλύψει την πραγματική αδυναμία μείωσης των δαπανών του κράτους, που προβλέπονταν από το 2ο Μνημόνιο. Πρόκειται για τα περίφημα πρόσθετα έσοδα, ύψους 3,5 δισ. ευρώ.

Από τα πράγματα λοιπόν θα αποτελεί μια δέσμευση και μάλιστα μνημονιακού χαρακτήρα, η οποία θα καθορίζει σημαντικές παραμέτρους για τη συνολική φορολογική πρόταση της κυβέρνησης που θα έλθει τους προσεχείς μήνες.

Στη συζήτηση αυτή η Δημοκρατική Αριστερά προσήλθε με τις προτάσεις της και με μια δεδομένη διάθεση σύνθεσης. Στην όξυνση της εβδομάδας αυτής και με τη δημόσια κατάθεση των ιδεολογικών και πολιτικών αφετηριών όλων των συμβαλλομένων – και του κ. Πρωθυπουργού – για το Φορολογικό, η ΔΗΜΑΡ παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο σύστημα προτάσεων που συνίσταται στο: «περισσότεροι φόροι απ’ όλους για λιγότερους φόρους από τον καθένα» καθώς και τις βασικές αρχές που πρέπει να χαρακτηρίζουν το φορολογικό σύστημα στα πεδία που πρέπει να ληφθούν σήμερα οι κυβερνητικές αποφάσεις. Συγκεκριμένα: ένα φορολογικό σύστημα, απλό και δίκαιο, πρέπει να ικανοποιεί πέντε βασικές απαιτήσεις:

– Καμία φορολόγηση σε εισοδήματα τα οποία βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας.

– Συνεισφορά των πολιτών στα φορολογικά βάρη αναλόγως των δυνατοτήτων τους.

– Φορολόγηση όλων των εισοδημάτων φυσικών προσώπων ανεξαρτήτως πηγής προέλευσης, βάσει ενιαίας κλίμακας. Αυτό σημαίνει: μισθοί – συντάξεις, ενοίκια, επιχειρηματική δραστηριότητα, αγροτική δραστηριότητα, αμοιβές διευθυνόντων συμβούλων ΑΕ και διαχειριστών ΕΠΕ, αμοιβές μελών ΔΣ, stock options και άλλοι συναφείς τρόποι αμοιβής υψηλόβαθμων στελεχών.

– Φορολόγηση ελεύθερων επαγγελματιών στη βάση του κανόνα: έσοδα μείον έξοδα και το υπόλοιπο στην κλίμακα φυσικών προσώπων.

– Φορολόγηση νομικών προσώπων στη βάση του διαχωρισμού διανεμομένων και μη διανεμομένων κερδών και με μέριμνα για την αποφυγή της διπλής φορολόγησης όσο και την αναπτυξιακή διάσταση.

Στη βάση αυτή προσεγγίζουμε τις τελικές διατυπώσεις του σχεδίου νόμου τόσο για την τελική κατάθεση και ψήφισή του όσο και για το νέο συνολικό φορολογικό νομοσχέδιο που θα ακολουθήσει.

Ο Δημήτρης Χατζησωκράτης είναι υπεύθυνος οικονομικής πολιτικής της ΔΗΜΑΡ

Χαμένες ευκαιρίες

Του Ανδρέα Μακρυπίδη

Η φορολογική μεταρρύθμιση για ένα δίκαιο, σταθερό και αναπτυξιακό εθνικό φορολογικό σύστημα παραπέμπεται για μία ακόμη φορά στις ελληνικές καλένδες.

Η εξαγγελία της κυβέρνησης για αλλαγή στη φορολογία περιορίζεται στις προβλεπόμενες δεσμεύσεις της νέας δανειακής σύμβασης και αποβλέπει μόνο στον δημοσιονομικό στόχο είσπραξης 3 δισ. ευρώ.

Δεν κατανέμει δίκαια τα φορολογικά βάρη αφού προβλέπει την αύξηση φορολογικών εσόδων από μισθωτούς και συνταξιούχους ύψους 1 δισ. ευρώ τόσο από την κατάργηση του αφορολογήτου των τέκνων όσο και από την κατάργηση των αφορολόγητων εκπτώσεων από τις δαπάνες.

Δεν διευρύνει τη φορολογική βάση σε νέα εισοδήματα, αντιθέτως αυξάνει τη φορολογική επιβάρυνση στα δηλωμένα εισοδήματα.

Δεν στοχεύει στην περιστολή της φοροδιαφυγής – την ανοιχτή πληγή του φορολογικού συστήματος.

Δεν μειώνει τα έσοδα από την έμμεση φορολογία, π.χ. διατηρεί τους υψηλούς συντελεστές του ΦΠΑ, που είναι η πιο άδικη φορολογία και επιβαρύνει όλους τους φορολογούμενους πολίτες καταναλωτές με τον ίδιο τρόπο, ανεξάρτητα από την οικονομική τους κατάσταση.

Δεν καθιερώνει φορολογικά κίνητρα και δεν παρέχει ευκαιρίες σε νέες δραστηριότητες για να επιτευχθεί η πολυπόθητη ανάπτυξη και να δημιουργηθούν νέες θέσεις απασχόλησης και να αντιμετωπισθεί η σύγχρονη μάστιγα της ανεργίας.

Σε μια εποχή μεγάλης δημοσιονομικής κρίσης, κοινωνικής έντασης και πολιτικής απαξίωσης ήταν επιβεβλημένη η συζήτηση μέσα από δημόσιο κοινωνικό διάλογο όλων των παραγωγικών φορέων της χώρας και η ψήφιση από μία τρικομματική κυβέρνηση, ευρύτερης πολιτικής υποστήριξης, ενός πραγματικά εθνικού φορολογικού συστήματος που απαιτεί η κοινωνία και χρειάζεται η οικονομία και η χώρα μας.

Ο Ανδρέας Μακρυπίδης είναι μέλος του τομέα Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ