Ζοφερές σκηνές που αντανακλούν σ΄ αυτά που έμελλε να συμβούν σε χρόνο ανύποπτο, ζούνε σήμερα στην Κύπρο οι συγγενείς των αγνοουμένων της κυπριακής τραγωδίας. Όλα έγιναν μετά τις συγκλονιστικές και κυνικές ομολογίες του Τούρκου ηθοποιού Αττίλα Ολγκάτς.


O ηθοποιός, μιλώντας σε τουρκικό τηλεοπτικό κανάλι, παρεδέχθη ότι μετά από εντολή που πήρε από τον διοικητή του σκότωσε μια σειρά από αιχμάλωτους Κύπριους στρατιώτες τον Αύγουστο του 1974. Ανάμεσά τους κι έναν δεκαεννιάχρονο στρατιώτη που τον έφτυσε όταν έτεινε το όπλο προς το μέρος του. «Τον πυροβόλησα στο μέτωπο και πέθανε. Στη συνέχεια σκότωσα άλλους εννιά. Κι αφού τους σκότωνα πήγαινα στο αρχηγείο και έκλαιγα. Αλλά την επομένη σκότωνα και πάλι». Μοιάζει με εφιάλτη που έρχεται από την «πέρα χώρα του μνημονικού» και ολοένα εισχωρεί στη σημερινή πραγματικότητα. Τι νόημα έχει αν αρνήθηκε τα όσα είπε την επομένη ο Αττίλας; Σημασία έχει ότι κι αν τα φαντάστηκε, φαντάστηκε κάτι που ήταν πέρα για πέρα αληθινό.

Πρώτα «ΤΑ ΝΕΑ», τον Φλεβάρη του 1976, είχαν αποκαλύψει με το συγκλονιστικό «Οδοιπορικό του Θανάτου» στις τουρκικές φυλακές, πως οι Τούρκοι σκότωσαν δεκάδες αιχμαλώτων κατά τη μεταφορά τους από την Κύπρο στην Τουρκία μετά την εισβολή.

Αυτές τις μέρες ξαναπαίζεται ένα έργο που γυρίστηκε κάποτε στα κρυφά, χωρίς να το έχει δει κανένας, μέσα στις φρικτές φυλακές της Ανατολής. Στο Αντίαμαν, στα Άδανα, στο Σιβάς (Σεβάστεια), στην Αττάλεια και στο Εσκή-Σεχίρ πιθανώς.

Δράμα χωρίς τέλος. Τώρα ξαναγράφεται το ημερολόγιο ενός αθέατου εγκλήματος. Τώρα ξαναπαίζεται η φθαρμένη ταινία που είχε κοπεί. Είναι κάτι φοβερά γεγονότα που δε θέλουν να φύγουν απ΄ τον νου και που ο χρόνος πάντα προσθέτει κάτι στη φρίκη τους. Αυτό είναι το δράμα των αγνοουμένων. Που φαίνεται πως δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος. Κι ενώ η Κύπρος ολόκληρη ριγεί από τη συγκλονιστική αποκάλυψη, η Ελλάδα για μια ακόμη φορά με σταυρωμένα χέρια δεν κάνει καμιά ενέργεια για την τύχη των Ελλήνων αγνοουμένων. Που δεν είναι λίγοι. Είναι ογδόντα έξι τον αριθμό!

Τι κάνει η Κύπρος; Ακούστε. Ενημερώθηκε ο επίτροπος Διεύρυνσης Όλι Ρεν, που είναι αυτός που συζητά με τους Τούρκους τα της ένταξής τους, κι έκανε μια δήλωση πολυσήμαντη: «Το έγκλημα αυτό προκαλεί σε όλο τον κόσμο φρίκη και αποτροπιασμό. Είναι κατάφωρη παραβίαση της Συνθήκης της Γενεύης για την προστασία των αιχμαλώτων». Τι άλλο κάνει η Κύπρος; Έγινε σύσκεψη υπό την προεδρία του προεδρικού επιτρόπου Γιώργου Ιακώβου, παλαιού υπουργού Εξωτερικών, που γνωρίζει άριστα το θέμα και με την παρουσία του γενικού εισαγγελέα της Δημοκρατίας Πέτρου Κληρίδη. Ενημερώθηκε ο Πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας και από την επομένη καταιγιστικές άρχισαν οι εξελίξεις. Η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας προέβη σε διαβήματα στην Επιτροπή υπουργών Εξωτερικών του Συμβουλίου της Ευρώπης, προσφεύγει στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, προσφεύγει στις αρμόδιες ευρωπαϊκές επιτροπές, προσφεύγει στον ΟΑΣΕ και ετοιμάζεται για προσφυγές στο Διεθνές Δικαστήριο. Παράλληλα ορισμένοι συγγενείς αγνοουμένων σκέφτηκαν και την άσκηση ποινικών διώξεων κατά του Τούρκου ηθοποιού αλλά και άλλων αγνώστων που διέπραξαν τις αποτρόπαιες και στυγνές πράξεις της εκτέλεσης αιχμαλώτων. Ένοχη σιωπή. Η Ελλάδα σιγεί, όπως σιγούσε πάντα. Όπως τον πρώτο καιρό, που η κυβέρνηση του αειμνήστου Κωνσταντίνου Καραμανλή είχε ενδιαφερθεί, απευθυνόμενη στον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό, μόνο για την τύχη έξι Ελλήνων αξιωματικών, αγνοώντας προκλητικά το τι έγινε με τους ογδόντα αγνοούμενους φαντάρους! Αυτή η εκκωφαντική σιγή τριάντα πέντε χρόνων δείχνει ότι οι άνθρωποι αυτοί για την Ελλάδα είναι σαν να μην υπήρξαν. Και για τις ελληνικές κυβερνήσεις όντως δεν υπήρξαν αφού τους νεκρούς, τους αγνοουμένους και τους τραυματίες εκείνης της τραγωδίας δεν μπορούσε καν να τους αναγνωρίσει, γιατί δεν αναγνώριζε τον ίδιο τον πόλεμο που είχε γίνει στην Κύπρο!! Σαν να είχε ενοχές η Δημοκρατία και τύψεις για τα εγκλήματα της Δικτατορίας και του Φασισμού. Όμως ο πόνος των ανθρώπων, τα δάκρυα των μανάδων των αγνοουμένων, οι φριχτές φωτογραφίες των αιχμαλώτων, τα αναμμένα κεριά σε «επιταφίους» έξω από τον Άγνωστο Στρατιώτη είναι και αυτά πατρίδα που δεν χάνεται… Κρατήστε την αναπνοή σας. Από το 2004 μέχρι σήμερα μετά την υποχρεωτική συνεργασία που επεβλήθη στους Τουρκοκυπρίους να αναζητήσουν μαζί με τους Ελληνοκυπρίους τους χαμένους αυτής της τραγωδίας έχουν βρεθεί στην Κύπρο τετρακόσια εβδομήντα λείψανα… Τετρακόσια δέκα Ελληνοκυπρίων από την εισβολή του 1974 και εξήντα Τουρκοκυπρίων από τα γεγονότα του 1964. Από αυτά τα λείψανα με τη μέθοδο του DΝΑ πιστοποιήθηκαν τα εκατόν τριάντα και έγιναν με τον σεβασμό που αρμόζει οι ταφές αυτών των νεκρών.

Όμως στην Ελλάδα σιγή. Αιωνίως σιγή. Ανίερη σιγή. Η χώρα που έπρεπε να πάρει επάνω της αυτή την τραγωδία αφήνει αβοήθητους τους Κυπρίους να ψάχνουν και να γυρεύουν μόνοι αυτή την ιστορία του θανάτου των δικών τους ανθρώπων. Όμως ο Ελύτης τούς κατακεραυνώνει και λέει ότι η ιστορία αυτή είναι «η Ιστορία του θανάτου της Ιστορίας. Ή μάλλον η Ιστορία της Ιστορίας του Θανάτου (κι αυτό δεν είναι λογοπαίγνιο)».

Για τις ελληνικές κυβερνήσεις τα θύματα της κυπριακής τραγωδίας είναι σαν να μην υπήρξαν

Κλειστές πόρτες για τους συγγενείς


Στην Ελλάδα «για να θυμόμαστε πόσο οι νεκροί είναι ξεχασμένοι», θέλω να πω τα λόγια μου σταράτα και απολύτως υπερκομματικά. Η «Επιτροπή Αγνοουμένων» της Ελλάδας όπου κι αν πήγαινε στο εξωτερικό έβρισκε κλειστές τις πόρτες. Αργά το κατάλαβαν.

Κανένας δεν άνοιγε την πόρτα του για να ακούσει μια λέξη για αγνοούμενο.

Όταν όμως άλλαξαν τον τίτλο του Συλλόγου τους και τον ονόμασαν «Σύλλογο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα», οι ευρωπαϊκές πόρτες άνοιξαν όλες. Η Μαίρη Κουρούπη, χήρα του διοικητή της Κυρήνειας Παύλου Κουρούπη, είναι το κατάλληλο πρόσωπο για να μας μυήσει στα τελευταία μυστικά αυτής της δυσοίωνης ιστορίας. Και τι μαθαίνουμε: ότι με Προεδρικό Διάταγμα, που εκδόθηκε στην Αθήνα στις 12/12/2008 με πρόταση του υπουργού Εθνικής Άμυνας κ. Ευάγγελου Μεϊμαράκη, ένας μεγάλος αριθμός στελεχών που απεβίωσαν ή θεωρούνται αγνοούμενοι εξαιτίας της εμπλοκής τους στα γεγονότα του 1964, καθώς και τη χρονική περίοδο από 20 Ιουλίου 1974 έως 20 Αυγούστου 1974 στην Κύπρο, προήχθησαν σε ανώτερους βαθμούς. Αλλά πέραν τούτου ουδέν. Καμία βοήθεια στις οικογένειες, στις χήρες και στα ορφανά. Κι όχι μόνο αυτό, όπως μου αποκάλυψε η Μαίρη Κουρούπη, που τώρα είναι πρόεδρος του «Συλλόγου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα», οι πόρτες είναι θεόκλειστες όταν πηγαίνουν στο Επιτελείο.

«Πέρασαν τριάντα πέντε χρόνια από τα γεγονότα και η Ελλάδα εξακολουθεί να πνίγει αυτό το θέμα στη ναφθαλίνη του χρόνου. Δεν έγινε καμία ενέργεια για τους δικούς μας. Αν και ο Γεώργιος Μαύρος παρέδωσε ως χειρονομία καλής θελήσεως ορισμένους Τούρκους αξιωματικούς το 1975, από την Τουρκία καμία ανταπόκριση. Θυμάμαι και δεν θα το ξεχάσω ποτέ ότι πήγα στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους για μια εκκρεμότητα του συζύγου μου και συνάντησα έναν κύριο. Ξέρετε τι μου απάντησε; Τι θέλετε να κάνουμε, κυρία μου; Αυτοί που πέσαν εκεί ήταν χούντα».