Στον αέρα κινδυνεύει να βρεθεί το επιχειρησιακό πρόγραμμα κεφαλαιακής ενίσχυσης των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων του ΤΕΜΠΜΕ, με την… εγγύηση του οποίου το 2009 χορηγήθηκαν αφειδώς άτοκα δάνεια συνολικού ύψους 2,6 δισ. ευρώ! Αιτία; Η Ευρωπαϊκή Ενωση έκρινε μη σύννομη τη διαδικασία οικονομικής ενίσχυσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που ακολούθησαν οι ελληνικές αρχές και τώρα ζητεί να της επιστραφούν κοινοτικοί πόροι ύψους 230 εκατομμυρίων ευρώ!


Η απόφαση – κόλαφος ελήφθη στις 18 Ιουνίου από τη Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής (ΓΔΠΠ), η οποία εποπτεύει το σύνολο των χρηματοδοτικών προγραμμάτων που εφαρμόζονται από την Ε.Ε. για την οικονομική ενίσχυση της παραγωγικής βάσης της περιφέρειας της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης των αρμόδιων κοινοτικών αξιωματούχων η πρωτοβουλία που έλαβε στα τέλη του 2008 η τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για τη στήριξη των μικρών επιχειρήσεων με πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) υπήρξε εν πολλοίς πρόχειρη και αποσπασματική, κυρίως όμως μη συμβατή με το κανονιστικό πλαίσιο των διαρθρωτικών ταμείων της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών στην απαντητική τους επιστολή καθιστούν σαφές προς την ελληνική πλευρά ότι η προσπάθειά της να παρακάμψει τους κοινοτικούς κανόνες, εκμεταλλευόμενη τη χρονική συγκυρία και τις προσωρινές αποφάσεις της Ε.Ε. για την ανάγκη λήψης έκτακτων μέτρων ενίσχυσης της ευρωπαϊκής οικονομίας, τούτη τη φορά δεν πρόκειται να έχει καμία τύχη. Η παροιμιώδης ελληνική ευρηματικότητα, η οποία εν προκειμένω βάπτισε ως κεφάλαια κίνησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων την κάλυψη των λειτουργικών τους δαπανών, όπως ευκρινώς εξηγείται στην επιστολή που υπογράφει ο γενικός διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής (ΓΔΠΠ) Ντιρκ Αχνερ, πάσχει και επί της διαδικασίας και επί της ουσίας.

Η οικονομική ενίσχυση των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όπως σημειώνει ο Ντιρκ Αχνερ στην επιστολή του προς την υπουργό Οικονομίας Λούκα Κατσέλη, δεν εμπίπτει στους σκοπούς και στους στόχους του ΕΤΠΑ! Η επιστολή εστάλη έπειτα από πολύμηνες διαβουλεύσεις και αλληλογραφία μεταξύ των υπηρεσιακών στελεχών του υπουργείου Οικονομίας και των αρμόδιων κοινοτικών αξιωματούχων.

Στις θέσεις που διατύπωσε προηγουμένως η ελληνική πλευρά κρίθηκε σκόπιμο να γίνει υπόμνηση στο γεγονός ότι το ΕΤΠΑ τίθεται σε εφαρμογή μέσω μιας μεγάλης γκάμας χρηματοοικονομικών εργαλείων, ένα εκ των οποίων είναι και η επιδότηση του επιτοκίου. Τι απάντησε επ΄ αυτού ο κοινοτικός αξιωματούχος; «Οι επιχορηγήσεις επιτοκίου αποτελούν όντως ένα από τα εργαλεία υλοποίησης της αρωγής του ΕΤΠΑ», τονίζει ο Ντιρκ Αχνερ και προσθέτει με νόημα: «Εντούτοις, η υλοποίηση αυτού του μέτρου οφείλει να συνάδει με τους στόχους και το εύρος δράσης του ΕΤΠΑ ως προς τέτοια μέτρα, τα οποία οφείλουν να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη του ενδογενούς δυναμικού των περιφερειών διά μέσου δράσεων υποστήριξης της περιφερειακής και τοπικής ανάπτυξης».

Το δεύτερο, εξίσου σημαντικό θέμα, που θίγει με την επιστολή του ο κ. Αχνερ είναι… εννοιολογικού χαρακτήρα. Τι είναι δάνεια κεφαλαίου κίνησης; Ο επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής της Ε.Ε. καθιστά σαφές πως η ευρύτητα και η διασταλτική ερμηνεία που δίδει η ελληνική πλευρά στην έννοια και στο περιεχόμενο των δανείων κεφαλαίου κίνησης είναι ασαφής και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Και τούτο γιατί προσκρούει ευθέως στους διεθνώς παραδεκτούς κανόνες που ορίζουν τα πάσης φύσεως χρηματοοικονομικά εργαλεία. «Η έννοια των δανείων κεφαλαίου κίνησης επί της οποίας επιχειρείτε να βασίσετε τη χορήγηση αρωγής από το ΕΤΠΑ δεν είναι εντελώς σαφής. Ιδίως όταν αναφέρεται ότι “στην ελληνική τραπεζική πρακτική χαρακτηρίζεται ως δάνειο κεφαλαίου κίνησης οποιοδήποτε επιχειρηματικό δάνειο, για το οποίο δεν απαιτείται η προσκόμιση συγκεκριμένων δικαιολογητικών ανεξαρτήτως του σκοπού για το οποίο διατίθεται”».

Η σημασία της τελευταίας αναφοράς του κ. Αχνερ σχετίζεται με το γεγονός ότι γενική αρχή του κανονιστικού πλαισίου που διέπει το ΕΤΠΑ αποτελεί η μη χρηματοδότηση λειτουργικών δαπανών επιχειρήσεων, άλλως γνωστές και ως «ενισχύσεις λειτουργίας». «Βάσει των ανωτέρω», προσθέτει ο κοινοτικός αξιωματούχος, «η αρωγή (δάνεια) που χορηγείται κυρίως ή εξ ολοκλήρου σε κεφάλαιο κίνησης επιχειρήσεων δεν εμπίπτει στο εύρος δράσης του ΕΤΠΑ, στον βαθμό που αυτές οι δράσεις αποσκοπούν κυρίως να διευθετήσουν τις βραχυπρόθεσμες ταμειακές ανάγκες των επιχειρήσεων»!

Με άλλα λόγια ο Ντιρκ Αχνερ επισημαίνει στην Αθήνα ότι η πρωτοβουλία της να χρηματοδοτήσει με κοινοτικούς πόρους τα ταμειακά ελλείμματα των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι εσφαλμένη και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.

Επιπλέον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως τεκμαίρεται από την απάντηση του κ. Αχνερ, αναγνωρίζει μόνον ως προσωρινό μέτρο τη σχετικά πρόσφατη απόφαση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να προχωρήσουν σε κρατικές ενισχύσεις των ευπαθών και ευάλωτων παραγωγικών τους κλάδων. «Στο πλαίσιο της πρακτικής λήψης αποφάσεων της Επιτροπής όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις», υπογραμμίζει ο επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής, «ενισχύσεις λειτουργίας κατά κανόνα απαγορεύονται. Το προσωρινό πλαίσιο για μέτρα κρατικών ενισχύσεων, στα πλαίσια της τωρινής χρηματοοικονομικής και οικονομικής κρίσης, καθορίζει ότι για περιορισμένη χρονική διάρκεια ορισμένες κρατικές ενισχύσεις, που συμπεριλαμβάνουν επενδύσεις και δάνεια κεφαλαίου κίνησης, μπορούν να θεωρηθούν ως συμβατές της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης». Οσο και αν ηχεί παράδοξο οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών, ενώ θεωρούν αυτονόητο το δικαίωμα των τραπεζών να λαμβάνουν πακτωλό χρημάτων από τα ευρωπαϊκά ταμεία, δεν αναγνωρίζουν το ίδιο δικαίωμα στα εκατομμύρια των μικρών επιχειρήσεων που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ακροτελεύτια παράγραφος της επιστολής. «Ως συμπέρασμα λοιπόν, επιχορηγήσεις επιτοκίου για δάνεια κεφαλαίου κίνησης παραμένουν εκτός του σκεπτικού και του εύρους δράσης του κανονιστικού πλαισίου των Διαρθρωτικών Ταμείων, καθώς δεν είναι συνεκτικά με το εύρος της αρωγής του ΕΤΠΑ και με τους γενικότερους στόχους της πολιτικής συνοχής. Εντούτοις, αυτές οι μορφές ενίσχυσης θα μπορούσαν να επιτραπούν, βάσει του Προσωρινού Πλαισίου, εφόσον χρησιμοποιούνται εθνικοί πόροι»!

Αφού λοιπόν ο κ. Αχνερ εντάσσει στις κρατικές ενισχύσεις το μέτρο της χορήγησης άτοκων δανείων προς τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, ζητεί από την ελληνική κυβέρνηση να πράξει τα δέοντα: να καλύψει αποκλειστικά με εθνικούς πόρους τις εγγυήσεις των άτοκων δανείων που χορήγησε το 2009 σε 26.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Αυτό σημαίνει ότι η χώρα μας οφείλει να επιστρέψει όλο το ποσό το οποίο εκταμίευσε από το ΕΤΠΑ για τη χρηματοδότηση του συγκεκριμένου προγράμματος. Ούτε λίγο ούτε πολύ η Ελλάδα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου καλείται να βρει σήμερα 230 εκατομμύρια ευρώ, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 50% των εσόδων που συγκέντρωσε το υπουργείο Οικονομικών από την αφαίμαξη των εισοδημάτων των δημοσίων υπαλλήλων!

Σε επιστολή της η αρμόδια Γενική Διεύθυνση της Επιτροπής επισημαίνει ότι η εγγύηση του Δημοσίου σε δάνεια ύψους 2,6 δισ. ευρώ προς τις επιχειρήσεις δόθηκε κατά παράβαση του σκοπού του Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης