Ούτε Μεσσίας ούτε Δαίμονας. Ο Λουκάς Παπαδήμος εμφανίσθηκε επιτέλους ως η προσωποποίηση του λόγου που κάνει τη διαφορά ανάμεσα στον παροξυμμένο κομματικό παραλογισμό και την κοινή λογική της πραγματικής ζωής.

Ο πρώτος αποδομεί απλώς το ίδιο το νόημα της πολιτικής. Η δεύτερη θέλει την πολιτική ως αντίθεση στην αυτοκαταστροφή. Εξ ου και η ανακούφιση που προκάλεσε το άκουσμα των πρώτων δηλώσεων μπροστά από το Προεδρικό Μέγαρο. Εξ ου και η εύγλωττη σιωπή της Βουλής στο άκουσμα των προγραμματικών δηλώσεών του.

Σιωπή, άλλωστε, επιβεβλημένη μετά την οδύνη που προκάλεσαν τα όσα είχαν προηγηθεί.

Από την ανολοκλήρωτη «επανάσταση του αυτονόητου», που κήρυξε αλλά τελικά δεν υπηρέτησε ο Γιώργος Παπανδρέου, ο «καθαρός λόγος» είχε επιστρέψει στον τόπο όπου καθ’ έξιν, κατά συρροή και συστηματικώς δολοφονείτο ο αναγκαίος, για την πολιτική αναδιοργάνωση και την υπέρβαση της κρίσης, ορθολογισμός. Εάν ο Λουκάς Παπαδήμος αποτελεί το θεσμικό τέλος της μεταπολίτευσης, η φυσική του παρουσία, οι ρητορικές και υφολογικές του επιλογές σηματοδοτούν το τέλος της επικοινωνίας ως υποκατάστατου της ουσίας.

Χρειάστηκε, δηλαδή, ένας μη πολιτικός για να απαλλάξει την πολιτική από το άγχος των εντυπώσεων και το άγος των σκοπιμοτήτων που τη μετέτρεψαν προ πολλού σε ολέθρια κενολογία. Ούτε μια λέξη στην τύχη. Ούτε μια ατάκα για χειροκρότημα. Διότι προφανώς κανένα χειροκρότημα δεν μπορεί να γίνει σωτήριο και κανένα σύνθημα δεν μπορεί πια να αντισταθεί ατιμωρητί σε οποιοδήποτε ισχυρότερο επιχείρημα.

Μένει, ωστόσο, ένα κενό προς πλήρωση. Είναι το πάθος που χρειάζεται ο ορθός λόγος για να μετουσιωθεί σε κοινωνική δυναμική.

Ισως να πρόκειται απλώς για ένα ζήτημα χρόνου.

Ο Γιώργος Σεφερτζής είναι πολιτικός επιστήμονας

Τελευταία Νέα