Πρόσωπα «Σιωπή, πυροβολούμε»

«Αγαπητέ πατέρα, σιωπή, πυροβολούμε»: η τελευταία ταινία του Ισραηλινού

σκηνοθέτη Νταβίντ Μπενσετρί αναφέρεται στον πόλεμο που έκανε το Ισραήλ πριν

από 25 χρόνια στον Λίβανο – και τον συγκρίνει με τον τελευταίο.

Ήταν το 1982 και με τον πόλεμο εκείνο είχε εμφανιστεί σε μεγάλη κλίμακα το

φαινόμενο των «ρεφούζνικ», των Ισραηλινών που αρνούνται να ντυθούν στρατιώτες

επειδή έχουν αντιρρήσεις συνείδησης για τον πόλεμο και για τον τρόπο που

πολεμάει ο ισραηλινός στρατός. Στην ιδιαίτερη αυτή πλευρά της

ισραηλινο-λιβανικής κρίσης είναι αφιερωμένη η τελευταία ταινία του Μπενσετρί,

που παρουσιάστηκε στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Σαράγεβο, στην κατηγορία

των ντοκιμαντέρ. Ο τίτλος («Αγαπητέ πατέρα, σιωπή, πυροβολούμε») αναφέρεται

στην πεποίθηση που επικρατεί στο Ισραήλ πως, όταν η χώρα βρίσκεται σε πόλεμο,

η κριτική στο κατεστημένο απαγορεύεται.

Ο Μπενσετρί γεννήθηκε το 1954, έχει γυρίσει μια περίπου είκοσι ντοκιμαντέρ και

είναι μέντορας πολλών από τους νέους Ισραηλινούς κινηματογραφιστές. Το 1973,

τον καιρό του Πολέμου του Γιομ Κιπούρ, ήταν ένας από τους πρώτους αντιρρησίες

συνείδησης του Ισραήλ. Στο τελευταίο ντοκιμαντέρ του, πέντε «ρεφούζνικ»

αφηγούνται πώς γεννήθηκε το κίνημα και μιλούν για το θάρρος των εκατοντάδων

νέων που αμφισβήτησαν ένα από τα δόγματα του εβραϊκού κράτους: το ηθικό κύρος

του ισραηλινού στρατού, του Τσαχάλ. «Δεν είμαι ένας ειρηνιστής», λέει στην

ταινία ο Γιοέλ Πέτερσμπεργκ, ήρωας της ισραηλινής αεροπορίας που αποτάχθηκε

από τις ένοπλες δυνάμεις επειδή αρνήθηκε να συμμετάσχει σε επιχειρήσεις στη

Γάζα και τη Δυτική Όχθη. «Γεννήθηκα μαχητής και παραμένω μαχητής, πιστεύω ότι

υπάρχουν δίκαιοι πόλεμοι που αξίζει να τους πολεμήσεις. Είμαι όμως

διατεθειμένος να πολεμήσω μόνο σ’ έναν πόλεμο που είναι δίκαιος, που

διεξάγεται με βάση τη νομιμότητα. Και αυτό με έκανε να αποφασίσω να αρνηθώ να

πολεμήσω στα (κατεχόμενα Παλαιστινιακά) Εδάφη».

Αναφερόμενος στις ομοιότητες και τις διαφορές ανάμεσα στον πόλεμο του 1982 και

τη σημερινή κρίση, ο Μπενσετρί υπογραμμίζει πως «τούτη τη φορά το Ισραήλ

δέχθηκε επίθεση, αλλά η αντίδρασή του δεν ήταν ορθολογική, ήταν αντιθέτως

παράλογη και υπερβολική. Τούτου λεχθέντος, δεν πιστεύω πως από ισραηλινής

πλευράς ήταν μια επιχείρηση σχεδιασμένη, πιστεύω πως όλα έγιναν εκ του

προχείρου». Η αποστολή της διεθνούς δύναμης του ΟΗΕ στα λιβανο-ισραηλινά

σύνορα «θα είναι πολύ επικίνδυνη, η Χεζμπολάχ δεν αστειεύεται, ούτε και ο

Τσαχάλ. Πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί». Εντούτοις ο σκηνοθέτης δηλώνει

αισιόδοξος: «Έχω ελπίδες για το μέλλον, πιστεύω πως τα πράγματα μπορούν να

αλλάξουν» λέει. Σήμερα περισσότεροι από 60% των Ισραηλινών είναι υπέρ της

ίδρυσης ενός παλαιστινιακού κράτους, κάτι αδιανόητο μέχρι πριν από λίγα

χρόνια. Και έχω πίστη στους Παλαιστίνιους. Πιστεύω πως είναι έτοιμοι να κάνουν

αυτά που τους αναλογούν στην ειρηνευτική διαδικασία, όταν και αν βέβαια τους

δοθεί η δυνατότητα».