ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΚΛΕΙΣΕ ΗΔΗ ΤΑ
170 ΧΡΟΝΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ. Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ
ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΜΑΣ ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΟΥΜΕ
ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
ΚΑΙ ΤΟΝ ΡΟΛΟ ΠΟΥ ΔΙΑΔΡΑΜΑΤΙΣΕ ΣΤΗ
ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ.
Το βιβλίο του Βαγγέλη Καραμανωλάκη επικεντρώνεται στη διδασκαλία της Ιστορίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών από την ίδρυσή του το 1837 έως το 1932, όταν η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου προχώρησε στη μεταρρύθμιση του οργανισμού λειτουργίας του Πανεπιστημίου, δημιουργώντας για πρώτη φορά το Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας. Η μελέτη εντάσσεται σε μια ευρύτερη συζήτηση γύρω από την ελληνική ιστοριογραφία και παράλληλα την ιστορική διαδρομή του ελληνικού πανεπιστημίου. Ο συγγραφέας επιχειρεί να αναδείξει τον τρόπο που η ίδια η Ιστορία συγκροτήθηκε ως επιστήμη και διδάχθηκε στο πανεπιστήμιο, εξετάζοντας παράλληλα την ιστορία και τη λειτουργία του ιδρύματος. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών ήταν το μοναδικό ανώτατο ίδρυμα στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα, το οποίο, όπως έχει δείξει σειρά μελετών (από τις παλαιότερες του Κ. Θ. Δημαρά έως το πρόσφατο βιβλίο του Κώστα Λάππα), διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη δημόσια ζωή και λειτούργησε καταλυτικά στη συγκρότηση της εθνικής ταυτότητας. Η μελέτη και διδασκαλία της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο συγκρότησε τον κανόνα της ιστορικής αφήγησης, η οποία μέσα από τους αποφοίτους της Φιλοσοφικής Σχολής και τους εκπαιδευτικούς μηχανισμούς διαχύθηκε στην ελληνική επικράτεια και- έως τις αρχές του 20ού αιώνα- στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Στο βιβλίο παρουσιάζονται αναλυτικά οι διαδρομές

Βαγγέλης Δ. Καραμανωλάκης

Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

(1837-1932)

ΕΚΔ. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ (ΕΙΕ), ΣΕΛ.

546, ΤΙΜΗ: 25 ΕΥΡΩ

της πανεπιστημιακής ιστορίας στη διάρκεια σχεδόν ενός αιώνα.

Οι διαδρομές

Υποχρεωτικό για όλους τους φοιτητές, το μάθημα της Ιστορίας συνδέθηκε αρχικά, μέσω της διδασκαλίας της παγκόσμιας Ιστορίας, με τη γενική μόρφωση και τη δημιουργία ελεύθερων πολιτών. Η αρχική ιδέα της καθολικής Ιστορίας την οποία καλλιέργησαν οι πρώτοι καθηγητές Ιστορίας και ιδιαίτερα ο Θεόδωρος Μανούσης, σταδιακά συνδέθηκε όλο και πιο στενά με τα εθνικά αιτούμενα. Από αυτή την άποψη, ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος αποτελεί την πρώτη τομή στην ελληνική ιστοριογραφία. Η μακρόχρονη παρουσία του στη διδακτική έδρα επέδρασε καταλυτικά στη φυσιογνωμία του μαθήματος. Η Ιστορία, ιδιαίτερα η συνεχής ελληνική Ιστορία, στην οποία για πρώτη φορά περιλαμβανόταν και το Βυζάντιο, αναδείχθηκε σε βασικό κρίκο της εθνικής ιδεολογίας. Παρά τις αντιδράσεις άλλων ιστορικών εκείνη την εποχή στο ιστοριογραφικό σχήμα του Παπαρρηγόπουλου, αυτό γρήγορα καθιερώθηκε και παραμένει έως τις μέρες μας ιδιαίτερα διαδεδομένο. Πέρα από «εθνικός» ιστοριογράφος ο Παπαρρηγόπουλος με τη δραστήρια παρουσία του στον δημόσιο χώρο έγινε και ο «εθνικός» ιστορικός, αντανακλώντας την πολιτική ισχύ που είχαν οι καθηγητές πανεπιστημίου.