Αναζήτηση
Η κρίση που αντιμετωπίζει το ΠΑΣΟΚ είναι τόσο φανερή, που δεν χρειάζεται να ανατρέξεις στα εκλογικά αποτελέσματα για να την πιστοποιήσεις.
Είναι η αίσθηση που αποκτάς από την κοινωνία όταν συζητάς μαζί της. Είναι η δυσάρεστη διαπίστωση ότι οι ηλικίες κάτω των 55 ετών – υπό μια έννοια, οι παραγωγικές δυνάμεις του τόπου – δεν βρήκαν κοινά σημεία για να το στηρίξουν.
Υπάρχει δυνατότητα το ΠΑΣΟΚ να αποκαταστήσει τις γέφυρές του με την κοινωνία; Μπορεί να είναι ο προοδευτικός πόλος, ο άξονας πάνω στον οποίο χτίζονται λύσεις για τη χώρα;
Υποστηρίζω πως ναι, θα χρειαστούν όμως γενναία αυτοκριτική, σχέδιο, πολλή υπομονή και ακόμη περισσότερος κόπος. Η ανυπομονησία του τελευταίου διαστήματος (μόλις ένα 15ήμερο) μετά τις εθνικές εκλογές και οι διαγκωνισμοί που πρόσφατα καταγράφηκαν δεν είναι καλοί οιωνοί.
Οπως κακός οιωνός είναι και ο «κυβερνητισμός». Χρειάζεται να δεις τα πράγματα από άλλη σκοπιά, πιο καθαρή, από κάτω προς τα πάνω και όχι το αντίστροφο.
Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να στηρίξει πολιτικές που συνδυάζουν την κοινωνική δικαιοσύνη με τη δημοσιονομική ευθύνη.
Να αποδεχθεί ότι θα απαιτηθεί μία δεκαετία για να σταθεί και πάλι η χώρα στα πόδια της και να μη διστάσει να διατυπώσει προτάσεις που ξεπερνούν τον εκλογικό κύκλο.
Να διακρίνει το δημόσιο από το ιδιωτικό αλλά και να διασφαλίσει την παροχή των δημόσιων αγαθών, αποδεχόμενο παράλληλα ότι δημόσια παροχή δεν σημαίνει υποχρεωτικά και δημόσια παραγωγή.
Να διαμορφώσει ένα άλλο μοντέλο ανάπτυξης που κινείται από την κατανάλωση στην παραγωγή, που απαιτεί μικρότερο και αποτελεσματικότερο κράτος και που δίνει περισσότερο χώρο στον υγιή ιδιωτικό τομέα. Να διασταυρώσει το σχέδιό του με κρίσιμους σταθμούς για τη χώρα, όπως το 2013 όταν και θα εφαρμοστεί η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική αλλά και το 2015 όταν και θα ξεκινήσει το Ε’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Να θέσει στο κέντρο της πολιτικής του το κοινωνικό κράτος και να επενδύσει στις δαπάνες του μέλλοντος, την παιδεία, την πρόνοια, την οικογενειακή πολιτική, τον πολιτισμό, την καινοτομία. Να υποστηρίξει μεταρρυθμίσεις ακόμα και αν περιορίζουν συντεχνιακά δικαιώματα.
Το ΠΑΣΟΚ για να τα καταφέρει πρέπει να μετεξελιχθεί σε σύγχρονο ευρωπαϊκό κόμμα. Να βασιστεί δηλαδή σε έναν κοινά συμφωνημένο κορμό προοδευτικής πολιτικής, πάνω στον οποίο θα αρθρώνονται τάσεις, πολιτικές αλλά και ιδεολογικές εξειδικεύσεις, μέσα πάντα στο περίγραμμά του και όχι στην περιφέρειά του.
Να δώσει χώρο σε διαφορετικές απόψεις και κυρίως σε αυτές που έρχονται από την κοινωνία. Να αποκαταστήσει την αξιοκρατία και να αποφασίσει ότι οι αποκλεισμοί και τα φέουδα, που κυριάρχησαν την τελευταία 5ετία, ενοχλούν τους πολίτες και απομακρύνουν ζωντανές δυνάμεις από την πολιτική. Να τολμήσει την ανανέωση ώστε να συμφιλιωθεί με τη νέα γενιά που αναζητά ευκαιρίες.
Ενας κύκλος έκλεισε για το ΠΑΣΟΚ. Ενας νέος ανοίγει. Ο προεκλογικός ρεαλισμός και η ανταπόκριση στα πρώτα δείγματα γραφής του νέου κύκλου δίνουν αρκετές ελπίδες. Ο δρόμος όμως παραμένει μακρύς και δύσκολος.
Ο Κώστας Καρτάλης είναι αναπληρωτής καθηγητής στον Τομέα Εφαρμογών Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρώην βουλευτής του ΠΑΣΟΚ
