Προς ένα μεγάλο συνασπισμό μοιάζει να οδηγείται το Κόσοβο, μετά τη νίκη του Χασίμ Θάτσι χωρίς σαφή πλειοψηφία στις εκλογές του Σαββάτου, στις οποίες σημειώθηκε ρεκόρ αποχής, καθώς λιγότεροι από τους μισούς πολίτες μπήκαν στον κόπο να ψηφίσουν.


Το αντιπολιτευόμενο Δημοκρατικό Κόμμα (ΡDΚ) του Θάτσι κέρδισε με 34% τις βουλευτικές εκλογές, νικώντας τον άλλοτε κυρίαρχο Δημοκρατικό Σύνδεσμο του Κοσόβου (LDΚ), που πέρασε στη δεύτερη θέση με 22% (από 45% που είχε κερδίσει το 2004). Ο Θάτσι «συντρίβει τον LDΚ» ήταν χθες ο πρωτοσέλιδος τίτλος της εφημερίδας «Εxpress» του Κοσόβου. Σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο του ΡDΚ, o σχηματισμός ενός κυβερνητικού συνασπισμού των δύο αυτών κομμάτων είναι «το πιθανότερο ενδεχόμενο, καθώς δεν υπάρχει άλλη επιλογή» για να έχουμε μια σταθερή πλειοψηφία στο 120μελές κοινοβούλιο.

Οι πρώτες δηλώσεις

«Με τη νίκη μας ξεκινάει ο νέος αιώνας», δήλωσε ο Θάτσι. «Δείξαμε πως το Κόσοβο είναι έτοιμο να προχωρήσει μπροστά, προς την ειρήνη και την ανεξαρτησία». Το Σάββατο είχε δηλώσει πως «αμέσως μετά τις 10 Δεκεμβρίου»- η ημερομηνία κατά την οποία οι διεθνείς μεσολαβητές θα πρέπει να υποβάλουν την αναφορά τους στον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ σχετικά

ΑΠΑΘΕΙΑ ΤΩΝ ΨΗΦΟΦΟΡΩΝ

Πολλοί εκτιμούν ότι το Κόσοβο βρίσκεται στα χέρια καιροσκόπων ανίκανων να αλλάξουν τα πράγματα

με τις προσπάθειες να επιλυθεί η διένεξη με τη Σερβία για το τελικό καθεστώς της επαρχίας- «οι θεσμοί του Κοσόβου θα ανακηρύξουν την ανεξαρτησία του».

Όμως οι Κοσοβάροι, οι οποίοι πολέμησαν τη Σερβία για την ανεξαρτησία τους πριν από οκτώ χρόνια, μοιάζουν απογοητευμένοι την ώρα που το όνειρό τους κοντεύει να εκπληρωθεί, καθώς συνειδητοποιούν πως η ευημερία θα χρειαστεί πολλά χρόνια σκληρής δουλειάς. Περισσότεροι από τους μισούς δεν ψήφισαν το Σάββατο, παρά το γεγονός ότι οι ηγέτες που καλούνταν να επιλέξουν είναι αυτοί που θα κηρύξουν την ανεξαρτησία του Κοσόβου μέσα σ΄ έναν ή δύο μήνες. «Η προεκλογική εκστρατεία δεν ήταν για το αν θα έχουμε ή όχι ανεξαρτησία», αφού όλα τα κόμματα υποστηρίζουν την ανεξαρτησία, λέει ο αναλυτής Ντουγκαγκίν Γκοράνι.

«Ήταν για την ευημερία των πολιτών του Κοσόβου, οι οποίοι υφίστανται τις σκληρές συνέπειες της κακής διακυβέρνησης και της παραμέλησής τους από αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία». Η χαμηλή συμμετοχή (μόλις 45%) δεν προκάλεσε έκπληξη, λέει ο Γκοράνι. «Ανησυχούσα ότι θα ήταν κάτω από 30%, εξαιτίας της βαθιάς απογοήτευσης του λαού», προσθέτει. Η αποστολή του Συμβουλίου της Ευρώπης στο Κόσοβο επισήμανε επίσης πως η «ανησυχητικά χαμηλή συμμετοχή» είναι σύμπτωμα της «βαθιάς απογοήτευσης».

Η απάθεια των ψηφοφόρων είναι επίσης ένδειξη πως η ευφορία για την προοπτική της ανεξαρτησίας έχει πλέον παρέλθει. Πολλοί τώρα εκτιμούν ότι το Κόσοβο βρίσκεται στα χέρια πολιτικών καιροσκόπων οι οποίοι είναι ανίκανοι να αλλάξουν τα πράγματα. «Ο κόσμος είναι απογοητευμένος», λέει ο δημοσιογράφος Μπεράτ Μπουζάλα. «Και αυτό εξαιτίας της οικονομικής κατάστασης. Δεν υπάρχει νερό, δεν υπάρχει ηλεκτρικό, δεν υπάρχουν δουλειές».

Στη Βοσνία ίσως κρύβεται η πραγματική απειλή


Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΙΛΗ για την ειρήνη στα Βαλκάνια μπορεί να βρίσκεται όχι στο Κόσοβο, αλλά στη Βοσνία, υποστηρίζουν διπλωμάτες στα Βαλκάνια τους οποίους επικαλούνται οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς». Δώδεκα χρόνια μετά τη συμφωνία που επετεύχθη με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ και τερμάτισε τον αιματηρό εμφύλιο πόλεμο, ο κόσμος στο Σαράγεβο μιλάει για τον κίνδυνο να ξεσπάσει και πάλι η βία, και μάλιστα σύντομα, μέσα στους επόμενους μήνες. Η αυξανόμενη εθνικιστική ρητορεία προκαλεί φόβο στους κατοίκους, «τον ίδιο φόβο που υπήρχε το 1991», λέει η Νέρμα Γέλατσιτς, διευθύντρια ενός βαλκανικού δημοσιογραφικού δικτύου.

Η Βοσνία έχει περίπου 4 εκατ. κατοίκους και είναι χωρισμένη σε δύο αντιτιθέμενες «οντότητες»: τη Σερβική Δημοκρατία και την Κροατο-Μουσουλμανική Ομοσπονδία. Στην πρώτη, οι πολίτες θεωρούν «μητρική χώρα» τους τη γειτονική Σερβία και δεν έχουν κανενός είδους αφοσίωση στο ασθενές πολυεθνοτικό κράτος της Βοσνίας, όπου οι Μουσουλμάνοι αποτελούν τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή ομάδα. Στη δεύτερη οντότητα, οι Κροάτες βασίζονται σε διοικητικές ασφαλιστικές δικλίδες για να εμποδίζουν την κυριαρχία των Μουσουλμάνων.

Ήταν ηγέτης των ανταρτών του UCΚ


Ο ΧΑΣΙΜ ΘΑΤΣΙ, ο επόμενος πρωθυπουργός του Κοσόβου, είναι πρώην αντάρτης. Τριάντα εννέα χρόνων, θεωρείται οξυδερκής πολιτικός και προσπάθησε πολύ για να φτάσει στην εξουσία. Γεννήθηκε στο Κόσοβο, στην κεντρική περιφέρεια της Ντρένιτσας, κοιτίδα της ένοπλης αντίστασης των Αλβανών εναντίον των σερβικών αρχών. Αναδείχθηκε σε πολιτικό ηγέτη της ένοπλης ανταρτικής οργάνωσης του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσόβου (UCΚ) το 1997, όταν ανέλαβε την ευθύνη για μια σειρά επιθέσεων εναντίον των σερβικών αρχών. Το 1998 η εξέγερση μετατράπηκε σε πόλεμο με τις σερβικές αρχές και ο Θάτσι πήρε μέρος στις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ συνομιλίες για τον τερματισμό του που έγιναν στη Γαλλία. Υπέγραψε την ειρηνευτική συμφωνία παρ΄ όλο που δεν περιλάμβανε εγγύηση για την ανεξαρτησία του Κοσόβου, όμως το Βελιγράδι αρνήθηκε να αποσύρει τις στρατιωτικές και αστυνομικές δυνάμεις του από την επαρχία και ακολούθησε η 78ήμερη επίθεση του ΝΑΤΟ εναντίον της Σερβίας.

Μετά τον πόλεμο ο Θάτσι διαδραμάτισε πολύ σημαντικό ρόλο στη διάλυση του UCΚ και ίδρυσε το Δημοκρατικό Κόμμα του Κοσόβου (ΡDΚ) συγκεντρώνοντας στις τάξεις του πρώην αντάρτες. Όμως η περίοδος του χάους που ακολούθησε αμαύρωσε την εικόνα του. Χιλιάδες Σέρβοι έφυγαν τότε από το Κόσοβο εν μέσω επιθέσεων αντεκδίκησης εναντίον τους, ώσπου οι αρχές του ΝΑΤΟ και του ΟΗΕ να εδραιώσουν την εξουσία τους στην επαρχία.

Το 2000 ο Θάτσι έχασε τις πρώτες τοπικές εκλογές στο Κόσοβο από τον Ρουγκόβα. Έχασε και πάλι τις γενικές εκλογές το 2001 και, ώς αυτό το Σαββατοκύριακο, είχε χάσει όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις στις οποίες είχε συμμετάσχει. Όμως το κόμμα του παρέμεινε ο δεύτερος μεγαλύτερος πολιτικός σχηματισμός του Κοσόβου και αυτό εξασφάλισε στον Θάτσι ένα ρόλο σε όλες τις μείζονες εξελίξεις, περιλαμβανομένων των συνεχιζόμενων συνομιλιών με τη Σερβία για το μελλοντικό καθεστώς της επαρχίας.